Bundesbank: Λέει «Όχι» σε νέο Μηχανισμό Κρίσεων της ΕΕ – Μόνο ESM με μνημόνια τύπου Ελλάδας

Η Κομισιόν προτείνει τη δημιουργία ενός «Μηχανισμού Κρίσεων» για την περίοδο 2028–2034, στο πλαίσιο του νέου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (MFF), με στόχο την ταχύτερη οικονομική στήριξη των κρατών-μελών σε περίπτωση κρίσης.

• Προϋπολογισμός: 395 δισ. ευρώ, ή περίπου 20% του συνολικού MFF των 2 τρισ. ευρώ.
• Χρηματοδότηση: μέσω κοινού δανεισμού από την Κομισιόν, δηλαδή έκδοση ευρωομολόγων.

Χρήσεις: αρχικά ασαφής, αλλά πιθανά σε οικονομική κρίση, ακόμα και γεωπολιτική ή πολεμική αναμέτρηση.

2. Η θέση της Bundesbank

Η γερμανική κεντρική τράπεζα εκφράζει αποκλειστική αντίθεση στη δημιουργία αυτού του νέου μηχανισμού, με τα επιχειρήματα:

• Υπάρχει ήδη ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) στη ζώνη του ευρώ, που καλύπτει οικονομικά επείγοντα μέτρα για κράτη-μέλη.
• Η προσθήκη επιπλέον μηχανισμού κρίσεων θεωρείται ασυνεπής με την υπάρχουσα αρχιτεκτονική της ΕΕ.
• Η Bundesbank υποστηρίζει ότι οποιοδήποτε κράτος χρειάζεται βοήθεια θα πρέπει να καταφύγει στον ESM, ο οποίος συνεπάγεται μνημονιακά μέτρα λιτότητας τύπου Ελλάδας.

Στην ουσία, η γερμανική θέση είναι: «Δεν χρειαζόμαστε νέο Ταμείο Ανάκαμψης. Ο ESM φτάνει, αλλά με αυστηρούς όρους».

3. Επιπτώσεις για τον προϋπολογισμό

Η απόρριψη του Μηχανισμού Κρίσεων έχει άμεση δημοσιονομική σημασία:

• Αν αφαιρεθεί το 395 δισ. ευρώ από τον MFF, ο κοινοτικός προϋπολογισμός θα μειωθεί τουλάχιστον κατά 20%, ίσως και περισσότερο, ανάλογα με άλλες μεταβλητές.
• Η κίνηση αυτή περιορίζει τη δυνατότητα της ΕΕ να αντιμετωπίσει με ευελιξία μελλοντικές κρίσεις, ειδικά αν προκύψουν γεωπολιτικές εντάσεις ή πολεμικές συγκρούσεις.

4. Πολιτικο-τεχνικό συμπέρασμα

Η απόφαση της Bundesbank αποτυπώνει τον γερμανικό οικονομικό ρεαλισμό και τη δημοσιονομική αυστηρότητα:

• Προτιμάται η χρήση ήδη υπαρχόντων εργαλείων (ESM) με σκληρούς όρους.
• Αποφεύγεται η αύξηση της κοινοτικής δανειακής υποχρέωσης και η επέκταση των ευρωομολόγων.
• Αντίθετα, η Κομισιόν προσπαθεί να ενισχύσει τη δημοσιονομική ετοιμότητα της ΕΕ, δίνοντας τη δυνατότητα άμεσης αντίδρασης σε κρίσεις χωρίς «μνημόνια τύπου Ελλάδας».

Ενδεικτικά, η σύγκρουση αυτή μπορεί να θεωρηθεί προπομπός της επόμενης διαπραγμάτευσης για τον MFF 2028–2034, με τη Γερμανία να θέτει σαφώς όρια στον κοινοτικό δανεισμό και την οικονομική αλληλεγγύη.