Ελληνική οικονομία: Ανθεκτική ανάπτυξη παρά τις πιέσεις στην κατανάλωση – Ποιοι παράγοντες ενίσχυσαν το ΑΕΠ
Η ελληνική οικονομία κατέγραψε ανάπτυξη 2,3% το 2024, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, με το ΑΕΠ να φτάνει τα 201,5 δισ. ευρώ σε όρους όγκου. Η ισχυρότερη επίδοση σημειώθηκε στο δ’ τρίμηνο, όπου η ανάπτυξη έφτασε το 2,6% σε ετήσια βάση και το 0,9% σε τριμηνιαία, επιβεβαιώνοντας τη σταθερή δυναμική που διατηρεί η οικονομία, παρά τις προκλήσεις.
Η αύξηση του ΑΕΠ προήλθε κυρίως από τις επενδύσεις και τις εξαγωγές, ενώ η κατανάλωση, ειδικά η δημόσια, εμφάνισε υποχώρηση. Ο πληθωρισμός έπαιξε επίσης ρόλο, καθώς το ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές αυξήθηκε κατά 5,5%, φτάνοντας τα 237,6 δισ. ευρώ, ένδειξη ότι η ονομαστική ανάπτυξη ενισχύθηκε και από τις τιμές.
Οι κινητήριες δυνάμεις της ανάπτυξης
Η ιδιωτική κατανάλωση κατέγραψε ήπια αύξηση 0,8% σε ετήσια βάση, αλλά η συνολική τελική καταναλωτική δαπάνη μειώθηκε λόγω της συρρίκνωσης των κρατικών δαπανών κατά 3,4%. Παράλληλα, οι επενδύσεις ενισχύθηκαν κατά 9%, αποδεικνύοντας ότι η ελληνική οικονομία συνεχίζει να προσελκύει κεφάλαια και να ενισχύει την παραγωγική της βάση.
Ιδιαίτερη σημασία είχε η άνοδος των εξαγωγών κατά 3,6%, με τις εξαγωγές υπηρεσιών να αυξάνονται κατά 5,9% και τα αγαθά κατά 1,6%. Αυτό δείχνει ότι το τουριστικό και ναυτιλιακό εισόδημα διατηρείται σε υψηλά επίπεδα, στηρίζοντας την οικονομία. Από την άλλη, οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 2,4%, αποδεικνύοντας τη συνέχιση της εσωτερικής ζήτησης αλλά και την εξάρτηση της χώρας από εισαγόμενα προϊόντα.
Η τριμηνιαία εικόνα και οι ενδείξεις επιβράδυνσης
Σε σχέση με το γ’ τρίμηνο του 2024, η ανάπτυξη του 0,9% ήταν αποτέλεσμα διαφορετικών δυναμικών. Οι επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 5,3%, υποδηλώνοντας συνέχιση της θετικής τάσης, ενώ οι εξαγωγές ενισχύθηκαν κατά 0,9%, κυρίως λόγω των υπηρεσιών. Ωστόσο, οι εξαγωγές αγαθών μειώθηκαν κατά 0,5%, δείχνοντας πιθανή εξασθένηση της διεθνούς ζήτησης.
Η καταναλωτική δαπάνη κατέγραψε μικρή πτώση 0,4%, καθώς τα νοικοκυριά μείωσαν τις δαπάνες τους κατά 0,1%, ενώ η δημόσια κατανάλωση ενισχύθηκε κατά 1,1%, πιθανότατα λόγω προσωρινών αυξήσεων στις κρατικές δαπάνες στο τέλος του έτους.
Ένα σημαντικό στοιχείο ήταν η μείωση των εισαγωγών κατά 1,7%, κάτι που αντανακλά είτε την επιβράδυνση της εσωτερικής ζήτησης είτε τη στροφή προς την εγχώρια παραγωγή.
Σταθερή ανάπτυξη, αλλά με προκλήσεις
Το 2024 η ελληνική οικονομία κινήθηκε σε θετική τροχιά, κυρίως χάρη στις επενδύσεις και τις εξαγωγές. Ωστόσο, η επιβράδυνση της κατανάλωσης, ειδικά στο τελευταίο τρίμηνο, και η σταδιακή κόπωση της ζήτησης για ελληνικά προϊόντα στο εξωτερικό, εγείρουν ερωτήματα για τη δυναμική του 2025.
Αν η ανάπτυξη πρόκειται να συνεχιστεί, θα χρειαστεί διατήρηση των επενδύσεων, ενίσχυση της ιδιωτικής κατανάλωσης και διατήρηση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας. Η ισορροπία μεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής ζήτησης θα είναι καθοριστική για τη συνέχεια.