Ευλογιά αιγοπροβάτων: Καθώς η εξάπλωση της ζωονόσου απειλεί το ζωικό κεφάλαιο και την εθνική παραγωγή, ενώ το υπουργείο απορρίπτει τον εμβολιασμό επικαλούμενο απώλειες στις εξαγωγές, oργιάζουν οι φήμες και τα σενάρια ότι, αν η Ελλάδα τολμήσει να ζητήσει εμβόλια για την ευλογιά των αιγοπροβάτων, η Ευρωπαϊκή Ένωση –με τη γνωστή «αλληλεγγύη» της– θα στείλει… επιτροπή να μετρήσει τα ζωντανά κεφάλια!
Αντί για γρήγορη και αποτελεσματική βοήθεια, η γραφειοκρατία θριαμβεύει: Η προστασία των πολιτών και των κτηνοτρόφων υποτάσσεται σε ατέρμονες διαδικασίες, υποχρεωτικές καταμετρήσεις και χαρτοκοπτικές διατυπώσεις που καθυστερούν ακόμη και τα πιο επείγοντα μέτρα.
Ο Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ, που υποτίθεται υπάρχει για έκτακτες ανάγκες, μετατρέπεται σε εργαλείο επιτήρησης και καθυστέρησης. Συνεργασίες με ECDC, WHO και εθνικές αρχές έχουν αποδείξει ότι μπορούν να δώσουν άμεση υποστήριξη — αλλά εδώ η «φροντίδα» περιορίζεται σε επιτροπές που αποφασίζουν αν η Ελλάδα αξίζει βοήθεια. Ένα καφκικό σκηνικό, όπου η ζωή των ζώων και η δημόσια υγεία γίνονται θυσία στον βωμό της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας.
Ποια είναι όμως η αλήθεια;
Η ευλογιά των αιγοπροβάτων εξαπλώνεται με ανησυχητικούς ρυθμούς σε διάφορες περιοχές της χώρας, θέτοντας σε σοβαρή δοκιμασία τον κλάδο της αιγοπροβατοτροφίας. Την ώρα που οι κτηνοτρόφοι ζητούν μαζικό εμβολιασμό για να προστατεύσουν τα κοπάδια τους, η κυβέρνηση και οι επιστημονικές αρχές επιμένουν σε διαφορετική κατεύθυνση, δημιουργώντας ένα εκρηκτικό μείγμα κοινωνικής πίεσης, οικονομικού κινδύνου και πολιτικής αντιπαράθεσης.
Σύμφωνα με επιστημονικούς και τεχνοκρατικούς κύκλους, υπάρχουν βάσιμα επιχειρήματα που αποτρέπουν την επιλογή του εμβολιασμού ως βασικού μέτρου:
1. Ο εμβολιασμός θα είχε αρνητικές συνέπειες στη διατήρηση του “ελεύθερου καθεστώτος” της χώρας, επηρεάζοντας άμεσα τις εξαγωγές.
2. Θα επιβληθούν περιορισμοί στις εξαγωγές προϊόντων προβάτων, όπως ζωντανά ζώα, κρέας, φέτα, γάλα και μαλλί, ιδίως από τρίτες χώρες που δεν αποδέχονται εισαγωγές από κράτη με εστίες ευλογιάς. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Σερβία έχει επιβάλει απαγόρευση εισαγωγών αιγοπροβάτων και των προϊόντων τους από την Ελλάδα ήδη από πέρυσι.
3. Η απώλεια του καθεστώτος “απαλλαγμένης χώρας” από ευλογιά δεν είναι προσωρινή. Η αποκατάστασή του απαιτεί 8-10 έτη επίμονων προσπαθειών.
4. Τα διαθέσιμα εμβόλια δεν προσφέρουν τη δυνατότητα ιχνηλασιμότητας, γεγονός που δυσχεραίνει τη διάκριση μεταξύ των εμβολιασμένων και των μολυσμένων ζώων.
