ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ 2: Πώς τρέχει το πρόγραμμα, ποια η διαθεσιμότητα

ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ 2: Το ενδιαφέρον για το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2» παραμένει ιδιαίτερα μεγάλο καθώς περίπου 120.000 πολίτες έχουν καταθέσει στοιχεία ώστε να διαπιστωθεί εάν είναι επιλέξιμοι με βάση τα κριτήρια. 

Της Χριστίνας Δημητρίου

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, το μέσο ετήσιο εισόδημα των εγκεκριμένων δανειοληπτών δεν υπερβαίνει τα 21.300 ευρώ. Ταυτόχρονα, τα τραπεζικά ιδρύματα έχουν εγκρίνει 584 επιδοτούμενα στεγαστικά δάνεια συνολικού ύψους 65 εκατομμυρίων ευρώ, δηλαδή το μέσο δάνειο κυμαίνεται στις 111.301€. Περίπου επτά στις δέκα εγκεκριμένες αιτήσεις αφορούν έγγαμα ζευγάρια και μονογονεϊκές οικογένειες.  

Όπως επισημαίνει ο Πρόεδρος του Πανελλαδικού Δικτύου E – Real Estates Θεμιστοκλής Μπάκας, οι κατοικίες που θα αγοραστούν έχουν μέσο εμβαδό 91,5 τ.μ., γεγονός που υποδεικνύει ότι πολλοί συμμετέχοντες αναζητούν οικογενειακή στέγη. Επομένως, αν αφορά την Αττική που εντοπίζονται οι περισσότερες αιτήσεις, αναφερόμαστε σε κατοικίες που είτε η ζητούμενη τιμή πώλησης είναι 1.216€/τ.μ. και αφορά κατοικία που χρίζει τουλάχιστον μερικής ανακαίνισης και σίγουρα δεν βρίσκεται στις «καλές» περιοχές της Αττικής, είτε ο δικαιούχος διαθέτει τουλάχιστον 40.000€ – 90.000€ ίδια κεφάλαια που θα καταβάλει για την αγορά του ακινήτου.

Διαθεσιμότητα

Σύμφωνα με τον κάτωθι πίνακα, η διαθεσιμότητα ακινήτων από 85τμ έως 150τμ άνω του 1ου ορόφου, με έτος κατασκευής έως το 2007 και ζητούμενη τιμή έως 150.000€, αγγίζει το 18,05% στις περιοχές του κέντρου, το 19,74% στα Δυτικά Προάστια και το 8,88% στον Πειραιά. Στις περιοχές των Νοτιών, Βορείων Προαστίων η διαθεσιμότητα είναι σχεδόν μηδενική, ενώ στις περιοχές των Ανατολικών Προαστίων μόλις στο 3,91%. 

Η διαθεσιμότητα για οικογενειακές κατοικίες με ζητούμενη τιμή πώλησης έως 200.000€, αγγίζει το 41,25% στις περιοχές του κέντρου της Αθήνας, το 53,39% στα Δυτικά Προάστια και το 26,64% στις περιοχές του Πειραιά.  Μικρή ή/και σχεδόν μηδενική διαθεσιμότητα καταγράφεται στις περιοχές των Βορείων, Νοτίων και Ανατολικών Προαστίων. Επομένως, ο δικαιούχος του προγράμματος θα πρέπει να διαθέτει κατ΄ ελάχιστο το ποσό των 20.000€ ως ίδια κεφάλαια διότι το ύψος του δανεισμού δεν μπορεί να ξεπερνά το 90% της αξίας του ακινήτου και το ποσό των 190.000€. 

                                                      Πηγή/Επεξεργασία: Ιστοσελίδες Αγγελιών Ακινήτων/ Πανελλαδικό Δίκτυο E-Real Estates, ακίνητα 85τμ-150τμ,  άνω του 1ου ορόφου, κατασκευής έως το 2007

                                                Πηγή/Επεξεργασία: Ιστοσελίδες Αγγελιών Ακινήτων/ Πανελλαδικό Δίκτυο E-Real Estates, ακίνητα 85τμ-150τμ,  άνω του 1ου ορόφου, κατασκευής έως το 2007

Αισθητά μεγαλύτερη διαθεσιμότητα καταγράφεται στα ακίνητα αξίας έως 250.000€, ακίνητα που ο δικαιούχος θα πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον 60.000€ ίδια συμμετοχή και το υπόλοιπο ποσό μέσω δανεισμού εφόσον πληροί τα τραπεζικά κριτήρια.  

Συγκεκριμένα στις περιοχές του κέντρου της Αθήνας, το ποσοστό διαθεσιμότητας αγγίζει το 59,80%, στα Δυτικά Προάστια το 44,71% ,στις περιοχές του Πειραιά το 51,44% και στα Ανατολικά Προάστια το 43,15%. Στις περιοχές των Βορείων και Νοτίων Προαστίων η διαθεσιμότητα είναι 15,89% και 23,24% αντίστοιχα. 

