Η πράσινη μετάβαση της ελληνικής ακτοπλοΐας παραμένει σε κρίσιμη καμπή: Διαθέσιμα εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ, αλλά χωρίς μηχανισμό διάθεσης
Η «πράσινη μετάβαση» της ελληνικής ακτοπλοΐας βρίσκεται σε ένα οριακό σημείο, με τους εμπλεκόμενους φορείς να αναγνωρίζουν ότι τα κονδύλια υπάρχουν, αλλά παραμένουν εγκλωβισμένα χωρίς τον απαραίτητο μηχανισμό διάθεσης. Παρά τις ευρωπαϊκές δεσμεύσεις και την ύπαρξη χρηματοδοτικών εργαλείων, η αγορά εξακολουθεί να περιμένει το πρώτο ουσιαστικό βήμα που θα μετατρέψει τις εξαγγελίες σε πράξη.
Ο πρόεδρος της Ένωσης Τραπεζικών και Χρηματοοικονομικών Στελεχών της Ναυτιλίας, Γιώργος Ξηραδάκης, υπογράμμισε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ότι η καθυστέρηση στη χάραξη συγκεκριμένης στρατηγικής κρατά κλειδωμένους τους διαθέσιμους πόρους, ενώ η αγορά έχει «κουραστεί» από αλλεπάλληλες ανακοινώσεις. Όπως σημείωσε, προτεραιότητα πρέπει να δοθεί στις μικρομεσαίες ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις, τα λεγόμενα «μοναβάπορα», ώστε να μην τεθούν εκτός ανταγωνισμού, ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να δοθεί ώθηση στην ελληνική ναυπηγική βιομηχανία.
300 εκατ. ευρώ «παρκαρισμένα» – Ο εκσυγχρονισμός του στόλου σε αναμονή
Μέχρι σήμερα, έχει ανακοινωθεί ένα πακέτο ενίσχυσης ύψους 300 εκατ. ευρώ μέσω του Ταμείου Εκσυγχρονισμού, το οποίο χρηματοδοτείται από τα έσοδα του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (EU ETS). Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αποφασίσει να επιστρέφει μέρος αυτών των εσόδων στη ναυτιλία μικρών αποστάσεων, που από το 2024 εντάχθηκε στο ETS. Συμπληρωματικά, προβλέπεται χρηματοδοτική στήριξη έως 700 εκατ. ευρώ μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, με τη μορφή εγγυήσεων και χαμηλότοκων δανείων. Επιπλέον, το ΕΣΠΑ 2021-2027 έχει ήδη δεσμεύσει 80 εκατ. ευρώ ειδικά για πράσινες παρεμβάσεις στην ακτοπλοΐα.
Μοναβάπορα και ναυπηγεία: οι μεγάλοι χαμένοι της αδράνειας
Η πρόκληση είναι διπλή. Να στηριχθούν οι μικρομεσαίοι παίκτες που αντιμετωπίζουν άμεσο κίνδυνο αποκλεισμού, και ταυτόχρονα να επιταχυνθεί η ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου με νέες ναυπηγήσεις, μετασκευές και ενεργειακές αναβαθμίσεις. Το Ταμείο Ανάκαμψης (RRF), μέχρι στιγμής, περιορίζεται σε μελέτες χωρίς απτά αποτελέσματα, ενώ τα 80 εκατ. ευρώ που προορίζονται για άγονες γραμμές μέσω ΣΔΙΤ δεν έχουν ενεργοποιηθεί.
Το μέλλον σε ηλεκτρικά πλοία, αλλά η τεχνολογία «λείπει»
Η μετάβαση σε πλοία μηδενικού αποτυπώματος άνθρακα, όπως τα ηλεκτρικά, παραμένει μακρινός στόχος, αφού η τεχνολογία δεν έχει ακόμη φτάσει στο επίπεδο που απαιτεί ο κλάδος. Το άμεσο ζητούμενο, όπως υπογραμμίζουν οι φορείς της αγοράς, είναι η ενεργοποίηση των υπαρχόντων κεφαλαίων μέσω ενός λειτουργικού μηχανισμού. Διαφορετικά, η «πράσινη μετάβαση» κινδυνεύει να μετατραπεί από αναπτυξιακή ευκαιρία σε χαμένη υπόθεση για την ακτοπλοΐα και τη ναυπηγική βιομηχανία της χώρας.
Διαβάστε επίσης: Η ελληνική ακτοπλοΐα σε τροχιά ανανέωσης – Η ανάλυση της XRTC Business Consultants