COVID-19: Μία σημαντική μελέτη, που δημοσιεύθηκε τον Αύγουστο του 2025 στο έγκριτο ιατρικό περιοδικό JAMA, φέρνει στο φως δεδομένα που ενδεχομένως αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τις επιπτώσεις των λοιμώξεων στους επιζώντες καρκίνου.
Η καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής και παθολόγος Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Θεραπευτική Κλινική Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Νοσοκομείο «Αλεξάνδρα»), η βιολόγος Αλεξάνδρα Σταυροπούλου, η δρ. Μαρία Καπαρέλου (παθολόγος-ογκολόγος) και ο Θάνος Δημόπουλος (τ. πρύτανης ΕΚΠΑ, καθηγητής Θεραπευτικής-Ογκολογίας-Αιματολογίας) αναφέρουν ότι κατά τον πρώτο χρόνο της πανδημίας, σύμφωνα με τον καθηγητή Εντατικής Θεραπείας στο University College London, Hugh Montgomery, άρχισαν να καταγράφονται αναφορές για ασυνήθιστα αυξημένα περιστατικά ξαφνικών μεταστάσεων, κυρίως σε καρκίνο μαστού και εντέρου.
Η επικρατούσα εξήγηση απέδιδε το φαινόμενο στις καθυστερήσεις των ιατρικών ελέγχων και θεραπειών λόγω της πανδημίας. Ωστόσο, όπως τόνισε ο Montgomery: «Οι καρκίνοι δεν εξελίσσονται έτσι· δεν περνούν από ένα μικρό εξόγκωμα σε τελικό στάδιο μέσα σε τρεις μήνες». Αυτό οδήγησε στην υπόθεση ότι αναπνευστικοί ιοί, όπως η γρίπη και η COVID-19, θα μπορούσαν να «ξυπνούν» αδρανή καρκινικά κύτταρα και να προκαλούν μετάσταση.
Πειράματα σε ποντίκια, δημοσιευμένα στο Nature, έδειξαν ότι καρκινικά κύτταρα που παραμένουν αδρανή για περίπου έναν χρόνο ενεργοποιούνται μέσα σε λίγες ημέρες όταν τα ζώα εκτίθενται σε ήπια δόση του ιού της γρίπης ή σε έναν προσαρμοσμένο για ποντίκια SARS-CoV-2, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη μεταστατικών όγκων μέσα σε δύο έως τέσσερις εβδομάδες. Όπως σημειώνει ο καθηγητής John Alcorn (Πανεπιστήμιο Πίτσμπουργκ), «η ιογενής λοίμωξη επιταχύνει σημαντικά την ανάπτυξη αυτών των κυττάρων».
Αντίστοιχα δεδομένα παρατηρήθηκαν και στους ανθρώπους. Ανάλυση του UK Biobank σε 4.800 καρκινοπαθείς σε ύφεση έδειξε ότι όσοι νόσησαν από COVID-19 το 2020 είχαν σχεδόν διπλάσιο κίνδυνο θανάτου από καρκίνο. Παράλληλα, στοιχεία από τη βάση Flatiron Health, με περίπου 37.000 γυναίκες σε ύφεση από καρκίνο μαστού, έδειξαν αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης μεταστάσεων στους πνεύμονες μετά από COVID-19, επιβεβαιώνοντας τα ευρήματα των πειραμάτων σε ποντίκια.
Η μελέτη επικεντρώθηκε στην πρωτεΐνη ιντερλευκίνη-6 (IL-6), η οποία αυξάνεται κατά τη διάρκεια ιογενών λοιμώξεων και, σε παρουσία καρκινικών κυττάρων, ενισχύει την ανάπτυξή τους. Ακόμη και μετά την επιστροφή των επιπέδων της IL-6 στο φυσιολογικό, τα κύτταρα συνέχιζαν να πολλαπλασιάζονται, υποδεικνύοντας δευτερογενείς μηχανισμούς που σχετίζονται με τα Τ-λεμφοκύτταρα και τη μείωση της ανοσοποιητικής επίθεσης των CD8 Τ-κυττάρων.
Παρά τα νέα ευρήματα, οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι παραμένουν πολλά ερωτήματα: αν ο ίδιος μηχανισμός ισχύει και για άλλους ιούς, για διαφορετικούς τύπους καρκίνου και για όργανα όπως το ήπαρ.
Η πρόληψη παραμένει κρίσιμη. Ο εμβολιασμός κατά της γρίπης και της COVID-19 δεν εξαλείφει τον κίνδυνο, αλλά μειώνει σημαντικά τις πιθανότητες σοβαρής λοίμωξης. Ο καθηγητής Montgomery τονίζει ότι η γνώση δεν πρέπει να μετατραπεί σε φόβο που περιορίζει τη ζωή των επιζώντων καρκίνου.
Η μελέτη ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην κατανόηση των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων των αναπνευστικών λοιμώξεων, υπογραμμίζοντας ότι δεν πρόκειται απλώς για προσωρινές ενοχλήσεις, αλλά για φαινόμενα που μπορεί να έχουν σοβαρές συνέπειες για όσους έχουν ιστορικό καρκίνου.
![ΜΗΤ](https://financenews.gr/wp-content/uploads/2024/12/mitroo_typoy.jpg")