Ναυτιλία σε αναταράξεις: Πώς οι γεωπολιτικές αλλαγές φουσκώνουν τους ναύλους

Την ώρα που η γεωπολιτική αβεβαιότητα σφραγίζει το 2025, η παγκόσμια ναυτιλία κρατά υψηλούς ναύλους. Η νέα έκθεση VesselsValue δείχνει πως ο «σκιώδης στόλος» από Ρωσία, Ιράν και Βενεζουέλα προς την Ασία διαμορφώνει το νέο σκηνικό της αγοράς.

Οι κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις ρωσικές εισαγωγές πετρελαίου, σε συνδυασμό με τις παρακάμψεις της Διώρυγας του Σουέζ, έχουν επιμηκύνει τις αποστάσεις των ταξιδιών και περιορίσει τη διαθέσιμη χωρητικότητα, προσφέροντας στήριξη στους ναύλους.

Ωστόσο, η αύξηση της «σκιώδους ναυτιλίας» —με πλοία που μεταφέρουν πετρέλαιο και προϊόντα από Ρωσία, Ιράν και Βενεζουέλα προς την Ασία— δημιουργεί πολύπλοκες συνθήκες στην αγορά. Αυτή η παράλληλη δραστηριότητα μετατοπίζει τη ζήτηση, ενώ μια ενδεχόμενη εντατικοποίηση των κυρώσεων θα μπορούσε να λειτουργήσει ως θετικός καταλύτης για τη νόμιμη αγορά.

Εξελίξεις ανά αγορά

Tankers: Η στροφή της Ευρώπης σε μακρύτερες διαδρομές από Μέση Ανατολή, ΗΠΑ και Λατινική Αμερική ενισχύει Aframax και Suezmax, αλλά η απολιγνιτοποίηση περιορίζει τη μακροπρόθεσμη ζήτηση. Το orderbook φτάνει στο 16% του στόλου, ενώ οι νέες παραγγελίες μειώθηκαν κατά 55%.

Bulkers: Σχετική ισορροπία με σταθερή ζήτηση και χαμηλό ρυθμό στόλου. Η αύξηση των αποστάσεων μεταφοράς (π.χ. Γουινέα-Κίνα) στηρίζει τα έσοδα, ενώ η πράσινη μετάβαση προωθεί μικρότερα πλοία για εξειδικευμένα φορτία.

Containerships: Ανθεκτικοί ναύλοι λόγω slow-steaming, αλλά επικείμενος κορεσμός με το συνολικό orderbook πάνω από 10 εκατ. TEUs. Η ζήτηση TEU-mile αναμένεται να αυξηθεί μόλις 2,4% το 2025.

Gas Carriers: Η ανάπτυξη υπερβαίνει τη ζήτηση: VLGCs/VLACs +10,9% το 2024, MGCs +11,4% ετησίως έως το 2028. Νέα LNG terminals αυξάνουν τη χωρητικότητα, ενώ ΗΠΑ και Μέση Ανατολή ηγούνται στην προσφορά.

Η αγορά παραμένει δυναμική, αλλά οι γεωπολιτικές και ρυθμιστικές ανακατατάξεις δημιουργούν ναύλους πολλών ταχυτήτων και υψηλή αβεβαιότητα.