Μια νέα μελέτη της Cushman & Wakefield εξετάζει τον κίνδυνο απαξίωσης των κτιρίων γραφείων σε 16 ευρωπαϊκές πόλεις, μεταξύ των οποίων και η Αθήνα.
Της Χριστίνας Δημητρίου
Η μελέτη αναλύει την ηλικία των γραφείων σε αυτές τις πόλεις και τις ευκαιρίες που δίνονται στους ιδιοκτήτες για να επαναπροσδιορίσουν τη χρήση των κτιρίων τους ή να βελτιώσουν τους χώρους χωρίς να αλλάξουν τη χρήση τους.
Η ελληνική αγορά γραφείων σε τροχιά ανάπτυξης, με προκλήσεις και ευκαιρίες
Σύμφωνα με την επικεφαλής της Cushman & Wakefield στην Ελλάδα, Νίκη Συμπουρα, ο μεγαλύτερος κίνδυνος για απαξίωση εντοπίζεται στο κέντρο της Αθήνας, όπου το απόθεμα γραφείων είναι παλαιότερο και τα κτίρια ανήκουν σε πολλούς ιδιοκτήτες, καθιστώντας δύσκολη την πλήρη ανακατασκευή τους. Ωστόσο, τα τελευταία 8 χρόνια, η είσοδος θεσμικών επενδυτών στην αγορά ακινήτων έχει μειώσει αυτόν τον κίνδυνο, και από το 2022 παρατηρείται αυξημένη δραστηριότητα ανακαίνισης κτιρίων τόσο στο Κέντρο όσο και στην περιφέρεια.
Οι περιφερειακές αγορές, όπως οι νότιες και βόρειες περιοχές της Αττικής, αντιμετωπίζουν λιγότερο κίνδυνο απαξίωσης, ενώ ο Πειραιάς βρίσκεται υπό μεγαλύτερη πίεση μετά το κέντρο της πόλης.
Η αυξημένη ζήτηση για κτίρια γραφείων υψηλής ποιότητας συνεχίζει να ενισχύει την αναπτυξιακή δραστηριότητα. Στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας, αναμένονται να παραδοθούν 245.000 m² νέων κτιρίων γραφείων έως το 2027, εκ των οποίων τα 125.000 m² είναι ήδη μισθωμένα. Παράλληλα, η εισροή νέων έργων δημιουργεί αυξημένο ανταγωνισμό για τα παλαιότερα κτίρια, τα οποία ενδέχεται να δυσκολεύονται να ανταγωνιστούν τις σύγχρονες επιλογές.
Ποια είναι η εικόνα στην Ευρώπη
Η Cushman & Wakefield εκτιμά ότι έως το 2030, πάνω από 170 εκατομμύρια m² γραφείων που κατασκευάστηκαν πριν από το 2004 και δεν έχουν υποστεί σημαντικές ανακαίνισης, θα κινδυνεύουν με απαξίωση. Στις 16 πόλεις της μελέτης, οι πόλεις της Δυτικής Ευρώπης αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο, με το ποσοστό απαξίωσης να φτάνει το 80% σε πόλεις όπως το Μιλάνο, η Βαρκελώνη και το Παρίσι. Αντίθετα, στην Ανατολική Ευρώπη, πόλεις όπως η Βουδαπέστη, η Πράγα και η Βαρσοβία έχουν μικρότερο ποσοστό κινδύνου, καθώς τα κτίρια τους είναι πιο καινούργια.
Στην ευρύτερη περιοχή της Λισαβόνας, εκτιμάται ότι έως το 2030, 2,86 εκατομμύρια m² γραφείων θα κινδυνεύουν να γίνουν μη ανταγωνιστικά. Η Isabel Simões Correia της RETHINKING Portugal προτείνει την επαναξιολόγηση της χρήσης αυτών των κτιρίων, με το εμπόριο φιλοξενίας και την κατοικία να είναι οι πιο πιθανές εναλλακτικές χρήσεις για κεντρικές περιοχές, ενώ σε περιφερειακές περιοχές οι εναλλακτικές χρήσεις περιλαμβάνουν ιατρικές εγκαταστάσεις και κέντρα δεδομένων, ανάλογα με τις τοπικές ανάγκες.