Οι υπαίθριοι χώροι και η χαμηλή κατανάλωση ενέργειας είναι καθοριστικοί παράγοντες για την αγορά κατοικίας, στους Ευρωπαίους πολίτες, ενώ στους Έλληνες, προστίθεται και το κριτήριο της τιμής. Παραδοσιακά η σχέση του Έλληνα με την ιδιοκατοίκηση είναι στενή, καθώς τουλάχιστον έξι στους δέκα έχουν δικό τους ακίνητο, ενώ πάνω από το 1/3 των Ελλήνων έχουν στην ιδιοκτησία τους και δεύτερη κατοικία.
Σύμφωνα με την πανευρωπαϊκή έρευνα “European Housing Trend Report 2024” του κτηματομεσιτικού δικτύου RE/MAX Europe, η πανδημία του κορωνοϊού και η ενεργειακή κρίση που ακολούθησε επηρέασαν τα βασικά κριτήρια των Ευρωπαίων πολιτών, γι’ αυτό και οι αγοραστές ξεκινούν να αναζητούν για να αγοράσουν κατοικίες με υπαίθριο χώρο και χαμηλή κατανάλωση ενέργειας.
Συγκεκριμένα, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, το 44% των ερωτηθέντων απάντησε ότι η πρόσβαση σε υπαίθριο χώρο είναι ζωτικής σημασίας, με τους Γερμανούς (54%) και τους Ιταλούς (52%) να θέτουν το συγκεκριμένο ζήτημα ως πρώτη προτεραιότητα. Ακολουθεί η ενεργειακή απόδοση των κτηρίων, την οποία, οι κάτοικοι της Ουγγαρίας (54%), περισσότερο από κάθε άλλο Ευρωπαίο πολίτη, θεωρούν ως την πιο σημαντική παράμετρο για την επιλογή κατοικίας.
Παράλληλα, το 51% των ερωτηθέντων απάντησαν ότι, όταν κληθούν να επιλέξουν σπίτι, θα δώσουν προτεραιότητα στις προσιτές τιμές και όχι στην τοποθεσία του ακινήτου, με τη συγκεκριμένη τάση να είναι ιδιαίτερα ισχυρή στην Ελλάδα (59%), στην Ιρλανδία (58%) και στην Ιταλία (58%).
Από την άλλη, η ύπαρξη ενός καλού συγκοινωνιακού δικτύου και η εγγύτητα με φίλους και συγγενείς εμφανίζεται να έχει μικρότερη βαρύτητα κατά την τελική αγορά μιας κατοικίας. Μόνο το 32% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι οι συγκοινωνίες είναι πιο σημαντικές από την τοποθεσία και μόλις το 35% δίνει προτεραιότητα στο να είναι κοντά σε αγαπημένα πρόσωπα έναντι της τοποθεσίας του σπιτιού τους.
Αυτή η αλλαγή στις προτεραιότητες αντικατοπτρίζει την εξέλιξη στα κριτήρια επιλογής κατοικίας στην μετά covid εποχή και τις ευρύτερες αλλαγές στον τρόπο ζωής και τις συνθήκες διαβίωσης σε ολόκληρη την Ευρώπη, όπως προκύπτει από τις απαντήσεις 20.000 ενηλίκων Ευρωπαίων πολιτών που συμμετείχαν στην έρευνα “RE/MAX European Housing Trend Report 2024” που πραγματοποίησε η Opinium Research για την RE/MAX Europe.
Η επιθυμία για υπαίθριο χώρο και ενεργειακή απόδοση, υποκινούμενη τόσο από περιβαλλοντικές ανησυχίες όσο και από τις πρακτικές συνθήκες ζωής στην εποχή μετά την πανδημία, αποδεικνύουν ότι ο μελλοντικός σχεδιασμός οικιστικής ανάπτυξης θα πρέπει να προσαρμοστεί για να ανταποκριθεί σε αυτές τις εξελισσόμενες απαιτήσεις.
Ένας στους τέσσερις Ευρωπαίους είναι ιδιοκτήτης δεύτερης κατοικίας
Σημαντικό ρόλο στον τομέα των ακινήτων της Ευρώπης θα συνεχίσει να διαδραματίζει τα επόμενα χρόνια η αγορά δεύτερης κατοικίας, καθώς, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, η φιλοδοξία για την πραγματοποίηση αυτού του ονείρου παραμένει ισχυρή για πολλούς Ευρωπαίους. Αναλυτικότερα, το 69% των Ευρωπαίων είναι ιδιοκτήτες της κατοικίας στην οποία διαμένουν, ενώ 25% αυτών έχουν στην κυριότητά τους και μία δεύτερη κατοικία, η οποία κατά κύριο λόγο χρησιμοποιείται για διακοπές ή για τη συνταξιοδότηση.
Αυτή η τάση είναι περισσότερο διαδεδομένη στη Βουλγαρία (46%), όπου οι μισοί σχεδόν ιδιοκτήτες κατοικιών έχουν στην κυριότητά τους και μια δεύτερη κατοικία. Αντιθέτως, το Ηνωμένο Βασίλειο (10%) παρουσιάζει το μικρότερο ποσοστό αναφορικά με την ιδιοκτησία δεύτερης κατοικίας, με το 71% να δηλώνει ότι είναι απίθανο να αποκτήσει ποτέ μία τέτοια κατοικία -κάτι που ίσως αντανακλά τόσο τις υψηλότερες τιμές των ακινήτων όσο και το κόστος ζωής στη συγκεκριμένη χώρα.
Από την άλλη, στην Ελλάδα, το ποσοστό εκείνων που έχουν στην ιδιοκτησία τους τουλάχιστον ένα ακίνητο είναι 64%, ενώ ένα δεύτερο ακίνητο διαθέτει το 39% των ερωτηθέντων.
Πάντως, οι λόγοι για τους οποίους οι Ευρωπαίοι έχουν στην κυριότητά τους δεύτερο ακίνητο τείνουν να είναι περισσότερο λόγοι αναψυχής παρά επένδυσης. Περίπου οι μισοί (44%) χρησιμοποιούν αυτές τις κατοικίες ως εξοχικές και το 23% τις αντιμετωπίζει ως μελλοντικές κατοικίες για τη συνταξιοδότησή τους. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η τοποθεσία της δεύτερης κατοικίας, η οποία ποικίλλει, με το 39% των ιδιοκτητών να έχουν δεύτερη κατοικία στην ίδια χώρα, ενώ εκείνοι που βρίσκονται σε ψυχρότερα κλίματα, όπως η Ιρλανδία (25%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (21%), είναι πιθανότερο να έχουν μια δεύτερη κατοικία στο εξωτερικό.