Θαλάσσια «σύγκρουση» ΗΠΑ – Κίνας σε οικονομικό και γεωπολιτικό επίπεδο

Η αντιπαράθεση μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Κίνας εξελίσσεται σε πολλαπλά «μέτωπα», με φόντο τη ναυτιλιακή ισχύ και τα διεθνή οικονομικά συμφέροντα. Τον Οκτώβριο, η κλιμάκωση της έντασης αναμένεται να είναι διπλή: τόσο μέσω επιβολής δασμών σε κινεζικά πλοία στα αμερικανικά λιμάνια όσο και μέσω αμφισβήτησης της πρόσφατης συμφωνίας για το Net Zero Framework στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (IMO).

Η κίνηση αυτή των ΗΠΑ δείχνει ότι η «ναυμαχία» δεν περιορίζεται στη θάλασσα, αλλά επεκτείνεται σε διπλωματικό και οικονομικό επίπεδο, θέτοντας υπό αμφισβήτηση μια συμφωνία που είχε καταφέρει να ενώσει την Κίνα και την Ε.Ε. στον στόχο μείωσης των εκπομπών από τη ναυτιλία.

Μάλιστα, οι ΗΠΑ βάζουν ξεκάθαρα στο στόχαστρο την Κίνα, καθώς αναφέρουν ότι η υπάρχουσα συμφωνία (στον ΙΜΟ) θα ωφελήσει τη μεγάλη ασιατική χώρα.

Η ανακοίνωση

Σύμφωνα με την ανακοίνωση των Αμερικανών αξιωματούχων: «Ο πρόεδρος Τραμπ έχει καταστήσει σαφές ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα αποδεχθούν καμία διεθνή περιβαλλοντική συμφωνία που επιβαρύνει αδικαιολόγητα ή άδικα τις ΗΠΑ ή βλάπτει τα συμφέροντα του αμερικανικού λαού».

Τον Οκτώβριο, τα μέλη του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO) είναι έτοιμα να εξετάσουν την υιοθέτηση του λεγόμενου «Πλαισίου Net Zero», που αποσκοπεί στη μείωση των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τον διεθνή ναυτιλιακό τομέα.

Ανεξάρτητα από τους δηλωμένους στόχους του, το προτεινόμενο πλαίσιο αποτελεί ουσιαστικά έναν παγκόσμιο φόρο άνθρακα για τους Αμερικανούς, ο οποίος επιβάλλεται από έναν οργανισμό του ΟΗΕ που δεν λογοδοτεί σε κανέναν.

Αυτά τα πρότυπα καυσίμων θα ωφελήσουν την Κίνα, καθώς απαιτούν τη χρήση ακριβών καυσίμων που δεν είναι διαθέσιμα σε παγκόσμια κλίμακα.

Τα πρότυπα αυτά θα αποκλείουν επίσης τη χρήση αποδεδειγμένων τεχνολογιών που τροφοδοτούν τους στόλους πλοίων, συμπεριλαμβανομένων επιλογών χαμηλότερων εκπομπών στις οποίες η αμερικανική βιομηχανία κατέχει ηγετική θέση, όπως το υγροποιημένο φυσικό αέριο και τα βιοκαύσιμα.

Το πλαίσιο συμφωνίας

Σύμφωνα με αυτό το πλαίσιο, τα πλοία θα πρέπει να καταβάλλουν τέλη για τη μη τήρηση των ανέφικτων προτύπων καυσίμων και των στόχων εκπομπών.

Αυτά τα τέλη θα αυξήσουν το κόστος της ενέργειας, των μεταφορών και των κρουαζιερών αναψυχής.

Ακόμη και τα μικρά σκάφη θα επιβαρύνονται με τέλη εκατομμυρίων δολαρίων, αυξάνοντας άμεσα το κόστος για τους Αμερικανούς καταναλωτές.

Η κυβέρνηση Τραμπ απορρίπτει κατηγορηματικά την πρόταση αυτή ενώπιον του ΙΜΟ.

Επιφυλάξεις και από την ΕΕΕ

Για την αρχική συμφωνία του περασμένου Απριλίου στην Επιτροπή Προστασίας Θαλασσίου
Περιβάλλοντος του ΙΜΟ, και η ελληνική ναυτιλιακή κοινότητα εκφράζει την ανησυχία της.

Χαρακτηριστικά είναι και τα όσα αναφέρει η πρόεδρος της ΕΕΕ Μελίνα Τραυλού στην ετήσια έκθεση της Ένωσης.

«Στο διεθνές πεδίο της ενεργειακής μετάβασης, στηρίζουμε διαχρονικά τις εφικτές, παγκόσμιες λύσεις και όχι τα μονομερή και περιφερειακά μέτρα που υπονομεύουν τη βιωσιμότητα του κλάδου.

Η νέα συμφωνία για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα μείωσης εκπομπών δεν ικανοποιεί τον κλάδο.

Η διεθνής ναυτιλία ήταν παρούσα καθ’ όλη τη διάρκεια των μακροχρόνιων διαπραγματεύσεων, όμως οι ρεαλιστικές της προτάσεις υιοθετήθηκαν μόνο μερικώς και σε μη ικανοποιητικό βαθμό.

Η τελική συμφωνία, αν και αποτέλεσε καρπό συμβιβασμού, εμφανίζει σημαντικές προκλήσεις ως προς την εφαρμογή της».

Έχει κάνει μάλιστα και ειδική αναφορά στο υγροποιημένο φυσικό αέριο: «Η μη αναγνώριση του ζωτικού ρόλου και η άδικη μεταχείριση των μεταβατικών καυσίμων, όπως το LNG, υπονομεύουν τις επενδύσεις που έχουν πραγματοποιηθεί καθώς και τις προσπάθειες του κλάδου για απεξάρτηση από τον άνθρακα».