Τουρκολιβυκό μνημόνιο: Τι είπαν Γεραπετρίτης – Χαφτάρ

Ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης κατά την ολιγόωρη επίσκεψή του στη Βεγγάζη, όπου συναντήθηκε με τον ισχυρό άνδρα της Ανατολικής Λιβύης, Χαλίφα Χάφταρ, και τους τρεις γιους του, οι οποίοι έχουν αναλάβει τον στρατό, την οικονομία, την ανοικοδόμηση και τις πολιτικές επαφές, εισέπραξε θετικά μηνύματα, τα οποία όμως χρήζουν καθημερινής επιβεβαίωσης.

Συνάντηση Χαφτάρ – Γεραπετρίτη: «Μας συνδέει η προσήλωση στο Διεθνές Δίκαιο»

Η Αθήνα εκτιμά ότι έγινε ένα πρώτο καλό βήμα για την επανασύνδεση των δύο πλευρών, για την ανάδειξη των ευκαιριών που υπάρχουν στις σχέσεις, καθώς και της σημασίας που έχει για τη Λιβύη, και ειδικά για την Ανατολική πλευρά, η συνέχιση των καλών σχέσεων με την Ελλάδα. Και η πλευρά Χάφταρ έδειξε να αναγνωρίζει ότι οι πρωτοβουλίες και οι κινήσεις της Ελλάδας, τόσο αυτόνομα όσο και στο πλαίσιο του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και της Ε.Ε., μπορούν να βοηθήσουν και να ωφελήσουν τη Λιβύη, και ταυτόχρονα αντιλαμβάνεται τι θα σήμαιναν αρνητικές σχέσεις με τη χώρα μας.

Στο μεταναστευτικό, που συζητήθηκε στη συνάντηση με τον στρατηγό Χάφταρ, υπήρξε διάθεση συνεργασίας. Ωστόσο, παραμένουν σοβαρά εμπόδια, όπως η έλλειψη μέσων και υποδομών, καθώς και οι δυσκολίες στην αντιμετώπιση των κυκλωμάτων διακινητών και στη φύλαξη των συνόρων με την Αίγυπτο. Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα προσφέρθηκε να παρέχει πληροφορίες από την επιτήρηση των θαλάσσιων περιοχών έξω από τα χωρικά ύδατα της Λιβύης.

Παράλληλα, στην επίσκεψη που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη σε Τρίπολη και Βεγγάζη, ο Επίτροπος Μετανάστευσης της Ε.Ε., μαζί με τους υπουργούς Μετανάστευσης της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Μάλτας, θα παρουσιάσουν συγκεκριμένο πλαίσιο για την παροχή τεχνογνωσίας και υποδομών για την αντιμετώπιση του προβλήματος, το οποίο τείνει να λάβει μεγάλες διαστάσεις.
Μεγάλο μέρος των συνομιλιών κάλυψε το θέμα των θαλάσσιων ζωνών. Οι άξονες στους οποίους κινήθηκε η ελληνική πλευρά αφορούσαν τόσο την αποτροπή κινήσεων όπως η πιθανή κύρωση του Τουρκολιβυκού Μνημονίου, όσο και την έναρξη συζητήσεων για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η λιβυκή πλευρά, απαντώντας στην ελληνική παρέμβαση, έδειξε ότι δεν θα ήθελε να αλλάξει η στάση της Ανατολικής Λιβύης σε σχέση με το Τουρκολιβυκό. Υπήρξε θετική αντίδραση, ενώ, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η Βεγγάζη υποστηρίζει ότι έχει συσταθεί στο Κοινοβούλιο επιτροπή η οποία θα επανεξετάσει όλες τις θαλάσσιες ζώνες της Λιβύης στο πλαίσιο αναζήτησης τρόπων αξιοποίησης των φυσικών πόρων της χώρας. Σε αυτό το πλαίσιο, φάνηκε να υπάρχει κατ’ αρχήν θετική ανταπόκριση για την έναρξη συνομιλιών.

Από ελληνικής πλευράς πάντως εκφραζόταν συγκρατημένη αισιοδοξία ότι δεν θα υπάρξουν δυσάρεστες εκπλήξεις στο εγγύς μέλλον. Η ελληνική θέση ήταν σαφής: η Αθήνα δεν θα δεχθεί νέα τετελεσμένα και μια ενδεχόμενη κύρωση του Τουρκολιβυκού Μνημονίου θα δημιουργούσε νέα, σοβαρά προβλήματα.

Είναι ενδεικτικό, πάντως, της σημασίας που αποδίδει η Βεγγάζη στις σχέσεις με την Ελλάδα, το γεγονός ότι ο ίδιος ο στρατηγός Χάφταρ, υποδεχόμενος τον Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών, εξέφρασε την επιθυμία να επισκεφθεί την Αθήνα. Στην πρώτη συνάντηση παρόντες ήταν και οι δύο γιοι του: ο Σαντάμ, που είναι πλέον ο άτυπος διοικητής του Λιβυκού Εθνικού Στρατού, και ο Αλ Σαντίκ, που είναι πολιτικός σύμβουλος του πατέρα του.

Ο Γιώργος Γεραπετρίτης, λίγο αργότερα, συναντήθηκε με τον Μπελγκασίμ Χάφταρ, τον άλλο γιο του Στρατηγού, ο οποίος ουσιαστικά ελέγχει την οικονομία της Ανατολικής Λιβύης ως επικεφαλής του Οργανισμού Ανασυγκρότησης και Ανοικοδόμησης. Ο Μπελγκασίμ Χάφταρ απηύθυνε κάλεσμα σε ελληνικές επιχειρήσεις να συμμετάσχουν στα έργα που σχεδιάζονται να ξεκινήσουν στη χώρα του.
Στη συνάντηση συζητήθηκαν και οι οικονομικές και εμπορικές σχέσεις, με τον Έλληνα Υπουργό να ανακοινώνει ότι σύντομα θα υπάρξει ελληνική επιχειρηματική αποστολή στη Βεγγάζη. Παράλληλα, εξετάστηκαν και άλλοι τομείς συνεργασίας, ανταλλαγών, καθώς και η επανασύνδεση Ελλάδας – Βεγγάζης με απευθείας αεροπορική και θαλάσσια σύνδεση.

Τι είπαν Γεραπετρίτης – Χαφτάρ για μεταναστευτικό και τουρκολιβυκό μνημόνιο – Για θετικά βήματα που χρειάζονται καθημερινή επιβεβαίωση, μιλά η Αθήνα
O Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης (αριστερά) και ο γιος του Χαλίφα Χαφτάρ, Μπελκασίμ (δεξιά)

Το ενδιαφέρον τώρα στρέφεται στις κινήσεις της Βεγγάζης το επόμενο διάστημα, προκειμένου να εδραιωθεί το θετικό κλίμα που προέκυψε από τις συνομιλίες. Παράλληλα, αναμένεται με ενδιαφέρον η επίσκεψη του Γ. Γεραπετρίτη στην Τρίπολη στις 15 Ιουλίου, όπου πλέον επικρατεί σοβαρό πολιτικό πρόβλημα. Η κυβέρνηση Ντμπέιμπα παραπαίει και βρίσκεται στο στόχαστρο ακόμη και των μέχρι πρότινος υποστηρικτών της.

Αυτή η κατάσταση έχει προκαλέσει ανησυχία και στην Άγκυρα, η οποία –παρά την αποκατάσταση των σχέσεων με την Ανατολική Λιβύη– στηρίζει την πολιτική και στρατιωτική επιρροή της στη Λιβύη μέσω της κυβέρνησης Ντμπέιμπα