5. Η εφαρμογή του εμβολιασμού δεν αναιρεί την ανάγκη για τα υπόλοιπα μέτρα, όπως θανατώσεις, υγειονομική ταφή, απολυμάνσεις και αυστηρούς περιορισμούς στη διακίνηση των ζώων. Η δυσκολία στη διάγνωση της προέλευσης του ιού προσθέτει επιπλέον προκλήσεις.
6. Η επιτυχής ανοσοποίηση προϋποθέτει εμβολιασμό τουλάχιστον του 75% του πληθυσμού, κάτι που θα απαιτούσε σημαντικούς ανθρώπινους και υλικούς πόρους.
7. Σε άλλες χώρες όπου εφαρμόστηκε εμβολιασμός, όπως η Τουρκία, δεν κατέστη δυνατή η εξάλειψη της ευλογιάς ακόμα και μετά από χρόνια εφαρμογής του μέτρου.
Η κυβερνητική στάση
Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, με τη στήριξη υπηρεσιακών και πανεπιστημιακών παραγόντων, απορρίπτει τον εμβολιασμό ως λύση. «Ο εμβολιασμός δεν εκριζώνει τη νόσο, απλώς παρατείνει την κρίση και στερεί από τη χώρα το καθεστώς ελεύθερης διακίνησης», τονίζουν οι επιστήμονες. Το μεγαλύτερο διακύβευμα, σύμφωνα με την κυβέρνηση, είναι οι εξαγωγές: γάλα, κρέας και κυρίως η φέτα κινδυνεύουν να αποκλειστούν από αγορές του εξωτερικού, με ανυπολόγιστες συνέπειες για τη βιομηχανία.
Οι φωνές των κτηνοτρόφων
Απέναντι σε αυτή τη θέση, οι κτηνοτρόφοι εκφράζουν αγανάκτηση. Βλέπουν τα κοπάδια τους να αποδεκατίζονται χωρίς ουσιαστική στήριξη και ζητούν εμβολιασμό, αποζημιώσεις και πολιτική βούληση. «Η κατάσταση δεν πάει άλλο. Χάνουμε το βιός μας», δηλώνουν σε συλλογικές ανακοινώσεις, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο κινητοποιήσεων αν η κυβέρνηση δεν αλλάξει στάση.
Η συμβολή της Θεσσαλίας
Στη Θεσσαλία εφαρμόστηκε πιλοτικά ένα νέο μοντέλο έγκαιρης διάγνωσης με μοριακούς ελέγχους στο σάλιο των ζώων, υπό την αιγίδα της Περιφέρειας. Τα αποτελέσματα χαρακτηρίζονται ενθαρρυντικά, καθώς εντοπίζουν φορείς προτού εκδηλωθεί η νόσος. Ωστόσο, η μέθοδος παραμένει συμπληρωματική και δεν αντιμετωπίζει την εξάπλωση.
Αντιπολίτευση και ΣΕΒΓΑΠ
Η αντιπολίτευση κατηγορεί την κυβέρνηση για ανικανότητα και εγκληματική αδιαφορία απέναντι στον κλάδο. Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων (ΣΕΒΓΑΠ) κρούει επίσης τον κώδωνα του κινδύνου: η ανεξέλεγκτη διάδοση της νόσου μπορεί να προκαλέσει τεράστιες ελλείψεις σε πρώτη ύλη για τη φέτα, το εμβληματικό ελληνικό προϊόν με διεθνή κατοχύρωση.
Η διεθνής εμπειρία
Το παράδειγμα της Τουρκίας, που εφαρμόζει εμβολιασμό επί μία δεκαετία χωρίς να εκριζώσει τη νόσο, χρησιμοποιείται ως βασικό επιχείρημα ενάντια στο μέτρο. Ταυτόχρονα, χώρες όπως η Σερβία έχουν επιβάλει απαγορεύσεις εισαγωγών ελληνικών ζώων και προϊόντων, αυξάνοντας την πίεση στον κλάδο.
