ΟΠΕΚΕΠΕ: «Δεν υπάρχει γενικευμένη κατάχρηση» – Οι έλεγχοι, οι δεσμεύσεις και η πραγματικότητα των αγροτικών επιδοτήσεων
Ο Οργανισμός Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ) βρέθηκε στο επίκεντρο της δημοσιότητας μετά από καταγγελίες περί καταχρήσεων εκατομμυρίων ευρώ στις αγροτικές επιδοτήσεις. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, δεκάδες εκατομμύρια ευρώ χάνονται ετησίως λόγω παρατυπιών, όμως ο Οργανισμός αντικρούει αυτούς τους ισχυρισμούς, παρουσιάζοντας διαφορετικά δεδομένα.
Η θέση του ΟΠΕΚΕΠΕ: Οι πιο πρόσφατες υποθέσεις παρατυπιών αφορούν τρεις υποθέσεις με 15 αιτούντες, με συνολικά 400.000 ευρώ να βρίσκονται υπό διερεύνηση. Το ποσό αυτό απέχει σημαντικά από τις αναφορές περί καταχρήσεων ύψους 45 ή 170 εκατ. ευρώ.
Ενισχυμένοι έλεγχοι και δέσμευση διαφάνειας
Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, έχει δώσει σαφή εντολή για αυστηρότερους ελέγχους, διασφαλίζοντας ότι οι ενισχύσεις χορηγούνται δίκαια και με διαφάνεια. Παράλληλα, το επικείμενο νομοσχέδιο για τους βοσκοτοπικούς χάρτες θα κλείσει νομικά κενά που επέτρεπαν καταχρήσεις στο παρελθόν.
Οι αγροτικές επιδοτήσεις υπόκεινται σε αυστηρούς διασταυρωτικούς ελέγχους, με χιλιάδες επαληθεύσεις να πραγματοποιούνται κάθε χρόνο, διασφαλίζοντας ότι οι πληρωμές γίνονται μόνο στους πραγματικούς δικαιούχους.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον ΟΠΕΚΕΠΕ, το μεγαλύτερο εμπόδιο στη διαδικασία ελέγχου είναι η έλλειψη ολοκληρωμένης κτηματογράφησης και η μη πλήρης καταγραφή δασικών χαρτών. Αυτό δημιουργεί γκρίζες ζώνες που ορισμένοι ενδέχεται να εκμεταλλεύονται, όμως ο Οργανισμός υποστηρίζει ότι διαθέτει τα εργαλεία για τον έγκαιρο εντοπισμό τέτοιων φαινομένων.
Το ζήτημα των 16.000 δεσμευμένων ΑΦΜ και οι δικαστικές έρευνες
Το 2022, οι ελληνικές αρχές προχώρησαν σε μαζικούς ελέγχους, δεσμεύοντας 16.000 ΑΦΜ που συνδέονταν με ύποπτες αιτήσεις για δικαιώματα βοσκοτόπων χωρίς ζώα.
Από αυτά, τελικά 7.786 ΑΦΜ ήταν μοναδικά, ενώ 1.497 ΑΦΜ έχουν ήδη οδηγηθεί στη δικαιοσύνη. Επιπλέον, η Οικονομική Αστυνομία διερευνά 2.767 περιπτώσεις, με στόχο να διαπιστωθεί αν υπάρχουν ποινικές ευθύνες.
Ο ΟΠΕΚΕΠΕ διαβεβαιώνει ότι οι υποθέσεις που αποδεδειγμένα περιλαμβάνουν παρατυπίες προωθούνται στις αρμόδιες αρχές και ότι οι παράνομες επιδοτήσεις επιστρέφονται.
Στενή συνεργασία με την ευρωπαϊκή Εισαγγελία
Με δεδομένο ότι οι αγροτικές ενισχύσεις προέρχονται από ευρωπαϊκά κονδύλια, η Ελλάδα οφείλει να εφαρμόζει αυστηρούς ελέγχους για την αποτροπή καταχρήσεων. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ συνεργάζεται στενά με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, παρέχοντας στοιχεία και διευκρινίσεις στις έρευνες που βρίσκονται σε εξέλιξη.
Ο υπουργός Κώστας Τσιάρας έχει διαμηνύσει ότι δεν πρέπει να τεθεί σε κίνδυνο η ροή των ευρωπαϊκών πόρων, γεγονός που καθιστά ακόμα πιο επιτακτική την ανάγκη για αποτελεσματικούς ελέγχους και άμεση παραπομπή ύποπτων υποθέσεων στη δικαιοσύνη.
Νέα Διοίκηση και σχέδιο ενίσχυσης ελέγχων
Η νέα διοίκηση του ΟΠΕΚΕΠΕ, σε συνεργασία με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, βρίσκεται ήδη σε διαδικασία ενίσχυσης των ελεγκτικών μηχανισμών.
- Ένα 12μηνο Action Plan βρίσκεται σε εφαρμογή, με στόχο τη βελτίωση της διαφάνειας.
- Οι έλεγχοι επεκτείνονται σε όλα τα επίπεδα, από τις αιτήσεις μέχρι τη διασταύρωση των στοιχείων πληρωμών.
- Ο Συνήγορος του Πολίτη έχει ασκήσει κριτική στον τρόπο που λειτουργούσε ο ΟΠΕΚΕΠΕ στο παρελθόν, αποκαλύπτοντας σοβαρά προβλήματα στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Το μέλλον των αγροτικών επιδοτήσεων στην Ελλάδα
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και ο ΟΠΕΚΕΠΕ θέτουν ως προτεραιότητα τη διασφάλιση της δίκαιης κατανομής των αγροτικών ενισχύσεων, διατηρώντας παράλληλα τη ροή των ευρωπαϊκών κονδυλίων προς τους πραγματικούς δικαιούχους.
Με αυστηρότερους ελέγχους, νομοθετικές παρεμβάσεις και ενισχυμένη διαφάνεια, η κυβέρνηση επιχειρεί να εκμηδενίσει τις παρατυπίες, προστατεύοντας παράλληλα το εισόδημα των έντιμων παραγωγών.
Η αποτελεσματικότητα των μέτρων θα κριθεί το επόμενο διάστημα, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και τη νέα διοίκηση του ΟΠΕΚΕΠΕ να αναλαμβάνει κομβικό ρόλο στη διαχείριση των αγροτικών επιδοτήσεων.
Διαβάστε επίσης: ΟΠΕΚΕΠΕ: Εξώφυλλο στο Politico η εξαπάτηση της Ε.Ε την τελευταία πενταετία