Παρά τη σημαντική πτώση των εκπομπών CO₂ από τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής τον Απρίλιο του 2025 – στις χαμηλότερες τιμές των τελευταίων τριών ετών – ο τομέας εξακολουθεί να κινείται εκτός πορείας για την επίτευξη των στόχων του ΕΣΕΚ, με το 53% του ετήσιου προϋπολογισμού άνθρακα ήδη να έχει εξαντληθεί στους πρώτους τέσσερις μήνες του έτους.
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία για το διασυνδεδεμένο δίκτυο (Απρίλιος 2025) και τα μη διασυνδεδεμένα νησιά (Μάρτιος 2025) που παρουσιάζει το Green Tank οι εκπομπές άνθρακα των θερμικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής διαμορφώθηκαν τον Απρίλιο στους 0.88 εκατ. τόνους CO₂ – οι χαμηλότερες μηνιαίες εκπομπές από τον Απρίλιο του 2022. Η επίδοση αυτή αποδίδεται κυρίως στη μείωση της παραγωγής από φυσικό αέριο, η οποία υποχώρησε σε χαμηλό 17 μηνών.
Ωστόσο, το πρώτο τετράμηνο του 2025 καταγράφεται ως το πιο ρυπογόνο της τελευταίας τριετίας, με 5.38 εκατ. τόνους CO₂ να έχουν ήδη εκπέμψει οι ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες της χώρας — αύξηση 16% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2024.
Το φυσικό αέριο οδηγεί την άνοδο
Περισσότερο από το ήμισυ των συνολικών εκπομπών (52%) οφείλεται στις μονάδες φυσικού αερίου, με τις εκπομπές τους να φτάνουν τους 2.78 εκατ. τόνους, σημειώνοντας άνοδο 35% από πέρυσι — επίπεδο ρεκόρ για τουλάχιστον μια δεκαετία.
Ο λιγνίτης ακολουθεί, με 1.75 εκατ. τόνους CO₂, σχεδόν σταθερός σε σχέση με το 2024, ενώ οι εκπομπές από μονάδες πετρελαίου στα νησιά υπολογίζονται στους 0.72 εκατ. τόνους, κοντά στον μέσο όρο της τελευταίας τριετίας.
Άγιος Δημήτριος: ο «πρωταθλητής» των εκπομπών
Στον επιμερισμό των εκπομπών ανά σταθμό, ο λιγνιτικός ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου κρατά την πρώτη θέση με 1.29 εκατ. τόνους CO₂ για το τετράμηνο, υπεύθυνος για το 75% των λιγνιτικών εκπομπών και το 25% των συνολικών εκπομπών ηλεκτροπαραγωγής. Είναι δε, ο μόνος λιγνιτικός σταθμός που λειτούργησε τον Απρίλιο.
Ακολουθούν η μονάδα Μεγαλόπολη V με 0.44 εκατ. τόνους, και οι σταθμοί φυσικού αερίου Άγιος Νικόλαος ΙΙ (0.42 εκατ.) και Λαύριο IV-V (0.36 εκατ.), με τον τελευταίο να εμφανίζει αύξηση 62% σε σύγκριση με πέρυσι.
Στα μη διασυνδεδεμένα νησιά, την πεντάδα των μεγαλύτερων ρυπαντών συνθέτουν οι Αθερινόλακκος (0.17 εκατ.), Λινοπεράματα (0.13 εκατ.), Χανιά (0.063 εκατ.), Ρόδος (0.06 εκατ.) και Λέσβος (0.05 εκατ.). Συνολικά, οι τρεις κρητικές μονάδες ήταν υπεύθυνες για το 51% των εκπομπών πετρελαίου.
Εκτός τροχιάς οι στόχοι του ΕΣΕΚ
Σύμφωνα με το επικαιροποιημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) που υποβλήθηκε τον Ιανουάριο 2025, στόχος είναι η μείωση των εκπομπών ηλεκτροπαραγωγής στους 4 εκατ. τόνους μέχρι το 2030, μια μείωση κατά 91% από το 2013.
Για το 2025, το ΕΣΕΚ θέτει ανώτατο όριο στις εκπομπές του τομέα στους 10.2 εκατ. τόνους. Ωστόσο, ήδη μέσα στο πρώτο τετράμηνο έχει καλυφθεί το 52.8% του «ανθρακικού προϋπολογισμού», με μόλις 4.82 εκατ. τόνους να απομένουν για τους υπόλοιπους οκτώ μήνες — δείγμα ότι η χώρα απομακρύνεται από τον ετήσιο στόχο.
Ένταση άνθρακα: προσωρινή αύξηση
Η ένταση άνθρακα (γραμμάρια CO₂ ανά παραγόμενη κιλοβατώρα) διαμορφώθηκε τον Απρίλιο στα 226 γρ./kWh, ελαφρώς αυξημένη κατά 3.3% σε σχέση με τον Μάρτιο, κυρίως λόγω της μείωσης της συνολικής παραγωγής (-16%) που υπερίσχυσε της μείωσης των εκπομπών (-13%). Παρόλα αυτά, παρέμεινε κάτω από τον μέσο όρο του 2024 (263 γρ./kWh) και πολύ χαμηλότερη από τον Ιανουάριο-Φεβρουάριο (332 γρ./kWh).
Μεταβατική περίοδος για την ηλεκτροπαραγωγή
Η δοκιμαστική λειτουργία της διασύνδεσης της Κρήτης από τον Μάιο φέρνει ελπίδες για περαιτέρω μείωση των νησιωτικών εκπομπών, ωστόσο οι τρέχουσες τάσεις δείχνουν ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να βασίζεται σε μηνιαίες πτώσεις για να επιτύχει τους ετήσιους στόχους της.
Με την κατανάλωση ορυκτού αερίου να εξακολουθεί να αποτελεί βασική πηγή εκπομπών, το ενεργειακό μείγμα και η ταχύτητα ενσωμάτωσης ΑΠΕ θα καθορίσουν αν τελικά ο κλάδος της ηλεκτροπαραγωγής θα επιστρέψει σε τροχιά βιωσιμότητας.
![ΜΗΤ](https://financenews.gr/wp-content/uploads/2024/12/mitroo_typoy.jpg")