Η Αλβανία νομιμοποιεί την κάνναβη εν μέσω φόβων για εγκληματικότητα

Η αλβανική κυβέρνηση ενέκρινε την καλλιέργεια κάνναβης για ιατρικούς και βιομηχανικούς σκοπούς, εκδίδοντας άδειες που καλύπτουν 29.000 εκτάρια γης, μια κίνηση που χαιρετίστηκε από αξιωματούχους ως ώθηση στην οικονομία, αλλά επικρίθηκε έντονα από την αντιπολίτευση και τους ειδικούς ως πιθανή πύλη για την κατάληψη του κράτους από το οργανωμένο έγκλημα.

Οι ιταλικές αρχές κατά της μαφίας και η φινλανδική αστυνομία έχουν ανακοινώσει, τις τελευταίες εβδομάδες, εκτεταμένες επιχειρήσεις που στοχεύουν αλβανικές εγκληματικές ομάδες που εμπλέκονται σε διακίνηση κοκαΐνης και κάνναβης σε όλη την Ευρώπη.

Σημειώνεται ότι η απόφαση, που ελήφθη δύο μήνες πριν από τις βουλευτικές εκλογές της 11ης Μαΐου, έρχεται εν μέσω αυξανόμενων στοιχείων για τη βαθιά εμπλοκή της Αλβανίας με διεθνή δίκτυα διακίνησης ναρκωτικών, τονίζει η αντιπολίτευση.

Για να γίνει κατανοητό το μέγεθος του εγχειρήματος, σύμφωνα με το σύστημα ASIG, από τη Σκόδρα μέχρι το Αργυρόκαστρο έχουν εντοπιστεί περίπου 29.000 εκτάρια καλλιεργήσιμης γης που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την καλλιέργεια κάνναβης.

«Ενώ το 80% των ζωνών καλλιέργειας βρίσκονται σε παραμεθόριες περιοχές – για παράδειγμα, 12,36 χλμ. στη Σκόδρα και 6,7 χλμ. στην Τροπογιά. Ολόκληρη η κοιλάδα του Βαλμπόνα έχει εγκριθεί ως επιτρεπτή ζώνη καλλιέργειας κάνναβης», δήλωσε ο εκπρόσωπος δημοσίων σχέσεων του Δημοκρατικού Κόμματος της Αλβανίας, Αρμάντ Μάχο.

Ένα ταραγμένο παρελθόν επανέρχεται στην επιφάνεια

Το ιστορικό της Αλβανίας στην καλλιέργεια ναρκωτικών αμαυρώνεται από την περιβόητη επιχείρηση του 2015 που ακολούθησε την καταστολή του, Λαζαράτι – κοινότητα στην επαρχία Αργυροκάστρου- κάποτε γνωστής ως πρωτεύουσας της κάνναβης της Ευρώπης. Αντί να τερματίσει το παράνομο εμπόριο, λένε οι επικριτές, η επιχείρηση άνοιξε το δρόμο για την εκτεταμένη και ημιεπίσημη επέκταση της καλλιέργειας κάνναβης σε όλη τη χώρα.

Σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου, αξιωματούχοι της αντιπολίτευσης παρουσίασαν χάρτες που δείχνουν ότι το 80% των αδειοδοτημένων ζωνών καλλιέργειας βρίσκονται σε παραμεθόριες περιοχές, συμπεριλαμβανομένης μιας έκτασης μόλις 10 μέτρα από τα ελληνικά σύνορα.

«Οι αριθμοί είναι συγκλονιστικοί», δήλωσε ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Σαλί Μπερίσα. «Αν κάθε εκτάριο φιλοξενεί 5.000 φυτά, μιλάμε για σχεδόν 1,5 δισεκατομμύριο φυτά κάνναβης – πλήρως αδειοδοτημένα, πλήρως νομιμοποιημένα, πλήρως προστατευμένα από το κράτος».

