Παγκόσμιο Εμπόριο: Ρεκόρ 33 τρισ. δολάρια το 2024 – Ευκαιρίες και κίνδυνοι για το 2025

Το παγκόσμιο εμπόριο προβλέπεται να φτάσει το ιστορικό ρεκόρ των 33 τρισ. δολαρίων το 2024, παρουσιάζοντας αύξηση 3,3% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της UNCTAD.

Ωστόσο, οι γεωπολιτικές εντάσεις και οι εμπορικοί πόλεμοι κρύβονται τόσες ευκαιρίες όσο και προκλήσεις, με τους ειδικούς να εκφράζουν ανησυχίες για το 2025.

Η άνοδος του εμπορίου υπηρεσιών κατά 7% ήταν ο βασικός κινητήριος μοχλός της αύξησης του παγκόσμιου εμπορίου, αντιπροσωπεύοντας το μισό της συνολικής ανάπτυξης. Αντίθετα, το εμπόριο αγαθών αυξήθηκε μόνο κατά 2%, παραμένοντας κάτω από το επίπεδο-ρεκόρ του 2022.

Αυτή η μετάβαση αντανακλά μια σημαντική αλλαγή: οι υπηρεσίες, από την τεχνολογία και τον τουρισμό μέχρι τα logistics, διαδραματίζουν πλέον κομβικό ρόλο στη νέα παγκόσμια οικονομία.

Αναπτυγμένες και αναπτυσσόμενες οικονομίες… σε διχασμό

Η έκθεση παρουσιάζει ένα αντίθετο σκηνικό μεταξύ των ανεπτυγμένων και των αναπτυσσόμενων οικονομιών:

• Οι ανεπτυγμένες οικονομίες ηγήθηκαν της ανάπτυξης το τρίτο τρίμηνο του 2024, με τις εισαγωγές να αυξάνονται κατά 3% και τις εξαγωγές κατά 2%. Η σταθερή ζήτηση σε χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. διατήρησε την ισορροπία στην αγορά.
• Αντίθετα, οι αναπτυσσόμενες οικονομίες, παραδοσιακοί πρωταγωνιστές του παγκόσμιου εμπορίου, παρουσίασαν πτώση στις εισαγωγές και στο εμπόριο μεταξύ τους (South-South trade) κατά 1%, υποδεικνύοντας μειωμένη δυναμική.

Ευκαιρίες για ανάπτυξη: ICT και Ένδυση πρωταγωνιστούν

Παρά τις προκλήσεις, ορισμένοι τομείς ξεχωρίζουν για την ανάπτυξή τους. Το εμπόριο προϊόντων τεχνολογίας πληροφορικής και επικοινωνιών (ICT) κατέγραψε άνοδο 13% το τρίτο τρίμηνο του 2024, ενώ ο κλάδος της ένδυσης σημείωσε εντυπωσιακή άνοδο 14%. Αυτές οι επιδόσεις προσφέρουν στις αναπτυσσόμενες οικονομίες τη δυνατότητα να διαφοροποιηθούν και να διεισδύσουν σε αγορές υψηλής προστιθέμενης αξίας.

Παραδοσιακοί τομείς σε κάμψη

Παρά την ανάπτυξη, ορισμένοι κρίσιμοι τομείς βρίσκονται σε φθίνουσα πορεία:

• Το εμπόριο ενέργειας μειώθηκε κατά 2% το τρίτο τρίμηνο και 7% σε ετήσια βάση, λόγω των αλλαγών στη ζήτηση και τις τιμές.
• Το εμπόριο μετάλλων υποχώρησε κατά 3% τόσο τριμηνιαίως όσο και ετησίως.
• Στην αυτοκινητοβιομηχανία, η πτώση 3% το τρίτο τρίμηνο αναμένεται να αντισταθμιστεί με μικρή ετήσια ανάπτυξη 4%.

Η UNCTAD προειδοποιεί

Η UNCTAD προειδοποιεί ότι το 2025 μπορεί να είναι πιο αβέβαιο, με τις γεωπολιτικές εντάσεις, όπως οι εμπορικοί πόλεμοι και οι περιφερειακές διαμάχες, να εντείνουν την αστάθεια. Επιπλέον, η αύξηση της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και οι μετατοπίσεις στις αλυσίδες εφοδιασμού προσθέτουν νέα δεδομένα.

Τέλος, καλεί τις αναπτυσσόμενες οικονομίες να επενδύσουν σε στοχευμένες πολιτικές, προωθώντας τη διαφοροποίηση του εμπορίου και την είσοδο σε τομείς υψηλής αξίας. Αυτό μπορεί να ενισχύσει την ανθεκτικότητά τους απέναντι σε εξωτερικές κρίσεις και να δημιουργήσει νέες ευκαιρίες ανάπτυξης.

Η UNCTAD (United Nations Conference on Trade and Development), ή αλλιώς η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη, είναι ένας οργανισμός του ΟΗΕ που ιδρύθηκε το 1964. Σκοπός της είναι η προώθηση της ανάπτυξης μέσω του εμπορίου, των επενδύσεων και της οικονομικής συνεργασίας, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Η UNCTAD είναι ιδιαίτερα σημαντική γιατί γεφυρώνει το χάσμα μεταξύ ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών, προσπαθώντας να εξασφαλίσει δίκαιες συνθήκες στο παγκόσμιο εμπόριο.

Διαβάστε επίσης: