Τιμές στα ακίνητα: Η ελληνική αγορά κατοικίας συνεχίζει την ασταμάτητη άνοδό της, με την Αθήνα να καταγράφει τις υψηλότερες αυξήσεις και να ξεχωρίζει στον ευρωπαϊκό χάρτη. Την ίδια στιγμή, οι «φθηνές» και οι «ακριβές» πόλεις της Ευρώπης αναδεικνύουν τις τεράστιες ανισότητες που διαμορφώνονται στην πρόσβαση στη στέγη.
Τα διαθέσιμα ακίνητα προς πώληση και ενοικίαση μειώνονται σταθερά, ενώ οι ζητούμενες τιμές συνεχίζουν να ανεβαίνουν, καθώς η ζήτηση – ιδιαίτερα για σύγχρονες κατοικίες υψηλών προδιαγραφών – υπερβαίνει κατά πολύ την προσφορά. Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, τα υψηλά επιτόκια, η άνοδος των ενοικίων και η επιβράδυνση στην κατασκευή νέων κατοικιών έχουν ενισχύσει την επιφυλακτικότητα νοικοκυριών και κατασκευαστών, χωρίς όμως να ανακόψουν τη ζήτηση, ειδικά σε πόλεις με αυξανόμενο πληθυσμό.
Στην Ελλάδα, οι αγοραστές κατοικίας χρειάζεται να καταβάλουν 15,3 φορές τον ετήσιο ακαθάριστο μισθό τους για να αποκτήσουν στέγη – τη δεύτερη χειρότερη επίδοση σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Η 14η έκδοση του δείκτη ακινήτων της Deloitte εξετάζει την ευρωπαϊκή αγορά ακινήτων (2024) που σύμφωνα με τους συντάκτες της έρευνας «έχει αρχίσει να προσαρμόζεται στις νέες συνθήκες».
Οι πόλεις με τις πιο προσιτές τιμές κατοικιών στην Ευρώπη
Την πιο προσιτή νέα κατοικία στην Ευρώπη, το 2025, προσφέρει η Δανία και συγκεκριμένα η πόλη Odense όπου οι κάτοικοι χρειάζονται κατά μέσο όρο 4,9 φορές τον ακαθάριστο ετήσιο μισθό τους για να αγοράσουν ένα διαμέρισμα 70 τετραγωνικών μέτρων.
Η ίδια τιμή ισχύει και για το Τορίνο της Ιταλίας.
Την τρίτη θέση καταλαμβάνει το Μάντσεστερ του Ηνωμένου Βασιλείου, με τιμή 5,3.
Στη σχετικά προσιτή τιμή κατοικίας σε αυτές τις πόλεις συμβάλλουν όχι μόνο οι χαμηλότερες τιμές των ακινήτων, αλλά και τα σταθερά εισοδήματα και η διαθέσιμη χρηματοδότηση.
Η ελληνική πραγματικότητα
Το 2024, η ελληνική αγορά ακινήτων παραμένει ιδιαίτερα δραστήρια, προσελκύοντας σημαντικές επενδύσεις. Οι τιμές συνέχισαν να αυξάνονται, με τα ακίνητα υψηλών προδιαγραφών να παρουσιάζουν αξιοσημείωτη αύξηση.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις πιστωτικών ιδρυμάτων οι τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά 8,7% το 2024, σε σύγκριση με 13,9% το 2023 και 11,9% το 2022. Σε περιφερειακό επίπεδο, η Θεσσαλονίκη και άλλες περιοχές της χώρας σημείωσαν τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης, με 11,2% και 10,6% αντίστοιχα, ενώ η Αθήνα και άλλες μεγάλες πόλεις σημείωσαν αυξήσεις 8,2% και 7,1% αντίστοιχα, ελαφρώς κάτω από τον εθνικό μέσο όρο.
Η Ελλάδα, σύμφωνα με την έκθεση, έχει το χαμηλότερο απόθεμα ακινήτων ανά κάτοικο από τις χώρες που παρείχαν στοιχεία, με μόνο 288 κατοικίες ανά 1.000 κατοίκους
Όσοι ενδιαφέρονται για ένα μέσο διαμέρισμα στην Αθήνα πρέπει να βάλουν στην άκρη μισθούς 15,3 χρόνων ή αλλιώς μισθούς σχεδόν 184 μηνών με το μέσο ακαθάριστο μισθό στη χώρα μας να διαμορφώνεται στα 1.342 ευρώ το 2024, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ.
Η Πράγα, πρωτεύουσα της Τσεχίας, κατατάσσεται στη τρίτη θέση φέτος με «σκορ» τα 15 χρόνια γεγονός που την καθιστά και πάλι μία από τις λιγότερο προσβάσιμες αγορές στην Ευρώπη. Η πόλη Košice της Σλοβακίας κατέλαβε την τέταρτη θέση με 14,2 χρόνια.
Αναλύοντας τα δεδομένα η Deloitte σημειώνει πως οι υψηλοί δείκτες φανερώνουν ότι σε ορισμένες μητροπόλεις εξακολουθεί να υπάρχει σημαντική ανισορροπία μεταξύ ζήτησης και προσφοράς, ανεξάρτητα από τις εισοδηματικές διαφορές.
Τα επιτόκια των δανείων στην Ευρώπη
Όσον αφορά τα επιτόκια, τα ενυπόθηκα δάνεια παραμένουν τα λιγότερο ευνοϊκά στην Ουγγαρία (9,35%), την Πολωνία (7,67%) και τη Ρουμανία (6,89%). Παρά τη μικρή βελτίωση (5,07%), η Τσεχική Δημοκρατία εξακολουθεί να συγκαταλέγεται στις χώρες με υψηλότερα επιτόκια.
Αντιθέτως, τα χαμηλότερα ποσοστά καταγράφηκαν στη Βουλγαρία (2,83%), την Κροατία (2,86%) και την Τουρκία (3,01%). Το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, η Ισπανία και η Γαλλία παραμένουν επίσης κάτω από το όριο του 3,5%. Το μέσο επιτόκιο για ολόκληρη την Ευρώπη είναι 4,36%, το οποίο είναι ελαφρά μειωμένο σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο και αντανακλά τη σταδιακή χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής σε αρκετές χώρες. Στην Ελλάδα το επιτόκιο βρίσκεται στο 4,61%, λίγο πάνω από το ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Οι πιο ακριβές χώρες και πόλεις
Το Λουξεμβούργο έγινε φέτος η πιο ακριβή χώρα για την αγορά νέας κατοικίας, με μέση τιμή 8.760 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Μεταξύ των πόλεων, το Τελ Αβίβ του Ισραήλ παραμένει στην κορυφή της λίστας, όπου η τιμή ενός νέου διαμερίσματος φτάνει κατά μέσο όρο τα 13.970 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο.
Σημαντική αύξηση στις τιμές νέων διαμερισμάτων σε ευρωπαϊκές πόλεις
Πρωταθλήτρια η Κρακοβία με άνοδο 28,1% – Ακολουθούν Ιερουσαλήμ, Τίρανα και Βλόρε
Η μεγαλύτερη ετήσια αύξηση στις τιμές νέων διαμερισμάτων καταγράφηκε στην Κρακοβία της Πολωνίας (+28,1%), με την Ιερουσαλήμ να ακολουθεί (+25,2%) και τις αλβανικές πόλεις Τίρανα και Βλόρε να σημειώνουν άνοδο +25,0%. Σημαντική ήταν επίσης η άνοδος σε περιφερειακές πόλεις της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, όπως η Łódź και η Wrocław στην Πολωνία, όπου οι τιμές αυξήθηκαν άνω του 21% σε ετήσια βάση.
Τα στοιχεία προέρχονται από έρευνα που καλύπτει 28 χώρες της Ευρώπης.