Σύνοδος G20: Διπλωματική σκακιέρα απουσία Ρούμπιο και παρουσία Λαβρόφ

Ξεκίνησε η σύνοδος των ΥΠΕΞ της G20: Το διπλωματικό μήνυμα πίσω από την απουσία Ρούμπιο – Οι γεωπολιτικές εντάσεις στο προσκήνιο

Η σύνοδος των υπουργών Εξωτερικών της G20 ξεκίνησε στη Νότια Αφρική σε ένα κλίμα γεμάτο διπλωματικές εντάσεις, εν μέσω των συνεχιζόμενων συγκρούσεων στην Ουκρανία και τη Γάζα. Η απουσία του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και η παρουσία του Ρώσου ομολόγου του Σεργκέι Λαβρόφ τροφοδοτούν ερωτήματα για τη δυναμική της συνόδου, ενώ η πολυμέρεια και η τήρηση του διεθνούς δικαίου βρέθηκαν στο επίκεντρο των δηλώσεων.

ΗΠΑ: Ένα ηχηρό «παρών» μέσω απουσίας

Η απουσία του Μάρκο Ρούμπιο ερμηνεύεται ως σαφές διπλωματικό μήνυμα από τις Ηνωμένες Πολιτείες, ιδιαίτερα καθώς οι Αμερικανοί αξιωματούχοι προσπαθούν να διαμορφώσουν προτάσεις για τη διευθέτηση του πολέμου στην Ουκρανία και τη σύγκρουση στη Γάζα. Οι ΗΠΑ εκπροσωπούνται μόνο από την επιτετραμμένη της πρεσβείας τους, Ντέινα Μπράουν, γεγονός που ενισχύει τις εντυπώσεις περί υποβάθμισης της αμερικανικής συμμετοχής στη σύνοδο.

Σύμφωνα με τον αναλυτή Πριγιάλ Σινγκ, η μη συμμετοχή του Ρούμπιο είναι «ο ελέφαντας στο δωμάτιο» και αποτελεί προσβολή προς τη Νότια Αφρική. Αντίστοιχα, η ακύρωση της παρουσίας του υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, στη σύνοδο των ομολόγων του της G20 ενισχύει την αίσθηση ότι η Ουάσινγκτον δεν δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στη διοργάνωση.

Ο καθηγητής πολιτικών επιστημών Ουίλιαμ Γκουμέντε υποστηρίζει ότι το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: «Οι ΗΠΑ δεν παίρνουν στα σοβαρά την Αφρική». Ωστόσο, ο Νοτιοαφρικανός πρόεδρος Σίριλ Ραμαφόζα έσπευσε να διαψεύσει οποιοδήποτε σενάριο μποϊκοτάζ, επισημαίνοντας πως η χώρα του διατηρεί καλές σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η Ρωσία παρούσα, η «οικογενειακή φωτογραφία» απούσα

Την ίδια στιγμή, η παρουσία του Ρώσου ΥΠΕΞ, Σεργκέι Λαβρόφ, καθώς και των ομολόγων του από Κίνα, Ινδία και BRICS, δείχνει την προσπάθεια της Μόσχας να ενισχύσει τη διεθνή της θέση, παρά τις κυρώσεις και την απομόνωση από τη Δύση.

Ωστόσο, η ένταση ήταν εμφανής, καθώς, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η παραδοσιακή “οικογενειακή φωτογραφία” των υπουργών ματαιώθηκε—πολλές χώρες δεν επιθυμούσαν να εμφανιστούν δίπλα στον Λαβρόφ. Η απόφαση αυτή υπογραμμίζει τη διπλωματική πόλωση που εξακολουθεί να υπάρχει γύρω από τον ρόλο της Ρωσίας στη G20.

Ο Νοτιοαφρικανός πρόεδρος Σίριλ Ραμαφόζα έστειλε ένα ηχηρό μήνυμα υπέρ της διεθνούς συνεργασίας, τονίζοντας την ανάγκη για σεβασμό του διεθνούς δικαίου και διατήρηση της πολυμέρειας. Αναφέρθηκε ιδιαίτερα στις συγκρούσεις στην Ουκρανία, τη Μέση Ανατολή και τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, επισημαίνοντας ότι η παγκόσμια κοινότητα πρέπει να συνεργαστεί για να διατηρήσει τη σταθερότητα.

«Οι γεωπολιτικές εντάσεις, η κλιματική αλλαγή και οι πανδημίες απειλούν την ήδη εύθραυστη παγκόσμια συνύπαρξή μας», προειδοποίησε, καλώντας τις ισχυρές οικονομίες να επιδείξουν ενότητα.

Διπλωματικά παιχνίδια και πολιτικές ισορροπίες

Η σύνοδος των υπουργών Εξωτερικών της G20 στη Νότια Αφρική ξεκινά υπό το βάρος παγκόσμιων κρίσεων, αλλά και ενός νέου διεθνούς ανταγωνισμού μεταξύ Δύσης και BRICS. Η απουσία των ΗΠΑ και η επιφυλακτικότητα απέναντι στη Ρωσία δείχνουν ότι η διπλωματική σκακιέρα παραμένει ιδιαίτερα σύνθετη, ενόψει και της Συνόδου Κορυφής της G20 τον Νοέμβριο.

Το ερώτημα που μένει να απαντηθεί είναι εάν η G20 μπορεί να διατηρήσει τον ρόλο της ως πλατφόρμα παγκόσμιας συνεργασίας ή αν οι γεωπολιτικές εντάσεις θα επισκιάσουν κάθε προσπάθεια συνεννόησης.

Διαβάστε επίσης: G20: Ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Ρούμπιο σνομπάρει τη σύνοδο στη Νότια Αφρική