Υπό αυστηρό έλεγχο τίθενται οι ελληνικές επιχειρήσεις που συναλλάσσονται με εταιρείες εγκατεστημένες σε 42 χώρες οι οποίες εφαρμόζουν εξαιρετικά χαμηλούς συντελεστές φορολογίας κερδών και χαρακτηρίζονται ως «φορολογικοί παράδεισοι».
Η ΑΑΔΕ έδωσε στη δημοσιότητα τη νέα λίστα κρατών με προνομιακό φορολογικό καθεστώς, δηλαδή με συντελεστές φόρου εισοδήματος ή κερδών τουλάχιστον 40% χαμηλότερους σε σχέση με την Ελλάδα.
Στη λίστα περιλαμβάνονται και τέσσερις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και αρκετά γειτονικά κράτη.
Η Εφορία ελέγχει εξονυχιστικά τα τιμολόγια δαπανών που προέρχονται από τις συγκεκριμένες χώρες, καθώς και όλα τα παραστατικά που αφορούν στη διακίνηση χρημάτων, προϊόντων και υπηρεσιών. Οι ελληνικές επιχειρήσεις οφείλουν να έχουν στη διάθεσή τους όλα τα αναγκαία έγγραφα για να αποδείξουν ότι οι συναλλαγές είναι πραγματικές, νόμιμες και δεν αποσκοπούν σε καταστρατήγηση της φορολογικής νομοθεσίας ή απόκρυψη φορολογητέας ύλης.
Οι 4 χώρες της Ε.Ε.
Στους «φορολογικούς παραδείσους» που εντάσσονται στη λίστα συγκαταλέγονται κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η Κύπρος, η Βουλγαρία, η Ουγγαρία και η Ιρλανδία, χώρες όπου δραστηριοποιούνται ή διατηρούν θυγατρικές χιλιάδες ελληνικές επιχειρήσεις.
Ανάμεσα στα γειτονικά κράτη που περιλαμβάνονται είναι η Αλβανία, η Βόρεια Μακεδονία, το Μαυροβούνιο, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, το Κόσοβο και η Μολδαβία.
Βάρος απόδειξης στον φορολογούμενο
Ο χαρακτηρισμός μιας χώρας ως «φορολογικού παραδείσου» έχει ιδιαίτερη σημασία για τις ελληνικές επιχειρήσεις, καθώς οι δαπάνες προς φυσικά ή νομικά πρόσωπα με φορολογική κατοικία σε προνομιακά καθεστώτα κατά κανόνα δεν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδά τους.
Εξαίρεση γίνεται μόνο εφόσον η επιχείρηση αποδείξει ότι πρόκειται για πραγματικές και συνήθεις συναλλαγές, που δεν αποσκοπούν στη μεταφορά κερδών με σκοπό τη φοροαποφυγή. Η υποχρέωση απόδειξης βαραίνει αποκλειστικά τον φορολογούμενο.
Οι επιχειρήσεις που συναλλάσσονται με τέτοιες χώρες οφείλουν να συγκεντρώνουν πλήρη στοιχεία προς επίδειξη στις φορολογικές αρχές, όπως συμβάσεις που αποδεικνύουν την εμπορική συμφωνία και τεκμήρια ότι η αλλοδαπή εταιρεία διαθέτει ουσιαστική επιχειρηματική δραστηριότητα στη χώρα εγκατάστασής της.
Η απόφαση της ΑΑΔΕ
Με την απόφαση Α.1125/2025, η ΑΑΔΕ ορίζει ότι ως κράτη με «προνομιακό φορολογικό καθεστώς» χαρακτηρίζονται εκείνα όπου ο συντελεστής φορολογίας νομικών προσώπων είναι χαμηλότερος από το 60% του αντίστοιχου ισχύοντος στην Ελλάδα.
Η λίστα των 42 χωρών (φορολογικό έτος 2023)
Αλφαβητικά, οι χώρες είναι οι εξής:
Άγιος Ευστάθιος, Αλβανία, Ανατολικό Τιμόρ, Ανγκουίλα, Ανδόρρα, Βανουάτου, Βερμούδες, Βόρεια Μακεδονία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία, Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι, Γιβραλτάρ, Γκέρνσεϋ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ιρλανδία, Κατάρ, Κιργιστάν, Κόσοβο, Κύπρος, Λιχτενστάιν, Μακάο, Μαλδίβες, Μαυροβούνιο, Μολδαβία, Μογγολία, Μονακό, Μπαρμπάντος, Μπαχάμες, Μπαχρέιν, Μπελίζ, Μποναίρ, Νήσοι Κέιμαν, Νήσοι Μάρσαλ, Νήσοι Τερκς και Κάικος, Νήσος του Μαν, Ουγγαρία, Παραγουάη, Σάμπα, Σαουδική Αραβία, Τζέρσεϋ, Τοκελάου, Τουρκμενιστάν.