Σάλος στις Βρυξέλλες για τις πρακτικές Ουάσιγκτον – Αμερικανικός εκφοβισμός στη σύνοδο του IMO

Ένα πρωτοφανές επεισόδιο διπλωματικού εκφοβισμού φέρεται να σημειώθηκε κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO) στο Λονδίνο, όταν Αμερικανοί αξιωματούχοι απείλησαν Ευρωπαίους διαπραγματευτές που υποστήριζαν την επιβολή φόρου στη ναυτιλιακή ρύπανση.

Εμπορικός Σύλλογος Πειραιά: Πρόταση για ανώτατο όριο 0,5% στις προμήθειες POS και IRIS

Το περιστατικό συνέβη τον περασμένο μήνα, καθώς η Ουάσιγκτον επιχείρησε να μπλοκάρει τη θέσπιση παγκόσμιου φόρου άνθρακα για τη ναυτιλία. Πηγές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επιβεβαίωσαν ότι Ευρωπαίοι αντιπρόσωποι δέχθηκαν άμεσες απειλές από Αμερικανούς διπλωμάτες, οι οποίοι φέρονται να προειδοποίησαν για κυρώσεις, διακοπή εμπορικών σχέσεων και ακόμη και ανάκληση βίζας σε μέλη των οικογενειών τους.

«Οι διαπραγματευτές μας δεν είχαν ξαναδεί ποτέ κάτι τέτοιο σε διεθνές φόρουμ», δήλωσε Ευρωπαίος αξιωματούχος στο Politico.
«Άνθρωποι καλούνταν στην Πρεσβεία των ΗΠΑ στο Λονδίνο και απειλούνταν ευθέως».

Αρκετοί διπλωμάτες, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, επέστρεψαν ταραγμένοι στις χώρες τους, καταγγέλλοντας άνευ προηγουμένου πίεση από την αμερικανική πλευρά. Οι Financial Times ήταν οι πρώτοι που αποκάλυψαν την ύπαρξη προσωπικών απειλών προς αντιπροσώπους ευρωπαϊκών κρατών.

Με οριακή ψηφοφορία, η σύνοδος του IMO αποφάσισε την αναβολή του φόρου εκπομπών για έναν χρόνο — εξέλιξη που θεωρήθηκε μεγάλη νίκη για τον Ντόναλντ Τραμπ και σοβαρό πλήγμα για τις φιλοδοξίες της Ε.Ε. στον τομέα της πράσινης ναυτιλίας.

Από τα κράτη-μέλη της Ε.Ε., μόνο Ελλάδα και Κύπρος διαφοροποιήθηκαν από την κοινή γραμμή. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης υποστήριξε ότι η στάση της Αθήνας είχε διαμορφωθεί προγενέστερα και δεν επηρεάστηκε από αμερικανική πίεση.
«Είχαμε ήδη εκφράσει τις ανησυχίες μας πριν εμπλακούν οι ΗΠΑ», δήλωσε στο Politico.
«Θέλω να είμαι απολύτως σαφής: δεν μίλησα με τον Πρόεδρο Τραμπ για αυτό το θέμα».

Μια νέα «κανονικότητα» στη διπλωματία των ΗΠΑ

Η πρακτική των προσωπικών απειλών και του εκφοβισμού σε διεθνείς διαπραγματεύσεις θεωρείται πλήρης απόκλιση από τις καθιερωμένες διπλωματικές νόρμες. Όπως σχολιάζουν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, πρόκειται για ένδειξη της σκληρής γραμμής που ακολουθεί η κυβέρνηση Τραμπ στα διεθνή fora, προαναγγέλλοντας περαιτέρω ρήξη με την Ε.Ε. σε ζητήματα κλιματικής πολιτικής.

Η Ουάσιγκτον είχε ήδη διαμηνύσει τη θέση της πριν από τη σύνοδο, μέσω κοινού ανακοινωθέντος των Υπουργείων Εξωτερικών, Μεταφορών και Ενέργειας, προειδοποιώντας ότι θα εξετάσει «κυρώσεις σε αξιωματούχους που υποστηρίζουν πολιτικές για το κλίμα καθοδηγούμενες από ακτιβιστές».

Παρά τις πιέσεις, αρκετά ευρωπαϊκά κράτη δηλώνουν αποφασισμένα να επαναφέρουν το μέτρο το 2026, επιδιώκοντας δεσμευτική συμφωνία για τη μείωση των εκπομπών στη ναυτιλία.
Η σύγκρουση για τον φόρο άνθρακα στη θάλασσα φαίνεται πως ήταν απλώς το προοίμιο μιας νέας εποχής διπλωματικού ρεαλισμού και πολιτικού εκφοβισμού από την Ουάσιγκτον.