Ταμείο Ανάκαμψης: Για την Πολιτική Προστασία και την Kλιματική Κρίση το Ταμείο Ανάκαμψης διαθέτει πάνω από 556 εκατ. ευρώ. Έχουν απορροφηθεί μόλις 5,34 εκατ…
Η πραγματική απορρόφηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης για την Πολιτική Προστασία και την Κλιματική Κρίση, φτάνουν μόλις στο 1%. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται οι δαπάνες για πρόληψη και καταστολή των πυρκαγιών, όπου η πραγματική απορρόφηση πόρων, ειδικά για εναέρια μέσα πυρόσβεσης, προσεγγίζει το μηδέν.
Ταμείο Ανάκαμψης/Task Force: Νέα ομάδα εργασίας για ορόσημα και επίτευξη στόχων
Ενώ ο προϋπολογισμός για 24 έργα που αφορούν την Πολιτική Προστασία και την πρόληψη των πυρκαγιών ξεπερνάει το μισό δισεκ. Ευρώ (556,63 εκατ), οι πραγματικές δαπάνες, δηλαδή οι πληρωμές στους αναδόχους ώστε να ολοκληρωθούν τα έργα, είναι μόλις 5,34 εκατ. ευρώ.
Η τελευταία επικαιροποίηση των στοιχείων είναι από τις 31/3. Ωστόσο μια ματιά στους πίνακες του Ελλάδα 2.0, δείχνει ότι η κατάσταση παραμένει η ίδια, αφού σε κομβικά έργα οι προβλεπόμενες πιστώσεις για το 2024 είναι μηδενικές.
Τι απαντάει η κυβέρνηση
Τα υπουργεία Εθνικής Οικονομίας και Πολιτικής Προστασίας απάντησαν σε δημοσίευμα των ΝΕΩΝ.
«Το 55% του προγράμματος «ΑΙΓΙΣ» που υλοποιείται από το Υπ. Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και έχει ανατεθεί στο ΤΑΙΠΕΔ έχει ήδη συμβασιοποιηθεί ή βρίσκεται προς τελική υπογραφή με οριστικούς αναδόχους».
Μετά την έναρξη του προγράμματος του ΤΑΑ, για την Πολιτική Προστασία, έχουν πέσει οι υπογραφές για το 17,7% των έργων (συμβασιοποίηση). Ένα 37% είναι στη φάση της προσυμβασιοποίησης (όπου μπορεί να υπάρξει και ένσταση), ενώ το το 45% είναι ακόμα στη φάση της «αξιολόγησης των προσφορών».
Μιλάμε δηλαδή, προς το παρόν, για «λογιστική» απορρόφηση των κοινοτικών πόρων, αφού τα χρήματα δεν έχουν ακόμα «πέσει» στην πραγματική αγορά. Με δεδομένο ότι η απόσταση μεταξύ συμβασιοποίησης και παράδοσης – αποπληρωμής ενός έργου είναι τουλάχιστον 2 με 3 χρόνια, γεννώνται ερωτηματικά για το αν θα έχουν έγκαιρα ολοκληρωθεί πριν τη λήξη του προγράμματος του ΤΑΑ, το 2026.
Οι αιτίες της καθυστέρησης των έργων για την Πολιτική Προστασία
Όμως γιατί καθυστερεί τόσο δραματικά η ωρίμανση των έργων, ώστε να προχωρήσει η πραγματική απορρόφηση των κονδυλίων για την Πολιτική Προστασία; Τι διαφορά έχει η λογιστική απορρόφηση, για την οποία πανηγυρίζει η κυβέρνηση, από τις πραγματικές δαπάνες; Τι θα μπορούσε να είχε γίνει, και τι μπορεί να γίνει, για να μη «χαθούν» τα ευρωπαϊκά κονδύλια (κάτι διόλου απίθανο) και για να θωρακιστεί η χώρα από επερχόμενες καταστροφές;
Π. Κορκολής, γενικός διευθυντής Ινστιτούτου ΕΝΑ
Ο Γενικός Διευθυντής του Ινστιτούτου ΕΝΑ Παναγιώτης Κορκολής, πρώην γενικός γραμματέας ΕΣΠΑ, συντονιστής του Παρατηρητηρίου για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, μιλά στο in, ρίχνοντας φως στα παραπάνω ερωτήματα.
