Αίτημα αποζημίωσης 124,5 εκατ. ευρώ από τον ανάδοχο – Ερωτηματικά για τα 90 εκατ. του Ταμείου Ανάκαμψης
Σε 450 ημέρες καθυστέρησης μεταφράζονται επισήμως οι καθυστερήσεις και τα εμπόδια για το ΣΔΙΤ του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης, που θα ενώσει τη Χερσόνησο με τη Νεάπολη. Και όπως πάντα αυτές οι καθυστερήσεις, με βασικό αγκάθι τις απαλλοτριώσεις, αυξάνουν και τον λογαριασμό για το δημόσιο, με τον ανάδοχο να εγείρει απαιτήσεις ύψους 124,52 εκατ. ευρώ.
Παρότι το ύψος της αποζημίωσης που θα λάβει ο ιδιωτικός φορέας σύμπραξης (ΙΦΣ) θα οριστικοποιηθεί σε επόμενη φάση, το αίτημα του αναδόχου αντιστοιχεί σχεδόν στο μισό του κόστους της σύμβασης σύμπραξης, που ανέρχεται σε 278,65 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Από την πλευρά του, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ενέκρινε τη μετάθεση κατά σχεδόν 15 μήνες του χρόνου ολοκλήρωσης του έργου, «χωρίς να συντρέχει συναφής υπαιτιότητα ή εν γένει ευθύνη του ΙΦΣ», κάνοντας αποδεκτό και το δικαίωμα αποζημίωσης του αναδόχου.
Η αργοπορία πάντως των 15 μηνών έχει εξαντλήσει τα χρονικά περιθώρια του έργου, το οποίο χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης με 90 εκατ. ευρώ. Μόλις οκτώμισι μήνες πριν από τη λήξη του RRF, η ανησυχία για ενδεχόμενη απώλεια πόρων είναι εύλογη. Ερωτηθείς σχετικά, το προηγούμενο διάστημα, ο υφυπουργός Υποδομών, Νίκος Ταχιάος, είχε εκφράσει την αισιοδοξία του ότι οι πόροι που έχουν δεσμευτεί για τον ΒΟΑΚ δεν θα χαθούν.
Ειδικά, για το μεσαίο τμήμα, προχωρούν οι εργασίες που αντιστοιχούν στη χρηματοδότηση των 90 εκατ. ευρώ, που αφορούν κυρίως σε σήραγγες. Για να μην ναυαγήσει το έργο, ο ιδιωτικός φορέας σε αναμονή των αποφάσεων για τις απαλλοτριώσεις, προχώρησε στην ενοικίαση χώρων ώστε να ξεκινήσει τις εργασίες εκσκαφών και προσωρινής υποστήριξης.
Οι καθυστερήσεις που ναρκοθέτησαν το χρονοδιάγραμμα
Όπως προβλέπεται στη σύμβαση σύμπραξης με την «Πασιφάη Οδός ΑΕ», η οποία αποτελεί κοινοπραξία της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ με τις ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις και Intrakat, που σήμερα ανήκουν στον όμιλο AKTOR, το δημόσιο είχε το ανώτερο 12 μήνες από την υπογραφή για να παραδώσει τους χώρους του έργου. Όμως, τα πρωτόκολλα παράδοσης-παραλαβής για τα υποτμήματα Χερσόνησος – Μάλια και Μάλια – Νέαπολη, υπογράφηκαν με αργοπορία ενός έτους, τον Απρίλιο και τον Μάιο του 2025 αντίστοιχα.
Έτσι, ο ανάδοχος αιτήθηκε, με επιστολή που απέστειλε τον περασμένο Ιούνιο, παράταση της ημερομηνίας ολοκλήρωσης εργασιών κατά 498 ημερολογιακές ημέρες, ήτοι κατά 16,3 μήνες. Αυτό σημαίνει και αντίστοιχη μετάθεση της προγραμματισμένης ημερομηνίας διαθεσιμότητας υπηρεσιών, δηλαδή του χρόνου που θα ξεκινήσει η 26ετής λειτουργία και συντήρηση του άξονα των 22,5 χιλιομέτρων από τον ιδιωτικό φορέα.
Ο ανάδοχος εκτίμησε το κόστος αυτής της καθυστέρησης σε συνολικά 124.523.000 ευρώ (πλέον αναλογούντος ΦΠΑ, εφόσον εφαρμόζεται), εκ των οποίων ποσό 112.323.000 ευρώ για τον κατασκευαστή και 12.200.000 ευρώ για τον ιδιωτικό φορέα.
Αφού το αίτημα του αναδόχου εξετάστηκε από τον ανεξάρτητο ελεγκτή και έγιναν οι απαραίτητες διορθώσεις στο χρονοδιάγραμμα, ο χρόνος της καθυστέρησης μειώθηκε κατά 48 ημέρες. Η επιτάχυνση αφορά στις προπαρασκευαστικές εργασίες για τη διαμόρφωση προσβάσεων για τα μέτωπα της σήραγγας Σ3.
Κι εφόσον διαπιστώθηκε, όπως επισημαίνεται στην απόφαση, ότι δεν υπάρχουν εργασίες που θα μπορούσαν να περιοριστούν ή να αποκαταστήσουν τις καθυστερήσεις, η προγραμματισμένη ημερομηνία διαθεσιμότητας υπηρεσιών, μετατέθηκε από τις 21/4/2027, κατά τα αρχικώς προβλεπόμενα στη σύμβαση ΣΔΙΤ, στις 11/7/2028.
Όσον αφορά στην αποζημίωση του αναδόχου για πρόσθετες δαπάνες λόγω της καθυστέρησης παράδοσης των χώρων κατασκευής του έργου, το ύψος της θα οριστικοποιηθεί μετά την υποβολή όλων των απαιτούμενων σχετικών δικαιολογητικών από τον ΙΦΣ και την εξέτασή τους από την αναθέτουσα αρχή.