Κατεχόμενα: Το θολό τοπίο γύρω από το GSI εκμεταλλεύεται η Τουρκία και ξαναβάζει μπροστά τα σχέδια για καλώδιο με τα κατεχόμενα. Τέσσερις και πλέον μήνες μετά τη διακοπή των ερευνών βυθού και ενώ η επίσημη γραμμή της κυβέρνησης παραμένει ότι το καλώδιο θα γίνει «στον κατάλληλο χρόνο», η Τουρκία, μέσα στην ευρύτερη σύγχυση, επαναφέρει την εδώ και χρόνια επιδίωξη για διασύνδεση με τα κατεχόμενα.
Ο Ερντογάν στα Κατεχόμενα: Νέα τουρκική πρόκληση στην επέτειο της εισβολής
Στην ομιλία του, με αφορμή την 51η επέτειο της τουρκικής εισβολής στη Κύπρο, ο Ερντογάν έβαλε ξανά στο τραπέζι το θέμα, λέγοντας ότι «…προχωρά το έργο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας από την Τουρκία μέσω υποβρυχίου καλωδίου. Καθώς προχωρά αυτό το στρατηγικό έργο, έχουμε επίσης θέσει σε λειτουργία 7 κινητές μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, προκειμένου να διασφαλίσουμε τη βραχυπρόθεσμη ασφάλεια εφοδιασμού» (σσ: του κατεχόμενου τμήματος).
Στην ουσία, έχοντας ζυγίσει την μέχρι τώρα υπαναχώρηση της ελληνικής πλευράς στην υπόθεση του GSI, ενώ τα πάντα έχουν βραχυκυκλώσει και καταγράφεται διάσταση απόψεων μεταξύ Αθήνας και Λευκωσίας ως προς τις πληρωμές για το έργο, η Τουρκία ξαναφέρνει μπροστά τη διασύνδεση με τα κατεχόμενα στη γνωστή προσπάθεια να δημιουργήσει τετελεσμένα και «ψήγματα» έμμεσης αναγνώρισης του ψευδοκράτους.
Έχοντας ήδη κάνει εδώ και χρόνια το πρώτο βήμα με τη μεταφορά νερού στα κατεχόμενα μέσω υποθαλάσσιου αγωγού, η Άγκυρα συντηρεί το θέμα, επιχειρώντας να το «πακετάρει» σε μια λογική ότι επειδή η συγκεκριμένη διαδρομή έχει χαμηλότερα κόστη, μια τυχόν διασύνδεση μαζί τους, θα μπορούσε όχι μόνο να βγάλει το ψευδοκράτος από την ενεργειακή του απομόνωση, αλλά και να αποτελέσει πρότυπο ώστε να περάσουν και άλλα δίκτυα προς την Ευρώπη μέσω Τουρκίας.
Το θέμα με τη μεταφορά ηλεκτρισμού στο βόρειο τμήμα της Κύπρου δεν είναι τωρινό, ωστόσο ξαναέρχεται σε μια συγκυρία όπου η Αθήνα παίζει «κρυφτούλι» με τη Λευκωσία υπό το βλέμμα της Κομισιόν, με επίδικο τα 25 εκατ ευρώ που έχει δεσμευτεί βάση της διακρατικής συμφωνίας να πληρώνει ετησίως η κυπριακή πλευρά για τη 5ετία της κατασκευής.
Στη πραγματικότητα η μεν ελληνική κυβέρνηση, επειδή δεν μπορεί να παραδεχτεί ότι το έργο είναι μεγαλύτερο από το γεωπολιτικό «μπόι» της χώρας καλύπτεται πίσω από την επίσημη γραμμή «ο GSI θα προχωρήσει, απλώς αναζητείται ο σωστός χρονισμός», η δε, κυπριακή αρνείται, μέχρι να εκδώσει το ελληνικό ΥΠΕΞ τις Navtex για τη συνέχιση των ερευνών στη Κάσο, να πληρώσει το ποσό που είναι απαραίτητο για να εξοφλήσει ο ΑΔΜΗΕ την γαλλική Nexans για το μήνα Ιούλιο, παρ’ ότι έχει δεσμευτεί να το κάνει μέσω της διακρατικής συμφωνίας με την Ελλάδα.
Στο σίριαλ αυτό, που ουδεμία σημασία θα είχε αν δεν υπήρχε το μεγάλο εμπόδιο στο οποίο ουδείς στην Αθήνα αναφέρεται ευθέως, έχει παρέμβει εσχάτως η Κομισιόν, που χρηματοδοτεί το έργο με 657 εκατ. ευρώ – τη μεγαλύτερη χορηγία (grant) που έχει ποτέ δώσει σε έργο το Connecting Europe Facility – και προσπαθεί να ξεμπλέξει το οικονομικό κουβάρι, έχοντας μέχρι σήμερα κάνει δύο άκαρπες τηλεδιασκέψεις με ΡΑΑΕΥ, ΡΑΕΚ και ΑΔΜΗΕ και έχοντας ορίσει για μεθαύριο Τετάρτη 23 Ιουλίου μια τρίτη.
Στο βαθμό που έχει κάποια αξία, τη Πέμπτη ο Δανός Επίτροπος Ενέργειας Ντάν Γιόργκενσεν σε συνέντευξη του στην «Καθημερινή» παρείχε τη διαβεβαίωση ότι η Κομισιόν θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν για τη διασφάλιση του έργου ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης – Κύπρου, χαρακτηρίζοντας μάλιστα το Great Sea Interconnector «υψίστης στρατηγικής σημασίας» για την Ευρώπη.
Και ενώ συμβαίνουν τα παραπάνω, η Άγκυρα ξαναθύμισε χθες ότι δεν έχει πάψει να κρατά ζωντανό το σχέδιο για άρση της ενεργειακής απομόνωσης των κατεχομένων και για τη τροφοδοσία τους με ηλεκτρική ενέργεια, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται σε πολιτικό επίπεδο για τη τουρκική θέση περί δύο πραγματικοτήτων και δύο οντοτήτων στο νησί.
Το ενεργειακό εντάσσεται υπ’ αυτή τη λογική στη λύση των δύο κρατών, με τον Τ.Ερντογάν να φροντίζει με τη φετινή του επίσκεψη στα Κατεχόμενα – και τα όσα είπε στις θλιβερές φιέστες της 51ης επετείου από την εισβολή – να διαλύσει όσες ψευδαισθήσεις πιθανόν υπήρχαν ότι η Τουρκία έχει πρόθεση να αλλάξει στάση στο Κυπριακό και να επιστρέψει στη βάση της λύσης που έχει θέσει το Συμβούλιο Ασφάλειας του ΟΗΕ.