Ποιους αφορά

«Σύμφωνα με τα άνωθεν, κατανοούμε ό,τι το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2», απευθύνεται κυρίως σε όσες και όσους μπορούσαν, ούτως ή άλλως, να αγοράσουν κατοικία. Το εν λόγω νέο πρόγραμμα, που εντάχθηκε στα μέτρα στεγαστικής πολιτικής με στόχο την αναχαίτιση του κόστους στέγασης και την προσβασιμότητα στην αγορά κατοικίας, δεν απαντά στο σύνολο της κοινωνίας, όπως απαιτείται σε μια χώρα που είναι πρωταθλήτρια στο κόστος στέγασης στο σύνολο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης» αναφέρει ο κ. Μπάκας και επισημαίνει ότι αφορά αποκλειστικά τους συμπολίτες μας που πληρούν τις προδιαγραφές των τραπεζικών ιδρυμάτων για να αιτηθούν δανεισμό και διαθέτουν ένα δικό τους κεφάλαιο, το οποίο σε πολλές περιπτώσεις θα πρέπει να αγγίζει ακόμη και τις 60.000 ευρώ, στην περίπτωση που ο δικαιούχος διαθέτει τα οικονομικά εχέγγυα να δανειστεί το ανώτατο όριο που θέτει το πρόγραμμα, τις 190.000 ευρώ, για αξία ακινήτου 250.000 ευρώ.

Συγκεκριμένα, όπως εξηγεί 

• δεν καλύπτει τον νέο που πληροί τις προδιαγραφές του τραπεζικού συστήματος από πλευράς εισοδήματος, αλλά δεν διαθέτει ίδια κεφάλαια. 

• τον άγαμο που βγάζει 21.000 ευρώ και αποκλείεται από το πρόγραμμα, διότι το εισοδηματικό όριο του είναι 20.000 ευρώ. Ιδίως τα άγαμα άτομα, με εισοδήματα μέχρι 20.000 ευρώ, τα οποία θα θελήσουν να βρουν ακίνητο κατάλληλο για οικογένεια και όχι μια γκαρσονιέρα, θα αναζητήσουν ακίνητα αξίας μέχρι 150.000 ευρώ, διαθέτοντας ακόμη και 20.000 έως 50.000 ευρώ ίδια κεφάλαια, ανάλογα με το ύψος δανεισμού.

«Μη ξεχνάμε την πορεία του προηγούμενου προγράμματος «ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ 1», το οποίο το 30% περίπου των πόρων που διατέθηκαν έμειναν αχρησιμοποίητα. Συγκεκριμένα, έχουν εκταμιευτεί περί τα 7.600 δάνεια έναντι 10.000 που είχαν προγραμματιστεί» σημειώνει και εξηγεί ότι ο λόγος είναι ότι κάποιοι από τους αιτούντες είχαν λάβει έγκριση και δεν κατάφεραν να βρουν σπίτι. Το ίδιο συμβαίνει και με το πρόγραμμα «ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ 2», σύμφωνα με δημοσιεύματα, καθώς σε σύνολο 10.000 αιτήσεων που έχουν υποβληθεί στις τράπεζες, λιγότεροι από χίλιοι δικαιούχοι έχουν βρει ακίνητο που να καλύπτει τις προδιαγραφές του προγράμματος.

«Κάτι τέτοιο ήταν αναμενόμενο, δεδομένου ότι το σύνολο δημοσιευμένων ερευνών αναφέρουν την μικρή διαθεσιμότητα ακινήτων κατάλληλα για οικογένειες που πληρούν τις προδιαγραφές του προγράμματος, κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα και στις περιοχές με έντονη τουριστική δυναμική. Στρέφοντας έτσι τους δικαιούχους σε αγορά κατοικίας 40 έως 50 ετών, κατοικίες που σε πολλές περιπτώσεις χρίζουν μερικής ή/και ολικής ανακαίνισης. Δηλαδή, ο δικαιούχος θα πρέπει να διαθέτει επιπλέον πιστοληπτική ικανότητα για την χορήγηση νέου επισκευαστικού δανείου αλλά και πρόσθετους ίδιους πόρους για τον σκοπό της ανακαίνισης.

Παράλληλα, το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2» αυξάνει τη ζήτηση σε μια αγορά με περιορισμένη προσφορά, η οποία ήδη είναι πιεσμένη. Το αποτέλεσμα θα είναι να αυξηθούν περαιτέρω οι τιμές πώλησης, επηρεάζοντας τους ενοικιαστές και τους δυνητικούς αγοραστές, που βρίσκονται εκτός επιδοτούμενων προγραμμάτων.

