Εκοιμήθη ο ιεραπόστολος των εθνών, Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας Αναστάσιος
Εκοιμήθη σε ηλικία 95 ετών ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος, , ένας φωτισμένος ιεράρχης με τεράστια ιεραποστολική, κοινωνική και συγγραφική δράση, ο οποίος έδινε μάχη για τη ζωή του τις τελευταίες μέρες στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» όπου νοσηλευόταν.
Ο Αρχιεπίσκοπος είχε εισαχθεί σε νοσοκομείο των Τιράνων στις 30 Δεκεμβρίου, εξαιτίας ίωσης που τον ταλαιπωρούσε. Στις 3 Ιανουαρίου, η κατάσταση της υγείας του επέβαλε τη μεταφορά του στην Αθήνα, όπου νοσηλεύτηκε στον Ευαγγελισμό.
Βιογραφία και σταθμοί στη ζωή του
Γεννημένος στον Πειραιά στις 4 Νοεμβρίου 1929, μεγάλωσε στην Πρέβεζα και αργότερα στον Πειραιά. Ο Αναστάσιος Γιαννουλάτος αφιέρωσε τη ζωή του στη θεολογία, την ιεραποστολή και την εκπαίδευση, με σημαντικές στιγμές όπως:
- 1952: Αριστούχος απόφοιτος της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
- 1965-1969: Σπουδές Θρησκειολογίας και Εθνολογίας στη Γερμανία.
- 1992: Εκλογή ως Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας, αναλαμβάνοντας την αποστολή ανασυγκρότησης της Εκκλησίας.
Αναγέννηση της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας
Από το 1991, με το σύνθημα «Χριστός Ανέστη», ο Αναστάσιος ξεκίνησε τη δύσκολη αποστολή ανασυγκρότησης της Εκκλησίας της Αλβανίας. Παρά τις εχθρικές συνθήκες και την οικονομική ανεπάρκεια, πέτυχε να:
- Κατασκευάσει νέους ναούς, σχολεία και πανεπιστήμια.
- Ανασυστήσει την εκκλησιαστική περιουσία.
- Ιδρύσει θεολογική ακαδημία και κέντρα κοινωνικής πρόνοιας για ορφανά και ηλικιωμένους.
Παγκόσμια αναγνώριση και παρασημοφορήσεις
Πάντα με ταπεινότητα, είχε λάβει πολλά βραβεία. Μεταξύ αυτών, το βραβείο Giuseppe Sciacca «για την ιεραποστολική δράση και την κοινωνική αλληλεγγύη», σε ειδική τελετή η οποία πραγματοποιήθηκε το 2015 στη Ρώμη.
Στην επίσημη αιτιολογία της βράβευσής του, το ίδρυμα Giuseppe Sciacca είχε υπογραμμίσει: «Πρόκειται για θεολόγο και ιστορικό των θρησκειών, ο οποίος έχει εκδώσει σειρά σημαντικών επιστημονικών μελετών που μεταφράστηκαν σε διάφορες γλώσσες. Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος αφιερώθηκε πολύ δυναμικά στην ιεραποστολική δράση στην Αφρική. Στη δράση του οφείλεται η οικοδόμηση 145 νέων εκκλησιών και η συντήρηση άλλων 70. Πραγματοποίησε, επίσης, και μεγάλα κοινωνικά έργα: σχολεία, νοσοκομεία και κέντρα επαγγελματικής κατάρτισης, στοχεύοντας όχι μόνο σε παρεμβάσεις που να περιθάλπουν, αλλά και σε άλλες, ικανές να ελευθερώσουν τους ανθρώπους από τη φτώχεια, μέσω της συγκεκριμένων πρωτοβουλιών και απευθείας διαχείρισης από τους διάφορους πληθυσμούς».
Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος τιμήθηκε με πλήθος διεθνών διακρίσεων, μεταξύ των οποίων:
- Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Τιμής από την Ελληνική Δημοκρατία.
- Βραβείο Giuseppe Sciacca για την ιεραποστολική και κοινωνική του δράση.
- Επίτιμος διδάκτορας σε δεκάδες πανεπιστήμια στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Στις 14 Φεβρουαρίου 2020, στον ιστορικό καθεδρικό ναό του Άαχεν της Γερμανίας, είχε τιμηθεί με το διεθνές βραβείο «Κλάους Χεμέρλε» (ο οποίος ήταν επίσκοπος Άαχεν και καθηγητής Φιλοσοφίας των Θρησκειών), τιμητική διάκριση που απονέμεται ανά διετία από το Ρωμαιοκαθολικό Κίνημα Φοκολιάρ σε διεθνείς προσωπικότητες οι οποίες έχουν συμβάλει στην προσέγγιση και την κατανόηση κοινοτήτων με διαφορετικές πολιτιστικές και θρησκευτικές παραδόσεις.