Έχει υπάρξει πρόοδος από τη δημοσιοποίηση της έρευνάς σας;
Αξιοσημείωτες αλλαγές δεν φαίνεται να έχουν γίνει. Περιμένουμε νέα στοιχεία τον Σεπτέμβριο. Αυτά τα δεδομένα θα έπρεπε να δημοσιοποιημένα, προσβάσιμα στους ενδιαφερόμενους και να ανανεώνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Το 1% σημαίνει ότι δεν έχουν γίνει πραγματικές δαπάνες επί των διαθέσιμων δαπανών. Υπάρχουν πόροι που λιμνάζουν
Εδώ τίθεται και ένα ζήτημα διαφάνειας. Γι’ αυτό φτιάξαμε το Παρατηρητήριο Ταμείου Ανάκαμψης, γιατί υπάρχει έλλειμμα στη συζήτηση για τα έργα του Ταμείου. Δεν υπήρχαν επαρκή ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία.
Mόλις 1% η απορρόφηση των πόρων για την Πολιτική Προστασία
Γιατί λέτε ότι η απορρόφηση των κονδυλίων για την Πολιτική Προστασία και την Κλιματική Αλλαγή είναι 1% και ότι στο σύνολό τους οι απορροφήσεις κονδυλίων του ΤΑΑ δεν ξεπερνάνε το 5%; Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι είμαστε πρώτοι στην Ευρώπη σε απορρόφηση με 41%. Τι ισχύει πραγματικά;
Πρέπει να διευκρινίσουμε τι σημαίνει «πραγματική απορρόφηση». Είναι η εκταμίευση προς την αγορά των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Να ξέρουμε δηλαδή τι πάει στην πραγματική οικονομία, τι μετράει στο ΑΕΠ, τι ολοκληρώνεται σαν έργο.
Η πραγματική απορρόφηση είναι όταν εκταμιεύονται οι δαπάνες. Η κυβέρνηση και η Κομισιόν καταγράφουν ένα άλλο νούμερο: Την εισροή των πόρων από την ΕΕ στην Ελλάδα. Η οποία όμως είναι ένα εικονικό μέγεθος. Δεν αφορά την πραγματική οικονομία.
Εκπληρώνουμε ένα ορόσημο –για παράδειγμα ότι νομοθετήσαμε κάποιον οργανισμό, και εκταμιεύονται οι πόροι. Αυτό δε σημαίνει πραγματική πρόοδο των έργων. Το 1% σημαίνει ότι δεν έχουν γίνει πραγματικές δαπάνες επί των διαθέσιμων δαπανών. Υπάρχουν πόροι που λιμνάζουν.
Γιατί συμβαίνει αυτό;
Τώρα πάμε στα ποιοτικά στοιχεία. Στην πραγματικότητα όχι μόνο δεν έχει καλυτερεύσει η ικανότητα του κράτους να απορροφά τα χρήματα – που θα έπρεπε να έχει γίνει εφόσον υπάρχει το Ταμείο Ανάκαμψης. Ίσως να έχει χειροτερεύσει. Εδώ η κριτική είναι πολύ σαφής: Η κυβέρνηση έχει κάνει δύο πολύ μεγάλα σφάλματα σε σχέση με το κράτος.
Εγκαταλείπουμε το κράτος και βάζουμε μεγάλους συμβούλους, που δεν είναι απαραίτητα οι ικανότεροι
Στο ΤΑΑ τη μεγάλη δουλειά την κάνουν οι σύμβουλοι, και όχι οι δημόσιοι φορείς. Θα περίμενε κανείς να πήγαιναν και καλύτερα με βάση το ιδεολόγημα της κυβέρνησης, αλλά αυτό δε συμβαίνει.
Εκτός από την Πολιτική Προστασία, σχετικά χαμηλή είναι η απορρόφηση στα έργα αναδασώσεων του Υπουργείου Περιβάλλοντος – Αnti Nero 1, 2 και 3. Εκεί που υποτίθεται θα έπρεπε να δοθεί περισσότερο βάρος.
Αντιθέτως η σχέση πρόληψης και καταστολής σε σχέση με τα κονδύλια είναι ετεροβαρής υπέρ της δεύτερης. Στα έργα αναδάσωσης η απορρόφηση είναι περίπου 15%, που κι αυτό είναι λίγο, με δεδομένο ότι απομένει μόνο ενάμισης χρόνος.
Πώς θα προλάβουμε να κάνουμε το 85% σε αυτό το διάστημα; Ή το 99% για το Πολιτικής Προστασίας; Υπάρχει κίνδυνος απώλειας πόρων.
Η μόνη ελπίδα είναι αν δοθεί παράταση. Αλλά τώρα με τον πόλεμο στην Ουκρανία που χρειάζονται πολλά χρήματα να πάνε προς τα εκεί, δεν ξέρω αν είναι τόσο σίγουρη η παράταση. Υπάρχουν χώρες που λένε να πάρουμε τα αδιάθετα κονδύλια του ΤΑΑ να τα δώσουμε για όπλα στην Ουκρανία.