Η Κίνα ελέγχει πλέον πάνω από 30 ευρωπαϊκά λιμάνια, εγείροντας ανησυχίες στην Ε.Ε. – Tι προβλέπεται στο νέο σχέδιο ελέγχου επενδύσεων
Με μια αργή αλλά σταθερή διείσδυση, η Κίνα έχει αποκτήσει παρουσία σε περισσότερους από 30 λιμενικούς σταθμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενεργοποιώντας πλέον τον συναγερμό στις Βρυξέλλες για την ασφάλεια και τη στρατηγική αυτονομία της Ένωσης.
Από την Αμβέρσα και το Ρότερνταμ, μέχρι τον Πειραιά και το Γκντύνια της Πολωνίας, κολοσσοί όπως η COSCO, η Hutchison και η China Merchants έχουν καταφέρει να αποκτήσουν μετοχικά πακέτα ή δικαιώματα διαχείρισης σε κρίσιμες λιμενικές υποδομές. Αυτή η πραγματικότητα, που πριν μερικά χρόνια φαινόταν ως επενδυτική ευλογία, σήμερα θεωρείται από πολλούς πολιτικούς κύκλους ως δυνητικός γεωστρατηγικός κίνδυνος.
Ε.Ε.: Από τη σιωπή στην επαγρύπνηση
Ο Επίτροπος Μεταφορών Απόστολος Τζιτζικώστας απηύθυνε πρόσφατα ηχηρή προειδοποίηση, καλώντας τις κυβερνήσεις και τους φορείς λιμένων της Ε.Ε. να «επανεξετάσουν την ασφάλεια» και να δώσουν προσοχή στην ξένη παρουσία στα ευρωπαϊκά λιμάνια – με τον υπαινιγμό προς το Πεκίνο να είναι ξεκάθαρος, αν και ανομολόγητος.
Η ευρωβουλεύτρια Άνα Μιγκέλ Πέδρο έφτασε πιο μακριά: χαρακτήρισε την COSCO «προέκταση του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας» και όχι έναν τυπικό επενδυτή. Οι λιμενικές συμμετοχές, όπως τόνισε, λειτουργούν ως «στρατηγικές αχίλλειες πτέρνες» για την Ευρώπη.
Η περίπτωση Γκντύνια: Ένα εμπορικό λιμάνι δίπλα στο ΝΑΤΟ
Το λιμάνι της Γκντύνια στην Πολωνία είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα των νέων γεωπολιτικών ανησυχιών. Εκεί, η Hutchison Ports έχει μερίδιο ελέγχου για πάνω από 20 χρόνια. Όμως πλέον, η γεωγραφική εγγύτητα σε στρατιωτικές βάσεις του NATO, καθώς και στις υποδομές του Πολεμικού Ναυτικού της Πολωνίας, καθιστούν τον τερματικό σταθμό υποδομή υψηλού ρίσκου.
Η Πολωνική κυβέρνηση κατέταξε τη Γκντύνια ως «υποδομή ζωτικής σημασίας», επιβάλλοντας κρατικό έλεγχο σε κάθε πιθανή αλλαγή ιδιοκτησίας. Την ίδια στιγμή, μια συμφωνία ύψους 23 δισ. δολαρίων για πώληση λιμενικών στοιχείων της Hutchison στην BlackRock και τη MSC πάγωσε με παρέμβαση του Πεκίνου, επιβεβαιώνοντας –σύμφωνα με αναλυτές– την εμβέλεια του κινεζικού κρατικού ελέγχου.
Από επενδύσεις σε επιρροή: Η πολιτική της COSCO
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει πλέον σοβαρά την περιοριστική προσέγγιση σε ξένη ιδιοκτησία σε κρίσιμες μεταφορικές υποδομές. Η Λευκή Βίβλος για την Άμυνα περιλαμβάνει σχετικές διατάξεις, ενώ το Ευρωκοινοβούλιο συζητά αυστηρότερο πλαίσιο ελέγχου ξένων επενδύσεων, με σαφή αναφορά στους «μη φιλικούς δρώντες».
Όπως σχολίασε η Πέδρο: «Αν ένας ξένος αντίπαλος εκμεταλλευτεί ένα τρωτό σημείο σε ένα ευρωπαϊκό λιμάνι, θέτει σε κίνδυνο όλους μας. Δεν έχουμε την πολυτέλεια της στρατηγικής τύφλωσης όταν άλλοι δρουν με πλήρη πρόθεση.»
Διαβάστε επίσης: Έως το τέλος του 2025 η νέα Λιμενική Στρατηγική της ΕΕ: Τα λιμάνια «κλειδί» για ενεργειακή αυτονομία