«Το αντίδοτο στον εγωκεντρισμό, που τορπιλίζει την ειρηνική συμβίωση, είναι η ενδυνάμωση της αγάπης μέσα στις καρδιές των ανθρώπων, μέσα στην κοινωνία. Μιας πολυδιάστατης αγάπης, που δεν περιορίζεται από σύνορα, προκαταλήψεις ή άλλες διακρίσεις. Προς αυτή την κατεύθυνση καλείται να συμβάλει η υγιής θρησκευτική συνείδηση», λίγα από τα λόγια του.
Το συγγραφικό του έργο και η φιλοσοφία της αγάπης
Με περισσότερα από 240 συγγράμματα και μελέτες, ο Αναστάσιος αφιέρωσε το έργο του στη θεολογία και τη θρησκειολογία. Υπογράμμιζε πως «η ειρήνη δεν αποτελεί ουτοπία, αλλά άμεση προτεραιότητα», ενώ θεωρούσε ότι μόνο η αγάπη μπορεί να νικήσει τον εγωκεντρισμό και να οδηγήσει σε μια αρμονική συνύπαρξη.
Όταν του είχε απονεμηθεί από το ΑΠΘ η τιμητική διάκριση «Χρυσούς Αριστοτέλης», υπό το παρατεταμένο χειροκρότημα του κοινού που αναφωνούσε «Άξιος», ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος είχε τονίσει ότι «η παγκόσμια ειρήνη δεν αποτελεί ουτοπία, αλλά άμεση προτεραιότητα όλων όσοι πονούν και αγωνίζονται για έναν καλύτερο κόσμο». Είχε σημειώσει ότι το αντίθετο της ειρήνης δεν είναι πόλεμος αλλά ο εγωκεντρισμός, το αντίδοτο του οποίου είναι μόνο η αγάπη.
«Μόνο η εξουσία της αγάπης μπορεί να νικήσει την αγάπη για εξουσία» είχε υπογραμμίσει, ενώ είχε μιλήσει για μια αγάπη που φωλιάζει στις καρδιές των ανθρώπων δίχως να γνωρίζει σύνορα, δίχως να γνωρίζει προκαταλήψεις. Στην ομιλία του, μάλιστα, είχε αναφερθεί στον Ευαγγελιστή Ιωάννη, στον Απόστολο Παύλο, αλλά και στον Άλμπερτ Αϊνστάιν που ύμνησαν ο καθένας τους τη δύναμη της αγάπης με τον δικό του τρόπο.
Επιπρόσθετα, είχε επισημάνει ότι κύριο συστατικό της ειρηνικής συνύπαρξης αποτελεί η καλλιέργεια μιας υγιούς θρησκευτικής συνείδησης, η οποία στηλιτεύει κάθε μορφή βίας και εμπνέει τον σεβασμό στη θρησκευτική ελευθερία. «Η βία στο όνομα της θρησκείας βιάζει την ουσία της θρησκείας», είχε πει χαρακτηριστικά. Και είχε συνεχίσει με τη δήλωση πως η ειρήνη συνδέεται με τη δικαιοσύνη, η οποία στην εποχή μας είναι συνώνυμο της ανάπτυξης. «Η φτώχεια είναι ο χειρότερος τύπος βίας».
Σε αναφορά του στη σημασία του διαθρησκευτικού διαλόγου, είχε επικαλεστεί το παράδειγμα της Αλβανίας όπου συμβιώνουν πέντε διαφορετικές θρησκευτικές κοινότητες. Όπως είχε κάνει γνωστό, στη χώρα υπάρχει πλέον διαθρησκευτικό συμβούλιο, ενώ οι διαφορετικές θρησκείες ενώνουν τις δυνάμεις τους για την ενίσχυση των αδυνάτων. Εμφατικά είχε σημειώσει ότι στόχος δεν είναι η θρησκευτική ανοχή μα η αρμονική συνύπαρξη.
Η παρακαταθήκη του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου
Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος αφήνει πίσω του ένα τεράστιο έργο που αποτελεί παρακαταθήκη για την Εκκλησία, την κοινωνία και τη θεολογική σκέψη. Η ζωή και το έργο του μαρτυρούν έναν άνθρωπο αφοσιωμένο στην ειρήνη, την αλληλεγγύη και την προαγωγή των ανθρωπίνων αξιών.