Alpha Bank: Οι αναπτυξιακές προοπτικές της Παγκόσμιας Οικονομίας – Εμπόριο, Επιτόκια και Μακροοικονομικές Τάσεις – Από την οικονομική επιβράδυνση στη Βρετανία, μέχρι τις επιπτώσεις των δασμών Τραμπ
Η Alpha Bank, στο πλαίσιο της τακτικής ενημέρωσης για τις διεθνείς οικονομικές εξελίξεις, δημοσίευσε το νέο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων, αναλύοντας τις προοπτικές και τις προκλήσεις που διαμορφώνονται για τις μεγάλες οικονομίες του κόσμου το 2025.
Το δελτίο εστιάζει στη Βρετανική οικονομία, η οποία, παρά τις αρχικά θετικές επιδόσεις το 2024, αντιμετωπίζει έντονες προκλήσεις λόγω του αυξημένου κόστους δανεισμού, της επιβράδυνσης της κατανάλωσης και των πιθανών αναταράξεων στο παγκόσμιο εμπόριο από τις νέες εμπορικές πολιτικές της κυβέρνησης Τραμπ. Παράλληλα, αναλύεται η επίδραση της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά και η γενικότερη κατάσταση στις ΗΠΑ και τη Ζώνη του Ευρώ, υπό το πρίσμα της αβεβαιότητας στις αγορές και των αποφάσεων των μεγάλων κεντρικών τραπεζών.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην πολιτική των επιτοκίων, τις επενδύσεις, καθώς και στους παράγοντες που θα καθορίσουν την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας το επόμενο διάστημα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, το δελτίο της Alpha Bank παρέχει μια ολοκληρωμένη ανάλυση για τις μεγάλες οικονομικές δυνάμεις και τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν το 2025.
Το πρώτο εξάμηνο του 2024, η βρετανική οικονομία ξεχώρισε ως μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες μεταξύ των G7. Ωστόσο, το δεύτερο εξάμηνο, η δυναμική της επιβραδύνθηκε σημαντικά λόγω παγκόσμιων αβεβαιοτήτων και εσωτερικών πολιτικών προκλήσεων.
Σύμφωνα με το National Institute of Economic and Social Research (NIESR), η οικονομία της χώρας κατέγραψε μηδενική ανάπτυξη το τρίτο τρίμηνο του 2024, ενώ η επιχειρηματική εμπιστοσύνη υποχώρησε. Παράλληλα, ο Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών (PMI) στη Μεταποίηση μειώθηκε σε 47 μονάδες τον Ιανουάριο του 2025, από 48 μονάδες τον Δεκέμβριο του 2024, υποδεικνύοντας συρρίκνωση της παραγωγής.
Παρά τις δυσκολίες, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) διατηρεί συγκρατημένα αισιόδοξες προβλέψεις για το 2025, εκτιμώντας ότι η βρετανική οικονομία θα αναπτυχθεί κατά 1,6%, έναντι 0,9% το 2024. Οι παράγοντες που στηρίζουν την ανάκαμψη περιλαμβάνουν:
- Αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, που θα επιτρέψει πιθανές μειώσεις επιτοκίων από την Τράπεζα της Αγγλίας (BoE).
- Χαμηλή ανεργία, που εκτιμάται ότι θα μειωθεί από 4,6% το 2024 σε 4,2% το 2025.
- Αύξηση των πραγματικών εισοδημάτων, χάρη στη σταθεροποίηση των τιμών και τη βελτίωση της καταναλωτικής δύναμης.
- Κρατικά μέτρα στήριξης που θα τονώσουν τη ζήτηση.
Η πολιτική Τραμπ και οι επιπτώσεις στη Βρετανία
Η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ δημιουργεί νέες προκλήσεις για το διεθνές εμπόριο. Η κυβέρνησή του εξετάζει νέους δασμούς 10% στα κινεζικά προϊόντα, καθώς και 25% στις εισαγωγές από το Μεξικό και τον Καναδά.
Η Βρετανία διατηρεί στενές εμπορικές σχέσεις με τις ΗΠΑ, με το 17% του εξωτερικού εμπορίου της να αφορά αμερικανικές συναλλαγές. Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος αυτής της σχέσης αφορά υπηρεσίες και όχι αγαθά, γεγονός που μειώνει τον άμεσο αντίκτυπο πιθανών δασμολογικών αλλαγών.
Παράλληλα, οι αναλυτές σημειώνουν ότι οι εισαγωγές ενέργειας επηρεάζουν λιγότερο από το 40% του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) στο Ηνωμένο Βασίλειο, περιορίζοντας την πιθανότητα νέου πληθωριστικού σοκ.
