Alpha Bank- Η αναπτυξιακή δυναμική το 2023: Η επίδραση των φυσικών καταστροφών και της εξωτερικής ζήτησης στο οικονομικό κλίμα

Η βελτίωση του δείκτη οικονομικού κλίματος στη χώρα μας αντανακλάται στις θετικές επιδόσεις που κατέγραψε η ελληνική οικονομία, το πρώτο εξάμηνο του 2023, καθώς το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2,4% σε ετήσια βάση, με αρωγούς την καλή πορεία του τουρισμού και την αύξηση των επενδύσεων. Οι προσδοκίες για το σύνολο του έτους παραμένουν θετικές, αλλά μετριάζονται, μέχρι κάποιο βαθμό, από τις επιπτώσεις των καταστροφικών πυρκαγιών και των ακραίων καιρικών φαινομένων που έπληξαν το εφετινό καλοκαίρι διάφορες περιοχές της χώρας, εκτιμούν οι οικονομικοί αναλυτές της Alpha Bank, στο εβδομαδιαίο οικονομικό δελτίο της τράπεζας.

Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά στην περιφέρεια Θεσσαλίας, οι πρόσφατες καταστροφικές πλημμύρες αποτελούν μια ιδιαίτερα δυσμενή εξέλιξη, με κοινωνικές και οικονομικές προεκτάσεις. Προκειμένου να εκτιμηθεί το μέγεθος της ζημίας θα πρέπει να ληφθούν υπόψη αφενός οι καταστροφές στις υποδομές και την αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή και αφετέρου η επίπτωση που θα έχει στην οικονομική δραστηριότητα το γεγονός ότι οι αγροτικές εκτάσεις δεν δύνανται να επανέλθουν άμεσα στην πρότερη κατάσταση. Ωστόσο, βραχυπρόθεσμα, είναι πιθανό να ασκηθούν ανοδικές πιέσεις στις τιμές των τροφίμων, ενώ, μεσοπρόθεσμα, ενδέχεται να επέλθει επιδείνωση του εμπορικού ισοζυγίου τόσο λόγω μείωσης των εξαγωγών αγαθών, όσο και λόγω αναπλήρωσης, μέσω εισαγωγών αγαθών, της απολεσθείσας αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής που προοριζόταν για εγχώρια κατανάλωση, αναφέρεται στην ανάλυση της Alpha Bank.

Επιπλέον, η μείωση του κεφαλαίου που χρησιμοποιείται στην παραγωγική διαδικασία (κτίρια, μηχανήματα, γη) αποτελεί, μακροπρόθεσμα, τη σημαντικότερη πρόκληση, καθώς επηρεάζει δυσμενώς τις παραγωγικές δυνατότητες της οικονομίας και, κατά συνέπεια, το δυνητικό προϊόν. Σημαντικό παράγοντα κινδύνου για την οικονομική δραστηριότητα τα επόμενα τρίμηνα συνιστούν οι τάσεις εξασθένησης της οικονομικής δραστηριότητας στη Βόρεια Ευρώπη και κυρίως στην Γερμανία που ενδέχεται να συμπιέσουν την εξωτερική ζήτηση για αγαθά τουρισμού και του ΑΕΠ της χώρας, στο πρώτο εξάμηνο.

