Το ρήγμα Μακρόν–Νετανιάχου βαθαίνει μετά το «Σχέδιο Ε1» για νέους εποικισμούς στη Δυτική Όχθη. Το Ισραήλ κινδυνεύει με διπλωματική απομόνωση
Η έγκριση από την ισραηλινή κυβέρνηση της κατασκευής 3.400 κατοικιών στη Δυτική Όχθη δεν προκάλεσε μόνο την έντονη διεθνή καταδίκη, αλλά ανέδειξε και το ολοένα βαθύτερο ρήγμα στις σχέσεις Μακρόν – Νετανιάχου. Το Παρίσι πρωτοστάτησε στη σκληρή κοινή ανακοίνωση 21 χωρών, όπου το σχέδιο χαρακτηρίζεται «απαράδεκτο» και «παραβίαση του διεθνούς δικαίου».
Η Γαλλία, μαζί με τη Βρετανία, την Ιταλία, την Ισπανία και τον Καναδά, ζητά την άμεση ακύρωση του σχεδίου, ενώ ο ίδιος ο Μακρόν, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, φέρεται να έχει εκφράσει προσωπική δυσφορία για την πολιτική Νετανιάχου, η οποία –όπως εκτιμάται στο Παρίσι– «υπονομεύει κάθε ελπίδα λύσης δύο κρατών».
Η Ευρώπη σε πιο επιθετικό τόνο απέναντι στο Ισραήλ
Η γαλλική στάση εντάσσεται σε μια ευρύτερη μετατόπιση της ευρωπαϊκής πολιτικής, που πλέον δεν περιορίζεται σε δηλώσεις, αλλά συνοδεύεται από σκληρότερη ρητορική και διπλωματικές κινήσεις. Η Βρετανία, για παράδειγμα, κάλεσε στο Foreign Office την πρέσβειρα του Ισραήλ στο Λονδίνο, ζητώντας εξηγήσεις.
Το Παρίσι, σε συνεργασία με το Βερολίνο και τις Βρυξέλλες, προωθεί πιο συντονισμένη ευρωπαϊκή στάση, θεωρώντας ότι οι συνεχιζόμενοι εποικισμοί και οι περιορισμοί κατά της Παλαιστινιακής Αρχής επιδεινώνουν την αστάθεια στη Μέση Ανατολή.
Ο Νετανιάχου απομονώνεται διπλωματικά
Ο εποικισμός στη Δυτική Όχθη αποτελεί πάγια ισραηλινή στρατηγική από το 1967, ωστόσο υπό τον Νετανιάχου έχει κλιμακωθεί. Η συγκυρία –με τον πόλεμο στη Γάζα να μαίνεται από τον Οκτώβριο του 2023– έχει οξύνει τις εντάσεις, οδηγώντας ακόμη και παραδοσιακούς συμμάχους, όπως η Γαλλία, σε ανοιχτή αντιπαράθεση.
Η κατασκευή στο πλαίσιο του «Σχεδίου Ε1» θεωρείται καθοριστική: θα διχοτομήσει τη Δυτική Όχθη, καθιστώντας αδύνατη την εδαφική συνέχεια ενός παλαιστινιακού κράτους. Για τον Μακρόν, αυτό συνιστά κόκκινη γραμμή που διαρρηγνύει την παραδοσιακή σχέση εμπιστοσύνης με το Τελ Αβίβ.
Μια κρίση που μπορεί να κλιμακωθεί
Το Παρίσι δείχνει αποφασισμένο να υψώσει τον τόνο απέναντι στο Ισραήλ, ακόμη και με το κόστος μιας διπλωματικής ρήξης. Η ευρωπαϊκή στήριξη στη γαλλική γραμμή αφήνει τον Νετανιάχου πιο απομονωμένο από ποτέ, σε μια στιγμή που η ισραηλινή κυβέρνηση επιδιώκει διεθνή νομιμοποίηση των ενεργειών της.
Η ένταση στις σχέσεις Μακρόν – Νετανιάχου δεν αφορά μόνο το μέλλον της Παλαιστίνης, αλλά και τη διπλωματική φυσιογνωμία της Ευρώπης στη Μέση Ανατολή. Το ερώτημα είναι αν η γαλλική πίεση θα μεταφραστεί σε πιο χειροπιαστά μέτρα, όπως κυρώσεις ή περιορισμούς, κάτι που θα σηματοδοτούσε ιστορική καμπή στις ευρω-ισραηλινές σχέσεις.