Ναυτιλία: Στα 2 τρισ. δολάρια η αξία του παγκόσμιου στόλου – Νέες διαδρομές, επενδύσεις-ρεκόρ και αγώνας δρόμου για πράσινη τεχνολογία
Ο παγκόσμιος εμπορικός στόλος έφτασε τα 2 τρισ. δολάρια το 2024, σημειώνοντας αύξηση 800 δισ. δολαρίων από το 2020, σύμφωνα με την ανάλυση της Clarkson Research. Η εκτόξευση της ζήτησης, οι γεωπολιτικές ανακατατάξεις και η μετάβαση στα εναλλακτικά καύσιμα καθόρισαν τη δυναμική του κλάδου, με τις νέες παραγγελίες πλοίων να καταγράφουν τα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 15 ετών.
Ναυτιλιακές αγορές: Ανάπτυξη με διαφοροποιήσεις
Η παγκόσμια ζήτηση για διαθέσιμη χωρητικότητα αυξήθηκε κατά 6,2% το 2024, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη άνοδο της τελευταίας 15ετίας. Ωστόσο, οι εξελίξεις δεν ήταν ενιαίες για όλους τους κλάδους της ναυτιλίας:
- Μεταφορά εμπορευματοκιβωτίων: Σημείωσε διψήφια ανάπτυξη, με άνοδο άνω του 10%.
- Δεξαμενόπλοια: Ο στόλος παρέμεινε στάσιμος, με αύξηση μικρότερη του 1%.
- Μεταβολές στις διαδρομές: Η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα και οι κυρώσεις στη Ρωσία επανακαθόρισαν τις εμπορικές ροές, με αύξηση της διακίνησης πετρελαίου και εμπορευμάτων από τον Ατλαντικό στον Ειρηνικό.
Οι προβλέψεις για το 2025 παραμένουν συνδεδεμένες με τις εξελίξεις στα γεωπολιτικά μέτωπα, καθώς οι συγκρούσεις και οι περιορισμοί στις θαλάσσιες μεταφορές επηρεάζουν άμεσα τις τιμές και τις διαδρομές του παγκόσμιου εμπορίου.
Ναυπηγήσεις και νέα καύσιμα – Ρεκόρ επενδύσεων
Το 2024 σηματοδότησε κορυφαία χρονιά επενδύσεων σε νέα πλοία, με τις παραγγελίες να αυξάνονται κατά 34% σε ετήσια βάση. Οι ναυπηγήσεις έφτασαν τα υψηλότερα επίπεδα από το 2007, ενώ το 50% των νέων παραγγελιών αφορούσε πλοία που θα κινούνται με εναλλακτικά καύσιμα.
- 820 νέα πλοία με εναλλακτικά καύσιμα, συνολικής χωρητικότητας 62,2 εκατ. gt
- 93 πλοία LNG (10,1 εκατ. gt)
- 727 πλοία άλλων τύπων (52,1 εκατ. gt)
Επιπλέον, πάνω από το 20% των υπολοίπων πλοίων σχεδιάστηκαν ώστε να μπορούν να μετατραπούν μελλοντικά για χρήση μεθανόλης ή αμμωνίας, υποδηλώνοντας τη στρατηγική προσαρμοστικότητας που υιοθετούν οι εφοπλιστές.
Το μέλλον της ναυτιλίας: Πράσινη μετάβαση και λιμάνια υποδομών
Οι παραγγελίες για πλοία εναλλακτικών καυσίμων αυξάνονται ραγδαία, με τους Clarksons να εκτιμούν ότι έως το 2030, το 20% του παγκόσμιου στόλου θα μπορεί να λειτουργεί με χαμηλών εκπομπών καύσιμα – ποσοστό σημαντικά αυξημένο σε σχέση με το 2% του 2017 και το 8% του 2024.
Ωστόσο, η υποδομή ανεφοδιασμού εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση:
- 276 λιμάνια παρέχουν εφοδιασμό LNG
- 275 λιμάνια διαθέτουν ή σχεδιάζουν εγκαταστάσεις shore power
- Μόλις 35 λιμάνια έχουν ή σχεδιάζουν εγκαταστάσεις για μεθανόλη
Παρά τη δυναμική επενδυτική δραστηριότητα, η πλήρης μετάβαση σε καύσιμα μηδενικών εκπομπών παραμένει μακροπρόθεσμος στόχος, απαιτώντας συστημικές αλλαγές στις υποδομές των λιμανιών και στη διαθεσιμότητα των νέων καυσίμων.
Η ναυτιλία προσαρμόζεται – Επενδύσεις, ρίσκα και ευκαιρίες
Η παγκόσμια ναυτιλία το 2024 αντιμετώπισε ένα περιβάλλον μεταβαλλόμενων εμπορικών διαδρομών, γεωπολιτικών αναταράξεων και πιέσεων για πράσινη μετάβαση. Παρά τις προκλήσεις, η αγορά αναπτύσσεται, με επενδύσεις ρεκόρ σε νέα πλοία και σταδιακή στροφή σε καύσιμα χαμηλών εκπομπών.
Το μεγάλο ερώτημα για το 2025 και μετά είναι αν οι κυβερνήσεις, οι ναυτιλιακές εταιρείες και οι επενδυτές θα επιταχύνουν τις αλλαγές ή αν το κόστος και οι υποδομές θα επιβραδύνουν τη μετάβαση σε ένα νέο μοντέλο ναυτιλίας.
Διαβάστε επίσης: Ελληνικός εμπορικός στόλος: Αύξηση πλοίων, αλλά μείωση χωρητικότητας