Ο νέος Κώδικας Χωροταξίας και Πολεοδομίας βάζει τέλος στη γραφειοκρατία, συγκεντρώνει όλη τη νομοθεσία σε ένα ενιαίο πλαίσιο

Η κυβέρνηση παρουσίασε στο Υπουργικό Συμβούλιο τον νέο Κώδικα Χωροταξίας και Πολεοδομίας, ένα έργο που χαρακτηρίζεται ως ιστορική τομή για τον χωρικό και πολεοδομικό σχεδιασμό. Για πρώτη φορά η Ελλάδα αποκτά έναν ενιαίο και ολοκληρωμένο «οδηγό κανόνων» που συγκεντρώνει και εκσυγχρονίζει όλη τη μέχρι σήμερα διάσπαρτη νομοθεσία.

Σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρο Παπασταύρου, και τον υφυπουργό Νίκο Ταγαρά, ο Κώδικας αποτελεί ένα σύγχρονο θεσμικό εργαλείο που απαντά σε παθογένειες δεκαετιών, απλοποιεί τις διαδικασίες για πολίτες και επαγγελματίες και θωρακίζει την ασφάλεια δικαίου.

Μέχρι σήμερα, οι κανόνες που ρύθμιζαν τη δόμηση και τις χρήσεις γης ήταν κατακερματισμένοι σε δεκάδες νόμους, πολλές φορές παρωχημένους ή αντιφατικούς. Ορισμένες διατάξεις είχαν ηλικία έως και ενός αιώνα, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται σύγχυση, καθυστερήσεις, ερμηνευτικά προβλήματα και δικαστικές αμφισβητήσεις.

Ο νέος Κώδικας συγκεντρώνει όλα τα σχετικά άρθρα σε ένα ενιαίο κείμενο, καταργώντας οριστικά τον ΓΟΚ του 1985 και άλλες διάσπαρτες διατάξεις. Στο εξής, κάθε νέα αλλαγή θα εντάσσεται αποκλειστικά στον Κώδικα, εξασφαλίζοντας συνέχεια και σαφήνεια. Πρόκειται για μια νομοθετική επανεκκίνηση που αποσκοπεί στη διαφάνεια, τη μείωση της γραφειοκρατίας και τη δίκαιη εφαρμογή ενιαίων κανόνων σε όλη την επικράτεια.

Η δομή και η φιλοσοφία του νέου πλαισίου

Ο Κώδικας αριθμεί 477 άρθρα σε 9 μέρη και καλύπτει ένα ευρύ φάσμα:
από τον χωρικό σχεδιασμό σε ξηρά και θάλασσα, τις αστικές αναπλάσεις και τις απαλλοτριώσεις, έως τους κανόνες δόμησης, τα ζητήματα αυθαιρέτων και επικίνδυνων οικοδομών, την πολεοδομική πολιτική και τις εθνικές στρατηγικές.

Η φιλοσοφία του νέου πλαισίου βασίζεται σε τρεις πυλώνες:

• Απλοποίηση της καθημερινότητας πολιτών και μηχανικών,

• Ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου και της διαφάνειας,

• Προστασία του περιβάλλοντος και βιώσιμη ανάπτυξη.

Ψηφιακή πρόσβαση για πολίτες και επαγγελματίες

Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στη δημόσια πρόσβαση. Το ΥΠΕΝ, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πατρών, δημιουργεί μια ηλεκτρονική βάση νομικών δεδομένων στην ιστοσελίδα του, όπου ο Κώδικας θα είναι διαθέσιμος δωρεάν και διαδραστικά. Κάθε πολίτης θα μπορεί να αναζητά άμεσα τις διατάξεις, με αναλυτική αναζήτηση και έξυπνες λειτουργίες πλοήγησης, χωρίς να χρειάζεται να ανατρέχει σε δεκάδες ΦΕΚ.

Η ηλεκτρονική πλατφόρμα θα ενημερώνεται αυτόματα με κάθε τροποποίηση, καθιστώντας το νέο Κώδικα ένα «ζωντανό» εργαλείο που εξελίσσεται μαζί με τις ανάγκες της κοινωνίας.

Η κατάρτιση του Κώδικα ξεκίνησε το 2020 από ειδική επιτροπή υπό τον επίτιμο πρόεδρο του ΣτΕ κ. Μενουδάκο, με τη συμμετοχή κορυφαίων νομικών, πανεπιστημιακών και στελεχών του ΥΠΕΝ. Με την ολοκλήρωσή του και την επικείμενη ψήφισή του στη Βουλή τον Σεπτέμβριο, η Ελλάδα αποκτά ένα σταθερό και αξιόπιστο πλαίσιο χωρικού σχεδιασμού.

Η θεσμική αυτή τομή αναμένεται να συμβάλει όχι μόνο στην καταπολέμηση της αυθαίρετης δόμησης, αλλά και στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος ευνοϊκού για την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και την κοινωνική δικαιοσύνη. Όπως υπογράμμισε ο υπουργός, πρόκειται για ένα νομοθέτημα-ορόσημο που βάζει τέλος στην αβεβαιότητα του παρελθόντος και ανοίγει τον δρόμο για μια νέα εποχή στον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό της χώρας.

Διαβάστε επίσης: Απόλυτα εξασφαλισμένη η χρηματοδότηση του πολεοδομικού σχεδιασμού για το σύνολο του έργου