Η κυβέρνηση παρουσιάζει νέα μέτρα για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης, από σχολάζουσες κληρονομιές έως κοινωνική αντιπαροχή

Με στόχο να αναχαιτιστεί η στεγαστική κρίση που έχει εκτινάξει τα ενοίκια και να αυξηθεί η προσφορά κατοικιών, το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ετοιμάζει ένα πακέτο επτά παρεμβάσεων που συνδυάζει κοινωνική πολιτική, επενδυτικά κίνητρα και αξιοποίηση ανενεργής δημόσιας περιουσίας.

Η κυβέρνηση επιδιώκει να απαντήσει στην πίεση που προκαλεί η ανισορροπία προσφοράς και ζήτησης, ειδικά σε τουριστικές περιοχές όπου γιατροί, καθηγητές και φοιτητές δυσκολεύονται να βρουν στέγη.

Περιορισμοί στις βραχυχρόνιες μισθώσεις

Η πρώτη παρέμβαση αφορά τη θέσπιση ενιαίων κανόνων για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις τύπου Airbnb. Ο στόχος είναι να επιστρέψουν περισσότερα ακίνητα στην αγορά μακροχρόνιας μίσθωσης, ιδιαίτερα σε περιοχές υψηλής τουριστικής πίεσης όπου οι μόνιμοι κάτοικοι αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα στέγασης.

Η ρύθμιση θα συνοδευτεί από περιορισμούς ανά περιοχή, με το ΥΠΕΘΟ να επιδιώκει ισορροπία μεταξύ τουριστικής δραστηριότητας και κοινωνικής συνοχής.

Νέο «Εξοικονομώ» με απλούστερες διαδικασίες

Δύο νέα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών βρίσκονται σε τελική φάση προετοιμασίας. Το νέο “Εξοικονομώ” που ανακοινώνεται έως το τέλος του μήνα θα είναι πιο απλό, γρήγορο και χωρίς εισοδηματικά κριτήρια, με χρηματοδότηση 2,5 δισ. ευρώ από το Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο αντί του Ταμείου Ανάκαμψης.

Οι διαδικασίες θα γίνονται ηλεκτρονικά, μειώνοντας τη γραφειοκρατία και τους χρόνους ένταξης, ενώ στόχος είναι να αντιμετωπιστούν οι καθυστερήσεις των προηγούμενων κύκλων.

Παράλληλα, το υπουργείο βρίσκεται σε διαβούλευση με την Κομισιόν για νέο πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης και ανακαίνισης ακινήτων ύψους 500 εκατ. ευρώ, που θα χρηματοδοτηθεί από ανακατανομή πόρων του ΕΣΠΑ. Το πρόγραμμα αυτό θα στηρίξει τόσο την ενεργειακή εξοικονόμηση όσο και την αξιοποίηση εγκαταλελειμμένων κτιρίων, απαντώντας σε δύο κοινωνικές ανάγκες: το κόστος ενέργειας και την έλλειψη κατοικιών.

Η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας

Το ΥΠΕΘΟ επεκτείνει τη στεγαστική του πολιτική πέρα από τα επιδόματα και τα προγράμματα επιδότησης, προχωρώντας σε τέσσερις νέες δράσεις αξιοποίησης ακινήτων του Δημοσίου.

Σχολάζουσες κληρονομιές

Περίπου 7.000 ακίνητα χωρίς κληρονόμους βρίσκονται σε εκκρεμότητα, ενώ μόλις 100 έχουν εκκαθαριστεί την τελευταία πενταετία. Δημιουργείται ειδικός δημόσιος φορέας που θα αναλάβει τη διαχείριση και αξιοποίησή τους για κοινωνική κατοικία και προγράμματα στέγασης. Πρόκειται για μια ανεκμετάλλευτη περιουσία που, εφόσον ενεργοποιηθεί, μπορεί να δώσει χιλιάδες νέες κατοικίες σε χαμηλόμισθους και νέους.

Κοινωνική αντιπαροχή

Ξεκινά η διαγωνιστική διαδικασία για την κοινωνική αντιπαροχή, με στόχο τη δημιουργία 2.500 κατοικιών στον πρώτο γύρο και έως 4.000 συνολικά. Το σχέδιο αξιοποιεί ακίνητα του πρώην ΟΕΚ που θα ανακαινιστούν και θα διατεθούν μέσω συνεργασιών με τον ιδιωτικό τομέα. Τα διαμερίσματα θα προσφέρονται με κοινωνικό ενοίκιο, χαμηλότερο από τις τιμές της αγοράς και προσαρμοσμένο στο εισόδημα των δικαιούχων.

Ακίνητα τραπεζών και servicers

Παράλληλα, το υπουργείο εξετάζει τρόπους απελευθέρωσης 25.000 ακινήτων που διαχειρίζονται οι τράπεζες και οι servicers, τα οποία παραμένουν «παγωμένα» λόγω νομικών εκκρεμοτήτων. Προβλέπεται κεντρική ρύθμιση για την ομαδοποίησή τους, ώστε να μπορούν να διατεθούν είτε στην αγορά είτε σε κοινωνικά προγράμματα στέγασης.

Η ακίνητη περιουσία της ΕΤΑΔ

Η Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤΑΔ) θα αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο, καθώς προετοιμάζεται η αξιοποίηση 1.000 ακινήτων από τα 36.000 που διαθέτει συνολικά. Στόχος είναι να μετατραπούν σε αστικές κατοικίες ή συγκροτήματα στέγασης νέων, με το πρώτο πακέτο έργων να ενεργοποιείται έως το τέλος του έτους.

Μια στρατηγική στέγασης με ευρωπαϊκή διάσταση

Η Κομισιόν έχει θέσει τη στέγαση στις κεντρικές ευρωπαϊκές προτεραιότητες, με την πρόεδρο Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να προαναγγέλλει ειδική σύνοδο κορυφής για το στεγαστικό. Η Ελλάδα επιδιώκει να ευθυγραμμιστεί με αυτήν τη στρατηγική, συνδυάζοντας την ενεργειακή αναβάθμιση, την κοινωνική πολιτική και τη βιώσιμη αξιοποίηση ακινήτων.

Το στοίχημα, πλέον, είναι η ταχύτητα εφαρμογής. Αν τα μέτρα ενεργοποιηθούν χωρίς τις καθυστερήσεις του παρελθόντος, μπορούν να αποτελέσουν τη βάση μιας νέας στεγαστικής πολιτικής, που δεν θα περιορίζεται στην επιδότηση, αλλά θα παράγει νέες κατοικίες και πραγματικές λύσεις για νοικοκυριά και νέους ανθρώπους.

Διαβάστε επίσης: Στεγαστικό restart με 50.000 σπίτια: Ξεμπλοκάρονται ακίνητα Servicers και Δημόσιου