Σε αναμονή αποφάσεων
Η κρίση της ευλογιάς δεν αφορά μόνο την υγεία των ζώων αλλά και την εθνική οικονομία. Με την κτηνοτροφία σε απόγνωση, τη βιομηχανία να ανησυχεί και τις εξαγωγές να απειλούνται, η κυβέρνηση καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στην ανάγκη προστασίας του ζωικού κεφαλαίου και στη διασφάλιση της διεθνούς αξιοπιστίας των ελληνικών προϊόντων.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι οι επόμενες εβδομάδες θα κρίνουν όχι μόνο την πορεία της νόσου αλλά και την αντοχή ενός ολόκληρου παραγωγικού κλάδου.
Συνοψίζοντας:
α) Η ελεγχόμενη νόσηση και ανάρρωση των ζώων είναι μη αποδεκτή. Εκτροφές ελεγχόμενα μολυσμένες δεν είναι αποδεκτές στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
β) Ο εμβολιασμός που δεν θεωρείται ο δόκιμος τρόπος αντιμετώπισης της νόσου, παρουσιάζει πολλές δυσκολίες ώστε να μπορέσει να εφαρμοστεί αποτελεσματικά. Μία από αυτές είναι η έλλειψη εργαστηριακής τεχνικής διαφοροποίησης του εμβολιακού από τον φυσικό ιό.
Επιπροσθέτως, ο εμβολιασμός δεν θα έχει καμία επίπτωση στην εξακολούθηση της επιτήρησης, κλινικής και εργαστηριακής, των εκτροφών και τη θανάτωση του συνόλου των ζώων στην περίπτωση που βρεθεί ακόμη κι ένα ζώο της εκτροφής θετικό.
Επιπλέον των ανωτέρων, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η απόκριση των ζώων στον εμβολιασμό ποικίλλει σημαντικά και δεν επιτυγχάνονται τα ίδια επίπεδα ανοσίας. Επομένως, δεν είναι δυνατό ένα πρόγραμμα εμβολιασμού να εγγυηθεί ομοιογενές επίπεδο ανοσίας στον πληθυσμό.
γ) Τέλος, ο εμβολιασμός ενδέχεται να έχει αρνητικές επιπτώσεις με τον άμεσο περιορισμό των εξαγωγών των προϊόντων μας τόσο σε τρίτες χώρες, όσο και σε άλλα κράτη μέλη, ενώ απαιτείται μεγάλο χρονικό διάστημα ώστε η χώρα να μπορέσει να ανακτήσει το ελεύθερο καθεστώς της ως προς την ευλογιά και να επιστρέψει στις αγορές, στις οποίες ενδεχομένως να έχουν επιβληθεί κυρώσεις εις βάρος μας.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ελλάδα έχει λάβει υποστήριξη μέσω του προγράμματος T.H.R.A.C.E. (Trans-boundary High Risk Area Coordinated Epidemio-surveillance programme), το οποίο χρηματοδοτείται από την Ε.Ε. και υλοποιείται σε συνεργασία με την Ελλάδα, τη Βουλγαρία και την Τουρκία για την επιτήρηση και έλεγχο ασθενειών όπως η ευλογιά των προβάτων και κατσικιών
Επιπλέον, το 2024, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε εμπειρογνώμονες στην Ελλάδα για να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση επιδημίας ευλογιάς των προβάτων και κατσικιών στην Κεντρική Ελλάδα, η οποία συνδέθηκε με εισαγωγές ζώων από τη Ρουμανία.
Αυτά τα προηγούμενα δείχνουν ότι η Ε.Ε. έχει παρέμβει στο παρελθόν στην Ελλάδα για την αντιμετώπιση επιδημιών σε πρόβατα και κατσίκες, αποστέλλοντας επιτροπές και εμπειρογνώμονες για την υποστήριξη των εθνικών αρχών.
![ΜΗΤ](https://financenews.gr/wp-content/uploads/2024/12/mitroo_typoy.jpg")