Το οικονομικό κλίμα

Όπως εκτιμά η μελέτη, η ανάκαμψη του οικονομικού κλίματος, η οποία ξεκίνησε το τέταρτο τρίμηνο του περασμένου έτους, συνεχίστηκε τον Αύγουστο, με τον Δείκτη Οικονομικού Κλίματος (ESI) να διαμορφώνεται στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 17 μηνών (111,7 μονάδες). Τούτο είναι σημαντικό, λαμβανομένων υπόψιν αφενός του ασταθούς εξωτερικού περιβάλλοντος με το οποίο αλληλεπιδρά η ελληνική οικονομία και αφετέρου της καθοδικής τάσης του αντίστοιχου δείκτη της Ευρωζώνης, ο οποίος υποχώρησε τον περασμένο μήνα στα χαμηλότερα επίπεδα από τα τέλη του 2020 (93,3 μονάδες). Η ταχύτερη αποκλιμάκωση του πληθωρισμού στην Ελλάδα σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, η ταχύτερη του αναμενομένου επάνοδος σε συνθήκες δημοσιονομικής ισορροπίας ήδη από το 2022, η εμπέδωση ενός σκηνικού πολιτικής σταθερότητας και η προοπτική ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας, αποτελούν, μεταξύ άλλων, βασικούς παράγοντες που συντελούν στη βελτίωση του οικονομικού κλίματος.

Παράλληλα, ο τουρισμός, ο οποίος αποτελεί βαρόμετρο για την ελληνική οικονομία και η πορεία του οποίου χαρακτηριζόταν από αβεβαιότητα στις αρχές του έτους εξαιτίας των δυσμενών επιπτώσεων των συνεχιζόμενων πληθωριστικών πιέσεων στο εισόδημα των ευρωπαϊκών νοικοκυριών, κατέγραψε ισχυρές επιδόσεις, το πρώτο εξάμηνο του 2023.

Οι ανωτέρω θετικές εξελίξεις αντανακλώνται στον ρυθμό μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας, το πρώτο εξάμηνο του 2023, ο οποίος ήταν σημαντικά υψηλότερος από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (0,7%). Σύμφωνα με τα εποχικά διορθωμένα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) αυξήθηκε κατά 2,4%, σε ετήσια βάση, καταγράφοντας θετικές επιδόσεις, τόσο το πρώτο (2%) όσο και το δεύτερο τρίμηνο (2,7%) του έτους.

Η συμβολή της Θεσσαλίας στην οικονομική δραστηριότητα της Ελλάδας

-Το ΑΕΠ της Θεσσαλίας αντιπροσωπεύει το 5,2% του ΑΕΠ της Ελλάδας με βάση στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2020 (σε τρέχουσες τιμές), με το εν λόγω ποσοστό να κυμαίνεται διαχρονικά περί το 5%. Αναλυτικότερα, το 2,3% του ΑΕΠ της Ελλάδας προέρχεται από τον νομό Λάρισας, το 1,4% από τον νομό Μαγνησίας, το 0,8% από τον νομό Τρικάλων και το 0,7% από τον νομό Καρδίτσας.

-Σε όρους Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας (ΑΠΑ), στην Θεσσαλία παράγεται το 14,1% του συνολικού προϊόντος του κλάδου «γεωργία, δασοκομία και αλιεία» και το 7% του κλάδου «Δημόσια διοίκηση και άμυνα, εκπαίδευση, υγεία και κοινωνική μέριμνα» (στοιχεία 2020). Ο διευρυμένος κλάδος που περιλαμβάνει το χονδρικό και λιανικό εμπόριο, τη μεταφορά και αποθήκευση, τα καταλύματα και την εστίαση, καθώς και ο κλάδος «Δημόσια διοίκηση και άμυνα, εκπαίδευση, υγεία και κοινωνική μέριμνα» αποτελούν συνολικά περίπου το 47% της ΑΠΑ της Θεσσαλίας

-Από το σύνολο των απασχολούμενων στη χώρα, το 6,4% εργάζεται στην Θεσσαλία, με το 30,2% εξ αυτών να απασχολούνται στον κλάδο εμπόριο-καταλύματα-εστίαση, το 24,5% στη δημόσια διοίκηση-άμυνα-υγεία-εκπαίδευση και το 20,1% στον αγροτικό τομέα.

– Η συμβολή της Θεσσαλίας στην παραγωγή ορισμένων αγροτικών προϊόντων είναι ιδιαίτερα μεγάλη και αναφέρεται ενδεικτικά ότι από τη συγκεκριμένη περιφέρεια προέρχεται το 34% της συνολικής παραγωγής σκληρού σιταριού.