Προστασία Εργαζομένων και Σταθερότητα Επιχειρήσεων: Το Νέο Πλαίσιο Συλλογικών Συμβάσεων

Η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Νίκη Κεραμέως, αναφέρει ότι η Κοινωνική Συμφωνία αποτελεί ένα θεσμικό πλαίσιο για την ενίσχυση της σύναψης και της επέκτασης των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας (ΣΣΕ), με αποτέλεσμα την ενδυνάμωση της προστασίας των εργαζομένων, τη σταθεροποίηση του εργασιακού περιβάλλοντος και τη σαφήνεια των κανόνων για την αγορά εργασίας.

Επιπλέον, η συμφωνία επιβεβαιώνει τη σημασία του κοινωνικού διαλόγου και της συναίνεσης ως μηχανισμών διαμόρφωσης πολιτικής.

Επόμενα Βήματα και Χρονοδιάγραμμα

Σύμφωνα με την υπουργό, τα άμεσα μέτρα για την εφαρμογή της Κοινωνικής Συμφωνίας περιλαμβάνουν:

Σύνταξη και κατάθεση οδικού χάρτη για την αύξηση του ποσοστού κάλυψης από ΣΣΕ, έως το τέλος του τρέχοντος έτους, ενσωματώνοντας την ευρωπαϊκή οδηγία που ήδη έχει μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο.

Κατάθεση νομοσχεδίου στη Βουλή για ψήφιση στις αρχές του 2026, το οποίο θα θεσμοθετεί τα μέτρα της Κοινωνικής Συμφωνίας.

Βασικοί Άξονες Ρύθμισης

Η Κοινωνική Συμφωνία κινείται σε δύο κύριους άξονες:

Άξονας Α – Βελτίωση υφιστάμενου πλαισίου:

Μείωση του ποσοστού κάλυψης για επέκταση ΣΣΕ από 50% σε 40% των εργαζομένων ανά κλάδο ή επάγγελμα.

Υποχρέωση αναφοράς όλων των σχετικών Κωδικών Αριθμών Δραστηριότητας (ΚΑΔ) για τη διασφάλιση σαφούς ταυτοποίησης του κλάδου.

Άξονας Β – Νέα δυνατότητα διευρυμένης υπογραφής:

ΣΣΕ που υπογράφεται από τη ΓΣΕΕ και μία τριτοβάθμια εργοδοτική οργάνωση δύναται να επεκταθεί χωρίς τήρηση του ποσοτικού κριτηρίου 40%.

Δυνατότητα επικουρικής συμμετοχής της ΓΣΕΕ σε κλαδικές ΣΣΕ, αξιοποιώντας τη νέα πρόβλεψη.

Προστασία Εργαζομένων και Πλήρης Μετενέργεια

Η Κοινωνική Συμφωνία επαναφέρει την πλήρη μετενέργεια των ΣΣΕ:

Μετά τη λήξη της τρίμηνης παράτασης ισχύος, όλοι οι όροι της ΣΣΕ διατηρούνται μέχρι τη σύναψη νέας ΣΣΕ ή ατομικής σύμβασης.

Επιδιώκεται σταθερό, προβλέψιμο εργασιακό περιβάλλον με διασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων.

Διαχείριση Διαφορών

Για την επιτάχυνση επίλυσης διαφορών εργαζομένων και εργοδοτών:

Μηχανισμός προελέγχου μονομερών προσφυγών: Επιτροπή ελέγχει τη νομιμότητα και την πληρότητα των αιτήσεων για μονομερή προσφυγή σε διαιτησία.

Κατάργηση δευτέρου βαθμού διαιτησίας: Διατηρείται μόνο η δυνατότητα δικαστικής προσβολής της διαιτητικής απόφασης.

Στατιστικά Στοιχεία και Στόχοι

Από το 2023 έως σήμερα έχουν υπογραφεί 663 ΣΣΕ με διάρκεια 1–3 έτη, πολλές εκ των οποίων προβλέπουν αμοιβές υψηλότερες του νομοθετημένου κατώτατου μισθού.

Οι νέες ρυθμίσεις θα επιτρέψουν την επέκταση ΣΣΕ που υπογράφονται από δύο εθνικούς κοινωνικούς εταίρους στο σύνολο των εργαζομένων ενός κλάδου, κατόπιν γνωμοδότησης του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας.

Στόχος της Ε.Ε.: προσέγγιση του 80% κάλυψης εργαζομένων από ΣΣΕ.

Δέσμευση για αύξηση μέσου μισθού στα 1.500€ και κατώτατου μισθού στα 950€ έως το 2027.

Οφέλη για Εργαζόμενους και Επιχειρήσεις

Για εργαζόμενους:

Αυξημένη κάλυψη από ΣΣΕ → δυνατότητα αύξησης μισθών και παροχών, σταθερό εργασιακό περιβάλλον, μείωση αβεβαιότητας και άγχους, ενίσχυση αξιοπρέπειας.

Για επιχειρήσεις:

Σταθερότητα, δυνατότητα επένδυσης στο ανθρώπινο δυναμικό, σαφήνεια κανόνων αγοράς, διευκόλυνση ανάπτυξης και καταπολέμηση αθέμιτου ανταγωνισμού.

Ρυθμίσεις Κατώτατου Μισθού

Διατήρηση νομοθετικού καθορισμού κατώτατου μισθού, ακολουθώντας πρακτική 21 κρατών-μελών Ε.Ε.

Διασφάλιση δικαιώματος κοινωνικών εταίρων να συμφωνούν σε ευνοϊκότερους όρους σε συλλογικές συμβάσεις (π.χ. τραπεζοϋπάλληλοι, τουρισμός, μεταλλουργία).