Η πρόεδρος της Κομισιόν προειδοποιεί για τις κινεζικές πιέσεις στις σπάνιες γαίες και προαναγγέλλει «ευρωπαϊκή απάντηση»
«Ο κόσμος αλλάζει ταχύτερα από τις πολιτικές μας. Τα θεσμικά μας όργανα πρέπει να μεταμορφώσουν τον τρόπο που σκέφτονται, να διαμορφώνουν πολιτικές και να λαμβάνουν αποφάσεις ώστε να συμβαδίζουν με έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στην ομιλία της στο Berlin Global Dialogue.
Η πρόεδρος της Κομισιόν τόνισε ότι η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με πολλαπλές προκλήσεις — από την οικονομική επιβράδυνση έως την απειλή για την ανεξαρτησία και το κοινωνικό της μοντέλο — αλλά ταυτόχρονα διαθέτει ισχυρά πλεονεκτήματα που πρέπει να αξιοποιήσει.
«Η γεωοικονομία είναι το νέο πεδίο ισχύος»
Κάνοντας αναφορά στη σημασία της γεωοικονομίας, η φον ντερ Λάιεν σημείωσε:
«Αυτοί που ελέγχουν τους οικονομικούς μοχλούς, είναι εκείνοι που μπορούν να ασκήσουν έλεγχο στους άλλους — στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού, στις ανατρεπτικές τεχνολογίες, στις ροές κεφαλαίων και στις πρώτες ύλες. Όλα αυτά τα εργαλεία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία πλούτου και συνεργασιών, αλλά και για την άσκηση πίεσης».
Υπενθύμισε επίσης ότι «όταν η Κίνα εντάχθηκε στον ΠΟΕ, οι περισσότεροι ελπίζαμε σε μια νέα εποχή χαμηλών δασμών και κοινής ευημερίας», αφήνοντας να εννοηθεί πως η σημερινή πραγματικότητα διαψεύδει εκείνες τις προσδοκίες.
Οι πιέσεις του Πεκίνου και η ευρωπαϊκή απάντηση
Η φον ντερ Λάιεν εστίασε ιδιαίτερα στις πρόσφατες αποφάσεις του Πεκίνου να ενισχύσει δραματικά τους ελέγχους εξαγωγών σπάνιων γαιών και υλικών μπαταριών, μια κίνηση που προκαλεί ανησυχία στις ευρωπαϊκές βιομηχανίες.
«Όλοι γνωρίζουμε πόσο κρίσιμες είναι οι σπάνιες γαίες για τη βιομηχανία μας — είτε πρόκειται για αυτοκίνητα, ημιαγωγούς ή στρατιωτικό εξοπλισμό. Οι αποφάσεις που ανακοίνωσε η κινεζική κυβέρνηση στις 9 Οκτωβρίου θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο τη σταθερότητα των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού», τόνισε, σημειώνοντας ότι πάνω από το 90% των μαγνητών σπάνιων γαιών που καταναλώνει η ΕΕ προέρχονται από την Κίνα.
Η πρόεδρος της Επιτροπής προανήγγειλε ότι η ΕΕ «είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα εργαλεία» εάν το Πεκίνο δεν επιδείξει διάθεση συνεργασίας.
Το «εμπορικό μπαζούκα» της Ευρώπης
Στο πλαίσιο αυτό, η φον ντερ Λάιεν αναφέρθηκε στο νέο Μέσο κατά του Καταναγκασμού (Anti-Coercion Instrument – ACI), το οποίο περιγράφεται ήδη ως το «εμπορικό μπαζούκα» της ΕΕ.
Το ACI μπορεί να επιβάλει επενδυτικούς περιορισμούς, ανακλήσεις αδειών, κυρώσεις σε εταιρείες και άτομα, ακόμη και απαγόρευση πρόσβασης σε δημόσιες συμβάσεις. Πρόκειται για το ισχυρότερο εμπορικό όπλο που διαθέτει η Ένωση απέναντι σε καταναγκαστικές ή εκβιαστικές οικονομικές πρακτικές.
«Δεν θα επαναλάβουμε το λάθος με τη Ρωσία»
Η φον ντερ Λάιεν συνέκρινε την εξάρτηση της Ευρώπης από τις κινεζικές σπάνιες γαίες με την προηγούμενη εξάρτησή της από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα:
«Η Ευρώπη δεν μπορεί πλέον να κάνει τα πράγματα όπως παλιά. Μάθαμε με επώδυνο τρόπο το μάθημα της ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία· δεν θα το επαναλάβουμε με τα κρίσιμα υλικά».
Η συζήτηση στις Βρυξέλλες
Τα σχόλιά της έρχονται λίγες ημέρες μετά τη δήλωση του προέδρου της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος κάλεσε τους Ευρωπαίους ηγέτες να εξετάσουν τη χρήση του ACI εναντίον της Κίνας, εάν δεν υπάρξει λύση στους ελέγχους εξαγωγών.
Παράλληλα, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν και επίτροπος Εμπορίου, Μάρος Σέφκοβιτς, υπογράμμισε ότι «δεν υπάρχει πρόθεση για κλιμάκωση» μετά από δίωρη συνομιλία με τον Κινέζο ομόλογό του, Γουάνγκ Γουεντάο — μια ένδειξη ότι οι Βρυξέλλες επιδιώκουν ακόμη τη διπλωματική οδό.
Η ΕΕ βρίσκεται μπροστά σε μια νέα γεωοικονομική δοκιμασία. Μετά το ενεργειακό σοκ από τη Ρωσία, η φον ντερ Λάιεν επιδιώκει να προστατεύσει την Ευρώπη από μια νέα εξάρτηση — αυτή τη φορά από την Κίνα. Το στοίχημα είναι αν η Ένωση θα μπορέσει να απαντήσει με ενότητα, στρατηγική και τεχνολογική αυτάρκεια, πριν η κρίση των σπάνιων γαιών μετατραπεί σε νέο εργαλείο γεωπολιτικού εκβιασμού.
![ΜΗΤ](https://financenews.gr/wp-content/uploads/2024/12/mitroo_typoy.jpg")