Υπό το πρίσμα αυτό, ενδεχομένως η επιδότηση που προσφέρει το κράτος να «χαθεί», αφού το ακίνητο που θα αγόραζε κάποιος, χωρίς αυτήν, το αγοράζει ακριβότερα. Επομένως, τα οφέλη για το δανειολήπτη μακροπρόθεσμα μπορεί να είναι μικρά ή/και σχεδόν μηδενικά» αναφέρει ο κ. Μπάκας.

Πως μπορεί να διευρυνθούν οι δικαιούχοι και να αυξηθεί η διαθεσιμότητα ακινήτων

Στο πλαίσιο αυτό καταθέτει τις εξής προτάσεις: 

•  Επέκταση του προγράμματος «ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ 2» για την :

*Ανέγερση κατοικίας σε ιδιόκτητο οικόπεδο ή/και οικόπεδο που έχει παραχωρηθεί μέσω γονικής παροχής στον δικαιούχο.

*Ανέγερση κατοικίας μέσω του δικαιώματος Υψούν: Δικαίωμα ανέγερσης νέων ορόφων, δηλαδή, μέχρι να εξαντληθεί ο συντελεστής δόμησης του οικοπέδου.

*Αποπεράτωση ιδιόκτητων ή/και μέσω γονικής παροχής στον δικαιούχο ημιτελών κατοικιών.

*Κατάργηση του κριτηρίου για το έτος κατασκευής (παλαιότητας) του ακινήτου για τους δικαιούχους που θα θελήσουν να μετακινηθούν από τα δυο μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη).

Με αυτόν τον τρόπο αυξάνεται το οικιστικό απόθεμα, περιορίζεται η αύξηση των τιμών των ακινήτων και οι δικαιούχοι αποκτούν νεόδμητα ακίνητα και όχι ακίνητα παλιά ακόμη και 40 έως 50 ετών, που χρήζουν σημαντικής ανακαίνισης. Δίνοντας ένα επιπλέον κίνητρο σε όσους θελήσουν να μετακινηθούν από τα δυο μεγάλα αστικά κέντρα. 

Η άνωθεν  πρόταση δεν αυξάνει το δημοσιονομικό κόστος, που έχει ήδη προϋπολογιστεί.

• Επέκταση της Τραπεζικής Χρηματοδότησης με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου για την κάλυψη της ίδιας συμμετοχής των δικαιούχων (10%) . 

*Το 50% της ίδιας συμμετοχής για τους άγαμους δικαιούχους που το εισόδημα τους δεν ξεπερνά το 75% του ανώτατου ορίου των εισοδηματικών κριτηρίων που θέτει το πρόγραμμα για αυτούς. 

*Το 100% της ίδιας συμμετοχής για τους έγγαμους δικαιούχους που το εισόδημα τους δεν ξεπερνά το 75% του ανώτατου ορίου των εισοδηματικών κριτηρίων που θέτει το πρόγραμμα για αυτούς.

*Το 100% της ίδιας συμμετοχής για τρίτεκνους και πολύτεκνους δικαιούχους που το εισόδημά τους δεν ξεπερνά το 75% του ανώτατου ορίου των εισοδηματικών κριτηρίων που θέτει το πρόγραμμα για αυτούς. 

* Το 100% της ίδιας συμμετοχής για το σύνολο των δικαιούχων που θα μετακομίσουν στην Περιφέρεια από τα δυο μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη). 

Η άνωθεν πρόταση αφορά αποκλειστικά όσους πληρούν τα τραπεζικά κριτήρια, είναι επιλέξιμοι, αλλά, δεν διαθέτουν αποδεδειγμένα τα ίδια κεφάλαια (καταθέσεις). 

Η εγγύηση του ελληνικού δημοσίου δεν εγγράφεται ως έξοδο – δεν επηρεάζει τον προϋπολογισμό τόσο του προγράμματος όσο και τους κράτους, αλλά, μόνο στην περίπτωση που αυτή εκπέσει.  

Επισημαίνεται ότι με την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου που αφορά την ίδια συμμετοχή, θα μειωθεί και το μέσο συνολικό επιτόκιο του δανείου καθώς το εγγυημένο μέρος του δανείου τιμολογείτε με πολύ χαμηλότερο επιτόκιο. 

Με αυτόν τον τρόπο, βοηθάμε ακόμα περισσότερο τα άτομα με μικρότερα εισοδήματα που δεν διαθέτουν την ίδια συμμετοχή να ενταχθούν στο πρόγραμμα. Δίνονται παράλληλα σημαντικά κίνητρα για την αναχαίτιση του φαινομένου της αστυφιλίας, που εξακολουθεί να παρατηρείται σε ό,τι αφορά την πληθυσμιακή μεγέθυνση της Αθήνας και των άλλων μεγάλων αστικών κέντρων. Επιπλέον, ενισχύεται η περιφερειακή ανάπτυξη και η κοινωνική συνοχή.