Μάριο Ντράγκι: Η Ευρώπη χρειάζεται ρεαλιστικό φεντεραλισμό για να επιβιώσει

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αγωνίζεται να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της μεταβαλλόμενης παγκόσμιας τάξης, επισήμανε την Παρασκευή ο πρώην Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι, προτείνοντας έναν «πραγματιστικό φεντεραλισμό» ως τρόπο υπέρβασης των δυσκολιών που αντιμετωπίζει το ευρωπαϊκό μπλοκ.

Μιλώντας στο Οβιέδο της Ισπανίας, όπου παρέλαβε το Βραβείο «Πριγκίπισσα της Αστούριας» για τη Διεθνή Συνεργασία, ο Ντράγκι σημείωσε ότι «σχεδόν όλες οι αρχές πάνω στις οποίες βασίστηκε η Ένωση βρίσκονται σήμερα υπό πίεση».

«Χτίσαμε την ευημερία μας πάνω στο ανοιχτό πνεύμα και την ποικιλομορφία, όμως τώρα ερχόμαστε αντιμέτωποι όχι μόνο με τον προστατευτισμό και τη μονομερή δράση, αλλά και με την επιστροφή της σκληρής στρατιωτικής ισχύος», υπογράμμισε, προσθέτοντας ότι η ΕΕ, όπως λειτουργεί σήμερα, δεν είναι εξοπλισμένη για να αντιμετωπίσει αυτές τις προκλήσεις.

Το πρόβλημα, σύμφωνα με τον Ντράγκι, είναι ότι «η διακυβέρνησή μας δεν έχει αλλάξει εδώ και πολλά χρόνια» και η ευρωπαϊκή δομή που υπάρχει σήμερα «απλώς δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε τέτοιες απαιτήσεις».

Για να ξεπεράσει τις σύγχρονες οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις, η ΕΕ χρειάζεται επειγόντως να μεταρρυθμιστεί και να προχωρήσει σε αναθεώρηση των Συνθηκών της, υποστήριξε ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και συντάκτης της ιστορικής έκθεσης για την ανταγωνιστικότητα της Ένωσης το 2024.

«Ένας νέος, ρεαλιστικός φεντεραλισμός είναι η μόνη βιώσιμη οδός», τόνισε ο Ντράγκι, εξηγώντας ότι μια τέτοια ομοσπονδιακή ένωση «θα οικοδομούνταν μέσω συνασπισμών πρόθυμων κρατών γύρω από κοινά στρατηγικά συμφέροντα, αναγνωρίζοντας ότι τα ποικίλα πλεονεκτήματα που υπάρχουν στην Ευρώπη δεν απαιτούν από όλες τις χώρες να προχωρούν με τον ίδιο ρυθμό. Όλοι όσοι θέλουν να ενταχθούν θα μπορούν να το κάνουν, ενώ όσοι επιχειρούν να καθυστερούν την πρόοδο δεν θα έχουν τη δυνατότητα να την εμποδίσουν».

Τέτοιοι συνασπισμοί κρατών, πρόσθεσε, θα μπορούσαν να ενισχύσουν την ανάδειξη «Ευρωπαίων πρωταθλητών» σε βιομηχανικούς τομείς όπως οι ημιαγωγοί ή οι υποδομές δικτύων, μειώνοντας το ενεργειακό κόστος και ενδυναμώνοντας τις προσπάθειες καινοτομίας.

Στην πράξη, μια τέτοια εξέλιξη θα σήμαινε αναμφίβολα μια Ευρώπη πολλών ταχυτήτων. Ωστόσο, ένα ομοσπονδιακό άλμα θα απαιτούσε από τις εθνικές κυβερνήσεις να παραιτηθούν από το δικαίωμα βέτο —κάτι που ιστορικά απορρίπτεται από τις μικρότερες χώρες-μέλη της ΕΕ, οι οποίες φοβούνται ότι έτσι θα παραγκωνιστούν από τις ισχυρότερες οικονομίες της Κοινότητας.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Ντράγκι υποστηρίζει μια πιο ομοσπονδιακή Ευρώπη. Είχε κάνει ανάλογη έκκληση και το 2022, όταν ήταν πρωθυπουργός της Ιταλίας, καλώντας εκ νέου τους Ευρωπαίους ηγέτες να υιοθετήσουν τον «πραγματιστικό φεντεραλισμό» και να βάλουν τέλος στα εθνικά βέτο, προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία λήψης αποφάσεων της Ένωσης.