Η ανακοίνωση έρχεται εν μέσω μιας σειράς διεθνών επιχειρήσεων επιβολής του νόμου που συνδέουν αλβανικές εγκληματικές ομάδες με μεγάλης κλίμακας δίκτυα λαθρεμπορίου ναρκωτικών που εκτείνονται από τη Λατινική Αμερική έως την Ευρώπη. Η αλβανική οικονομία, εξακολουθεί να εξαρτάται από ύποπτης προέλευσης κεφάλαια, σημειώνουν και προειδοποιούν ότι ο χαρακτηρισμός της καλλιέργειας κάνναβης ως «ιατρικής» ή «βιομηχανικής» ενέχει τον κίνδυνο να ομαλοποιήσει αυτό που ιστορικά αποτελούσε μια βαθιά παράνομη δραστηριότητα.

Η Αλβανία στο παρελθόν έχει αποτελέσει στόχο έντονου διεθνούς ελέγχου για τον ρόλο της στην περιφερειακή διακίνηση ναρκωτικών. Παρά τις επανειλημμένες κρατικές καταστολές, η κάνναβη συνεχίζει να ακμάζει — τόσο κυριολεκτικά όσο και οικονομικά.

Ενώ προειδοποιούν ότι η νομιμοποίηση της καλλιέργειας μπορεί να εδραιώσει περαιτέρω το οργανωμένο έγκλημα στην οικονομία της Αλβανίας. Τα χρήματα από τα ναρκωτικά, υποστηρίζουν, έχουν ήδη στρεβλώσει τις αγορές ακινήτων, ιδιαίτερα στα Τίρανα, όπου πολυτελείς πολυώροφες πολυκατοικίες ξεφυτρώνουν χωρίς επαληθεύσιμες πηγές χρηματοδότησης. Σύμφωνα με ερευνητικές εκθέσεις, πολλές από αυτές χρηματοδοτούνται από εγκληματικά δίκτυα που νομιμοποιούν κέρδη μέσω των κατασκευών.

Η ραγδαία ενίσχυση του αλβανικού λεκ έναντι του ευρώ και η επίμονη άνοδος των τιμών των ακινήτων, παρά τα χαμηλά εγχώρια εισοδήματα, αναφέρονται ως έμμεσοι δείκτες παράνομων εισροών κεφαλαίων. Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η εισροή χρημάτων από ναρκωτικά έχει υπονομεύσει νόμιμους τομείς όπως η γεωργία και ο τουρισμός, ενώ παράλληλα έχει περιθωριοποιήσει περαιτέρω τους εύθραυστους θεσμούς της Αλβανίας.

Επιπτώσεις για τη Διακυβέρνηση και την Κυριαρχία

Οι επικριτές του όλου εγχειρήματος φοβούνται ότι η χώρα κινδυνεύει να γίνει μια ναρκοοικονομία όπου τα εθνικά περιουσιακά στοιχεία ελέγχονται από μια εγκληματική ελίτ.

Ενώ οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι υπερασπίζονται την πολιτική αυτή ως ένα ρεαλιστικό βήμα προς την ρυθμιζόμενη ανάπτυξη, οι ευρύτερες επιπτώσεις για τη διακυβέρνηση, τη διαφάνεια και τη δημοκρατία είναι ολοένα και πιο δύσκολο να αγνοηθούν. Με ισχυρούς εγκληματικούς παράγοντες να βλέπουν τη νομιμοποίηση ως μια πορεία προς τη θεσμική νομιμοποίηση και με την οικονομία της χώρας ήδη στρεβλωμένη από παράνομες ροές, η απόφαση της Αλβανίας μπορεί να αποδειχθεί περισσότερο επικίνδυνη παρά τολμηρή, όπως το έθεσε ένας αναλυτής.

«Μια οικονομία που βασίζεται στην κάνναβη μπορεί προσωρινά να κρύψει τις ρωγμές – αλλά με τον καιρό, θα μπορούσε να καταστρέψει ολόκληρο το σπίτι. Η καλλιέργεια κάνναβης μπορεί να γίνει εθνικό σπορ», προειδοποίησε. «Αλλά αυτό που βλέπουμε δεν είναι ανάπτυξη – είναι η συστηματική κατάχρηση κρατικών λειτουργιών και εθνικών πόρων προς όφελος των λίγων», επισήμανε τέλος.

Φωτογραφία: Κρατική Αστυνομία Αλβανίας