Κόστος δανεισμού και πτώση της στερλίνας
Μετά τις αμερικανικές εκλογές, το κόστος δανεισμού του αμερικανικού δημοσίου αυξήθηκε, οδηγώντας σε άνοδο των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων και σε άλλες οικονομίες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο.
- Η απόδοση των 10ετών βρετανικών ομολόγων (gilts) έφτασε στο 4,9% (14 Ιανουαρίου 2025), το υψηλότερο επίπεδο από το 2008.
- Οι αποδόσεις των 30ετών ομολόγων σημείωσαν ρεκόρ από το 1998.
- Η βρετανική λίρα βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο έναντι του δολαρίου τον τελευταίο χρόνο.
Η άνοδος των επιτοκίων δυσχεραίνει τη δημοσιονομική πολιτική της βρετανικής κυβέρνησης, η οποία έχει ήδη ανακοινώσει αύξηση των δημοσίων δαπανών κατά 70 δισ. λίρες ($85 δισ.) για την επόμενη πενταετία. Η πιθανότητα νέων αυξήσεων στη φορολογία για τη χρηματοδότηση αυτών των δαπανών αποτελεί σοβαρό ενδεχόμενο.
Η Παγκόσμια Οικονομία και οι κίνδυνοι από τις δασμολογικές πολιτικές
Οι αναθεωρημένες προβλέψεις του ΔΝΤ για την παγκόσμια οικονομία εκτιμούν ανάπτυξη 3,3% το 2025, με σημαντικές αβεβαιότητες λόγω των εμπορικών πολιτικών των ΗΠΑ και της γενικότερης οικονομικής αστάθειας.
- Η Ευρωζώνη αναμένεται να αναπτυχθεί με μόλις 1% το 2025 (από 1,2% προηγουμένως).
- Η ΕΚΤ προειδοποιεί για πιθανές εμπορικές συγκρούσεις με τις ΗΠΑ και δηλώνει έτοιμη να αντιδράσει.
- Οι επενδύσεις σε υποδομές τεχνητής νοημοσύνης στις ΗΠΑ αναμένεται να φτάσουν τα 500 δισ. δολάρια, ενισχύοντας την τεχνολογική ανάπτυξη.
Στις αγορές, οι επενδυτές παρακολουθούν προσεκτικά τις κινήσεις της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed), η οποία αναμένεται να διατηρήσει τα βασικά επιτόκια σταθερά στο 4,25%-4,50%, παρά τις πιέσεις για μείωση.
Η Βρετανική Οικονομία σε Τεντωμένο Σχοινί
Το Ηνωμένο Βασίλειο διανύει μια περίοδο οικονομικής αβεβαιότητας, καθώς αν και η ανάπτυξη για το 2025 προβλέπεται βελτιωμένη στο 1,6% από το 0,9% το 2024, η χώρα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις.
Η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, η σταθερή αγορά εργασίας και τα κρατικά μέτρα στήριξης δημιουργούν θετικές προϋποθέσεις για την οικονομία. Ωστόσο, οι κίνδυνοι δεν λείπουν: η άνοδος του κόστους δανεισμού, η αποδυνάμωση της στερλίνας και οι ενδεχόμενοι νέοι δασμοί από την κυβέρνηση Τραμπ στις ΗΠΑ μπορεί να περιορίσουν τη δυναμική ανάκαμψης.
Παράλληλα, η βρετανική κυβέρνηση έχει ανακοινώσει αύξηση των δημοσίων δαπανών κατά 70 δισ. λίρες ($85 δισ.) για την επόμενη πενταετία, με στόχο την ενίσχυση της ανάπτυξης. Ωστόσο, η χρηματοδότηση αυτού του προγράμματος βασίζεται εν μέρει σε νέο δανεισμό, γεγονός που ενδέχεται να ασκήσει πίεση στη δημοσιονομική σταθερότητα, ειδικά σε περίπτωση νέων αυξήσεων επιτοκίων.
Με τις διεθνείς αγορές σε στάση αναμονής και την παγκόσμια οικονομία να επηρεάζεται από τις εμπορικές πολιτικές των ΗΠΑ, η ευελιξία της βρετανικής κυβέρνησης στις δημοσιονομικές και εμπορικές της αποφάσεις θα είναι καθοριστική για τη σταθερότητα και την προοπτική της οικονομίας.
Καθώς η παγκόσμια οικονομία αντιμετωπίζει προκλήσεις, η ευελιξία της βρετανικής κυβέρνησης στις δημοσιονομικές και εμπορικές πολιτικές θα είναι καθοριστικός παράγοντας για τη διατήρηση της σταθερότητας και την αποφυγή νέων κραδασμών.
Διαβάστε επίσης: UBS για νίκη Τραμπ: Κλειδί για την παγκόσμια οικονομία οι δασμοί