Διαχείριση κατασχεμένων ακινήτων: Προκλήσεις, νομικά εμπόδια και στρατηγική των servicers

Η διοχέτευση χιλιάδων κατασχεμένων ακινήτων στην αγορά παραμένει κρίσιμη για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης. Οι εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων (servicers) διαχειρίζονται περίπου 11.000 ακίνητα μέσω των REOCOs (Real Estate Owned Companies), εκ των οποίων το 60% αφορά οικιστικά ακίνητα (~7.000). Ωστόσο, μόνο 2.000 ακίνητα θεωρούνται ώριμα για άμεση διάθεση στην αγορά.

Το κύριο τεχνικό εμπόδιο εντοπίζεται στις ανακοπές κατά πλειστηριασμών, που δημιουργούν σημαντικές χρονικές καθυστερήσεις. Η εκδίκαση μιας ανακοπής μπορεί να παραταθεί μέχρι και το 2033, με αποτέλεσμα μεγάλος αριθμός ακινήτων να παραμένει «παγωμένος» εκτός αγοράς.

Προτάσεις για επιτάχυνση της ωρίμανσης των REOs

Οι servicers έχουν υποβάλει συγκεκριμένες προτάσεις με στόχο τη μείωση των χρονικών καθυστερήσεων και την αύξηση της διαθεσιμότητας ακινήτων:

• Όριο χρόνου για αποφάσεις ανακοπών: Η δικαστική απόφαση να εκδίδεται εντός 12 μηνών από την κατάθεση της ανακοπής.
• Ψηφιακή πλατφόρμα στο Υπουργείο Δικαιοσύνης: Παρακολούθηση εκκρεμών υποθέσεων και επιτάχυνση διαδικασιών.
• Δυνατότητα τεχνικής ωρίμανσης από νέο ιδιοκτήτη: Άμεση πρόσβαση στο ακίνητο για επισκευές και αναβαθμίσεις μετά την αγορά.
• Βελτίωση δημόσιων διαδικασιών: Επιτάχυνση στο Κτηματολόγιο, στις Πολεοδομίες και στις αρμόδιες Επιτροπές του Δημοσίου, με στόχο τη μείωση του χρόνου μεταβίβασης και πιστοποίησης ακινήτων.

Η εφαρμογή των παραπάνω μέτρων θα μπορούσε να ενεργοποιήσει την άμεση διάθεση περίπου 10.000 ακινήτων, αυξάνοντας την προσφορά και συμβάλλοντας στην αποκλιμάκωση των τιμών.

Επενδυτικό ενδιαφέρον και δευτερογενής αγορά

Η Ελλάδα παραμένει ελκυστικός επενδυτικός προορισμός για θεσμικούς επενδυτές, δεδομένου ότι οι τιμές ανά τ.μ. των REOs παραμένουν χαμηλότερες από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον καταγράφεται για μικρά διαμερίσματα (φοιτητές, νέα ζευγάρια, χρήση τύπου Airbnb), δημιουργώντας ένα θετικό επενδυτικό κύκλο.

Η δευτερογενής αγορά ακινήτων (μεταξύ επενδυτών) βρίσκεται ακόμη σε αρχικό στάδιο, αλλά αναμένονται πρώτες κινήσεις μέσα στο 2026. Η αναμενόμενη κινητικότητα θεσμικών επενδυτών, σε συνδυασμό με τη βελτίωση των διαδικασιών, μπορεί να καταστήσει το 2026 σημείο καμπής για την ελληνική αγορά REOs και τη συνολική αγορά ακινήτων.